Cựu Tổng thống Donald Trump tại một cuộc tiếp xúc cử tri ở thành phố Waterloo, bang Iowa, Mỹ, hôm 19/12. Ảnh: AP.
Tổng thư ký bang Maine, bà Shenna Bellows, một thành viên đảng Dân chủ, đã đưa ra quyết định trên hôm 28/12 (giờ Mỹ) sau khi chủ trì một phiên điều trần hành chính vào đầu tháng này để xem ông Trump có khả năng đủ điều kiện tranh cử tổng thống ở bang này hay không. Một nhóm lưỡng đảng gồm các cựu nhà lập pháp bang Maine đã đệ đơn kiện nhằm vào ông Trump.
Trong quyết định của mình, bà Bellows kết luận rằng bà có nghĩa vụ pháp lý phải tuân thủ lệnh cấm nổi dậy của Tu chính án thứ 14 và loại ông Trump khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ. Bà Bellows cho biết: “Lời tuyên thệ của tôi về bảo vệ Hiến pháp được đặt lên hàng đầu và nghĩa vụ của tôi theo luật bầu cử của Maine là đảm bảo rằng các ứng cử viên xuất hiện trên lá phiếu bầu cử sơ bộ đủ điều kiện cho chức vụ mà họ tranh cử”.
Giải thích lý do đưa ra quyết định trên của mình, bà Bellows nói rằng những người phản đối ông Trump đã đưa ra bằng chứng thuyết phục rằng cuộc nổi dậy ngày 6/1 đã xảy ra theo lệnh của ông Trump và Hiến pháp Mỹ không dung thứ cho một cuộc tấn công vào nền tảng của chính phủ.
Bà Bellows tuyên bố: “Tôi cũng kết luận rằng ông Trump đã nhận thức được khả năng xảy ra bạo lực và ít nhất ban đầu ủng hộ sử dụng bạo lực, vì ông ấy vừa khuyến khích bạo lực bằng những lời lẽ kích động và không có hành động kịp thời để ngăn chặn bạo lực”.
Mặc dù quyết định trên chỉ áp dụng cho cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa vào tháng 3/2024, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến vị thế của ông Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng tháng 11/2024 và gây thêm áp lực lên Tòa án Tối cao Mỹ để giải quyết những thắc mắc về tư cách hợp lệ của cựu tổng thống trên toàn quốc.
Tòa án Tối cao bang Colorado tuần trước loại ông Trump khỏi phiếu bầu sơ bộ của bang, khiến ông trở thành ứng viên đầu tiên trong lịch sử Mỹ bị coi là không đủ tư cách tranh cử tổng thống vì tham gia nổi loạn. Ông Trump tuyên bố sẽ kháng cáo lên Tòa án Tối cao và chỉ trích động thái của bang Colorado là "phi dân chủ".
Những nỗ lực tương tự nhằm loại bỏ ông Trump khỏi phiếu bầu sơ bộ ở một số bang khác đã bị bác bỏ. Tòa án Tối cao Michigan, bang chiến trường trong cuộc tổng tuyển cử, hôm 27/12 từ chối tiếp nhận đơn kiện về tư cách tranh cử của ông Trump.
Bất chấp những rắc rối pháp lý, cựu Tổng thống Trump vẫn dẫn đầu trong cuộc đua trở thành ứng cử viên duy nhất của đảng Cộng hòa ra tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024. Theo kết quả thăm dò dư luận mới đây, ông Trump tiếp tục giành ưu thế vượt trội với tỷ lệ ủng hộ lên tới 61%. Trong khi đó, 2 đối thủ gần nhất là Thống đốc bang Florida Ron DeSantis và cựu Thống đốc bang South Carolina Nikki Haley đều chỉ nhận được tỷ lệ ủng hộ 11%.
