Số phận một phụ nữ Việt tha hương chắc chắn ẩn chứa không ít ngậm ngùi, đó là điều ai cũng có thể suy đoán nhưng không dễ hình dung. Số phận một phụ nữ Việt tha hương khi kết hôn với người đàn ông nước ngoài, càng có nhiều trắc ẩn hơn. Và số phận một phụ nữ Việt tha hương có tên gọi Loan, may mắn thay, được chính cô con gái viết lại thành cuốn sách “LOAN Từ cuộc đời của một con chim Phượng Hoàng”.
Cuốn sách “LOAN Từ cuộc đời cua một con chim Phượng Hoàng” từng lọt vào top 5 chung kết giải “Kindle Storyteller Award” năm 2015 và xếp hạng best seller trên trang Amazon (Đức). Nhà xuất bản Tổng hợp TPHCM đã mua bản quyền và phát hành “LOAN Từ cuộc đời của một con chim Phượng Hoàng” vào dịp 8/3 năm nay.
Mở đầu tác phẩm, tác giả Isabelle Müller đã định nghĩa về mẹ và dành một tình cảm lớn cho người mẹ Việt Nam của mình thật xúc động: “Mẹ” là từ để chỉ người mẹ trong tiếng Việt, “Loan” có nghĩa là “chim Phượng Hoàng”. Suốt đời con vẫn gọi mẹ là “Mẹ Loan”, như mẹ đã dạy cho con và bốn anh chị em con. Sẽ chẳng ai nghĩ đến việc gọi mẹ bằng một cái tên khác. Tên thật của mẹ như thế nào và vì sao mẹ lại từ bỏ nó thì chỉ mỗi mình con biết, và cũng mãi sau nhiều năm trời.
Một cảm giác kỳ lạ xâm chiếm tâm hồn con khi hôm nay con viết những dòng này, khi mẹ không còn nữa, nhưng lại hiện hữu hơn bao giờ hết. Mẹ đã giao cho con nhiệm vụ viết về mẹ; về cuộc đời của mẹ như một người đàn bà, như là mẹ của con, về con chim Phượng Hoàng mà mẹ là hiện thân từng bị thiêu cháy nhiều lần, và mỗi lần lại trỗi dậy từ đám tro tàn”.
Mẹ của tác giả Isabelle Müller, người phụ nữ tên Loan, đã sống qua thời kỳ lịch sử đầy biến động ở Việt Nam. Sau đó bà cùng với chồng của mình sinh sống tại nhiều nước trên thế giới như Pháp, An giê ri... Ở đâu, bà cũng gặp nhiều thử thách lớn nhưng đều vượt qua và sống kiêu hãnh như chim Phượng Hoàng.
Đọc “LOAN Từ cuộc đời của một con chim Phượng Hoàng”, có thể thấy điểm chung một thế hệ người Việt đã sinh ra trong thời bom đạn. Dù ở cương vị nào, địa vị nào, hoàn cảnh nào, họ đều mang trong mình một “nỗi buồn chiến tranh” với những mức độ đậm nhạt khác nhau.
Qua cuốn sách, cũng hiểu thêm những người mẹ, người chị, người phụ nữ Việt trong xã hội xưa đã sống tận tụy và hy sinh, mà phải dành đến hai từ “phi thường” cho họ. Cái khát khao cháy bỏng của Loan cũng là khát khao của tất cả phụ nữ Việt lúc bấy giờ dù họ có cơ hội nói ra hay không nói ra, đó là ước muốn đi tìm sự tự do!
Loan vốn là một cô bé từng bị đẻ rơi trên đường đi. 12 tuổi, Loan đã bỏ nhà ra đi, để không bị tra tấn bởi đòn roi. Và một hành trình mở ra, nhiều nghiệt ngã, nhiều cay đắng nhưng cũng nhiều giây phút ấm áp, nhiều khoảnh khắc hạnh phúc.
Cuộc đời của Loan có lẽ không thể gói gọn trong mấy trăm trang viết. Có những giai đoạn cuộc đời hay nỗi buồn sâu thẳm của bà thì ngôn từ là hoàn toàn bất lực để miêu tả. Và cái kết, thật nhẹ nhàng như một quy luật của tự nhiên. Chúng ta có thể là một thường dân, một quý tộc, một ông vua hay một con chim “Phượng Hoàng”, chúng ta từng đau khổ tột cùng hay sung sướng tột cùng, thì rồi cuối cùng cũng sẽ lại hòa tan trong vũ trụ, như tác giả Isabelle Müller thổ lộ: “Một phần tro cốt của mẹ tôi đem rắc trong khu vườn của bà. Khi tôi làm gần xong, có một cơn lốc nhỏ ào đến, mang theo phần di cốt còn lại của bà từ bình tro đang mở nắp và cuốn nó lên không trung”.
Tác giả Isabelle Müller từng được công chúng biết đến qua cuốn sách “Con gái của chim Phượng Hoàng”. Lần này, với việc phát hành “LOAN Từ cuộc đời của một con chim Phượng Hoàng”, tác giả Isabelle Müller trao tặng toàn bộ tác quyền cho Quỹ LOAN Stiftung, để giúp đỡ những trẻ em nghèo, có hoàn cảnh khó khăn ở các tỉnh miền núi phía Bắc của Việt Nam.