Trong một động thái bất ngờ, Tổng thống Yoon Suk-yeol đã tuyên bố thiết quân luật "khẩn cấp" vào tối 3/12, cáo buộc các đảng đối lập cản trở việc điều hành đất nước bằng truy tố các quan chức chính phủ và cắt giảm ngân sách năm tới.
Tuy nhiên, việc ông Yoon ban bố thiết quân luật đã khiến cả nước bất ngờ khi quân đội xông vào tòa nhà Quốc hội. Đây là lần đầu tiên Hàn Quốc ban bố thiết quân luật kể từ năm 1987.
Thiết quân luật đã được gỡ bỏ vào rạng sáng ngày 4/12, sau khi Quốc hội bỏ phiếu phản đối sắc lệnh trên với 190 phiếu thuận và 0 phiếu chống, khi nhiều nhà lập pháp từ đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) cầm quyền cũng ủng hộ phe đối lập phản đối sắc lệnh này. Sắc lệnh thiết quân luật của Tổng thống Yoon chỉ có hiệu lực khoảng 6 giờ.
Hành động hấp tấp của ông Yoon đã đẩy Hàn Quốc vào tình trạng hỗn loạn chính trị và đặt số phận chính trị của chính ông vào tình trạng nguy hiểm khi các nhà lập pháp đối lập công khai kêu gọi cách chức ông.
Đảng Dân chủ đối lập chính cho biết họ sẽ đệ trình các cáo buộc phản quốc đối với ông Yoon, cũng như Bộ trưởng Quốc phòng và Bộ trưởng Nội vụ của ông, đồng thời buộc họ phải chịu trách nhiệm về hành động này.
Sau thông báo trên truyền hình của Tổng thống Yoon, khoảng 280 binh sĩ đã xông vào tòa nhà Quốc hội và các sĩ quan cảnh sát chặn lối vào của quốc hội, theo Tổng thư ký quốc hội.
Lãnh đạo Đảng Dân chủ Lee Jae-myung gọi việc ban bố thiết quân luật là "bất hợp pháp", khẳng định ông Yoon "không còn là Tổng thống" của Hàn Quốc.
Đơn đề nghị luận tội Tổng thống đã được 191 nghị sĩ từ các đối lập đã ký tên và nộp lên Văn phòng Quốc hội vào đầu giờ chiều ngày 4/12. Liên minh đối lập dự kiến công bố đề xuất trong phiên họp Quốc hội Hàn Quốc ngày 5/12. Quốc hội sẽ phải bỏ phiếu về việc có tiến hành luận tội Tổng thống hay không trong vòng 72 giờ sau khi bản kiến nghị được trình lên. Để được thông qua, bản kiến nghị này sẽ cần ít nhất 2/3 số phiếu ủng hộ của 300 nghị sĩ trong Quốc hội.
Đảng Dân chủ và các đảng đối lập nhỏ hơn chiếm tổng cộng 192 ghế, điều đó có nghĩa là cần thêm ít nhất 8 phiếu ủng hộ trong số 108 nhà lập pháp của đảng PPP cầm quyền để được thông qua.
Nếu thành công, Tòa án Hiến pháp sau đó sẽ ra phán quyết về việc có quyết định bãi nhiệm Tổng thống Yoon hay không. Trong quá trình tranh luận tại tòa, quyền hiến pháp của Tổng thống sẽ bị đình chỉ, và Thủ tướng Han Duck-soo, với tư cách là quan chức đứng thứ 2 trong chính phủ, sẽ tạm thời giữ vị trí Tổng thống.
Mặc dù một số nhà lập pháp PPP bỏ phiếu phản đối sắc lệnh thiết quân luật của Tổng thống Yoon, hiện chưa rõ những người này có đứng về phía các đảng đối lập trong việc ủng hộ việc luận tội Tổng thống hay không.
Han Dong-hoon, chủ tịch đảng PPP cầm quyền, cho biết các nhà lập pháp của đảng phần lớn đồng ý về việc giải tán Nội các và sa thải Bộ trưởng Quốc phòng nhưng đang mâu thuẫn về việc có nên khai trừ ông Yoon khỏi đảng hay không.
Tổng thống Yoon, được bầu vào tháng 5/2022 với tỷ lệ ủng hộ nhỉnh hơn một chút so với lãnh đạo đảng Dân chủ Lee Jae-myung, đã phải đối mặt với nhiều thách thức từ cả các đảng đối lập và sự chia rẽ trong nội bộ đảng của ông, một phần là do những bê bối liên quan đến Đệ nhất Phu nhân Kim Keon-hee.
Tuyên bố thiết quân luật bất ngờ của ông đã gây ra tình trạng hỗn loạn chính trị trong nước và khiến các đồng minh quốc tế quan ngại, bao gồm cả Mỹ, nước đã nghênh việc ông Yoon hủy bỏ sắc lệnh thiết quân luật.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết Washington mong muốn "những bất đồng chính trị sẽ được giải quyết một cách hòa bình và phù hợp với pháp quyền".
Ở một diễn biến khác, toàn bộ trợ lý cấp cao của ông, bao gồm Chánh văn phòng, Cố vấn An ninh Quốc gia, đã đệ đơn từ chức. Hàng loạt sự kiện của chính phủ Hàn Quốc trong ngày 4/12 cũng bị hoãn hoặc hủy.