Cảng container quốc tế Manila, cửa ngõ quốc tế lớn nhất của Philippines, xếp thứ ba trong số các cảng cửa ngõ lớn nhất trong khu vực. Ảnh: Business Insight.
Tại diễn đàn Trung tâm Thương mại Thế giới ở Manila hôm 18/6, Bộ trưởng Nông nghiệp Philippines Francisco Tiu Laurel Jr. cho rằng đầu tư cho cơ sở hạ tầng nông nghiệp của nước này đã tụt hậu 27 năm so với các nước trong khu vực. Ông cho rằng rằng kế hoạch xây thêm cảng sẽ giúp cải thiện lĩnh vực này.
"Nếu chúng ta muốn giảm chi phí sản xuất ngô, gạo, hay bất cứ thứ gì sử dụng phân bón, chúng ta cần xây dựng thêm nhiều cảng hơn. Kế hoạch của chúng tôi là xây dựng 17 cảng biển mới trên khắp đất nước", ông Laurel phát biểu tại sự kiện.
Philippines đã phân bổ cho Bộ Nông nghiệp ngân sách khoảng 210 tỷ peso (3,6 tỷ USD) cho năm tài chính 2024. Ông Laurel cho biết ông đặt mục tiêu tăng gấp đôi số tiền đó vào năm 2025 trong bối cảnh Philippines đang đối mặt với thách thức về an ninh lương thực ngày một lớn.
"Chúng ta có thể hy vọng giá phân bón sẽ giảm tới 15% một khi các cảng mới được xây dựng", Laurel nói. Tuy nhiên, ông không cung cấp thêm chi tiết về kế hoạch xây thêm cảng, bao gồm cả việc liệu chính phủ đã bắt đầu xem xét chi phí và nguồn tài trợ hay chưa.
Giá lương thực leo thang đã ảnh hưởng nặng nề đến phần lớn người dân ở Philippines, với việc chính quyền Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã thực hiện các biện pháp như giảm thuế nhập khẩu gạo từ 35% xuống còn 15% vào đầu tháng 6/2024 nhằm giảm bớt gánh nặng chi phí lương thực.
Cải thiện chuỗi cung ứng nông sản là một trong những cam kết hàng đầu được ông Marcos đưa ra khi nhậm chức vào năm 2022, trong bối cảnh tình trạng thất thoát sau thu hoạch vẫn còn tương đối phổ biến và chi phí vận tải đẩy giá bán lẻ lên cao.
Ngành nông nghiệp của Philippines, chiếm khoảng 10% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và sử dụng 1/4 lao động Philippines, vẫn chưa được khai thác đúng mức do nhiều thập kỷ quản lý chính sách yếu kém. Nhiều nhà quan sát cho rằng các vấn đề bắt nguồn từ thời chính phủ cố Tổng thống Ferdinand Marcos, cha Tổng thống đương nhiệm, người ưu tiên các thân hữu kiểm soát lĩnh vực này và khiến nó trở nên kém phát triển.
Tuy nhiên, Robert Dan Roces, nhà kinh tế trưởng tại Ngân hàng An ninh ở Manila, cho rằng ngân sách quốc gia hạn hẹp có thể là một trở ngại lớn đối với kế hoạch xây thêm cảng đầy tham vọng này.
"Việc biến ý tưởng này thành hiện thực đòi hỏi phải vượt qua các rào cản tiềm ẩn. Những hạn chế về ngân sách và tình trạng quan liêu của chính quyền hiện tại có thể là những thách thức lớn. Để vượt qua những rào cản này, việc khám phá quan hệ đối tác công tư (PPP) hoặc thu hút đầu tư nước ngoài có thể là cần thiết", ông Roces nói với Nikkei Asia.
Miguel Chanco, nhà kinh tế trưởng của Pantheon Macroeconomics có trụ sở tại Anh, cũng tỏ ra hoài nghi về nguồn tài chính cho dự án này, lưu ý rằng việc tìm đối tác tư nhân cho các cảng có thể khó khăn. "Nếu Philippines thực sự có nhu cầu xây thêm cảng, thì chắc hẳn đã có một nhân tố trong nước sẵn sàng đứng ra thực hiện điều này", ông Chanco nói.
