Thực phẩm dịp Tết: Gạo, đường dư thừa; chỉ lo thiếu thịt!

Thực hiện Chỉ thị 2051/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường các biện pháp bình ổn giá cả, thị trường trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Thìn 2012, hôm qua (12/12) Bộ NN-PTNT cùng Bộ Công thương đã họp bàn các giải pháp ổn định giá cả và cung cầu các mặt hàng LTTP thiết yếu. 

Sẽ mua tạm trữ lúa gạo

Khác với lo ngại về việc thiếu nguồn cung, gây sốt giá vào dịp Tết Nguyên đán như nhiều mặt hàng thực phẩm, tại cuộc họp chiều qua, tình hình giá cả và tiêu thụ lúa gạo đã khiến lãnh đạo Bộ NN-PTNT lo ngại. Theo báo cáo của Cục Chế biến – Thương mại NLTS và Nghề muối, đến thời điểm này, tổng sản lượng lúa cả năm 2011 đã chắc chắn đạt con số 41,6 triệu tấn tức tăng 1,6 triệu tấn so với năm 2010. Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn, đặc biệt là tình hình lũ lụt ảnh hưởng đến lúa vụ 3 ở ĐBSCL nhưng đây là kết quả rất bất ngờ.  

Theo tính toán, với sản lượng này, nếu trừ đi nhu cầu tiêu thụ trong nước, thì hiện tại, lượng lúa hàng hóa còn tồn lại ở nước ta là khoảng 14 triệu tấn – tương đương khoảng 7,3 triệu tấn gạo. Cộng với lượng gạo tồn kho khoảng 800 nghìn tấn từ năm 2010 chuyển sang, thì hiện nay cả nước dư khả năng XK 7 triệu tấn gạo, và đủ 1,1 triệu tấn tồn kho cho năm tiếp theo. 

Tại cuộc họp hôm qua, Bộ Công thương cho biết, trước tình hình SX lúa gạo được mùa lớn, lúa gạo trong vòng một tuần trở lại đây đang có dấu hiệu rớt giá rất mạnh. Trong hoàn cảnh đó, việc XK gạo hiện đang gặp rất nhiều khó khăn do nguồn gạo giá rẻ từ thị trường Ấn Độ, Pakistan… đang cạnh tranh hết sức gay gắt. Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Diệp Kỉnh Tần cho biết, theo kế hoạch thì năm 2012, nước ta đặt chỉ tiêu XK 7 triệu tấn gạo. Vào thời điểm này các năm, các DN XK gạo thường đã mua trữ được từ 1,5 đến 2 triệu tấn gạo để XK cho năm sau. Tuy nhiên đến thời điểm này, lượng gạo mà các DN mua vào để XK cho năm 2012 mới chỉ đạt khoảng 700 nghìn tấn do tình hình XK rất khó khăn.

Trước tình hình này, Thứ trưởng Diệp Kỉnh Tần khẳng định, sắp tới sẽ phối hợp với Bộ Công thương kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các ngân hàng có chính sách ưu đãi vốn vay cho các DNXK gạo mua gạo tạm trữ. Thứ trưởng Tần cũng cho biết trong thời gian sớm nhất, sẽ giao nhiệm vụ cho 2 Tổng Cty lương thực ở miền Bắc và miền Nam rà soát lại về lượng gạo đã tổng kết được đến thời điểm hiện tại, báo cáo Bộ NN-PTNT. Căn cứ vào tình hình cụ thể, Bộ NN-PTNT sẽ chỉ đạo 2 Tổng Cty này thực hiện mua tạm trữ nhằm giữ giá lúa gạo cho nông dân. 

Lo thiếu thịt 

Tại cuộc họp hôm qua, trong khi các mặt hàng thực phẩm thiết yếu như rau, củ, quả, muối, đường… được đánh giá và dự đoán là sẽ có giá cả và nguồn cung dồi dào trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới, thì thị trường thịt khiến lãnh đạo Bộ NN-PTNT lẫn Bộ Công thương chưa thấy yên tâm, đặc biệt là thịt lợn – đối tượng hiện chiếm 60% tổng nguồn cung thịt của thị trường.

Báo cáo của Cục Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT) cho thấy, trong hai tháng gần đây, thị trường thịt đã có dấu hiệu hồi phục và bình ổn trở lại sau một thời gian dài rớt giá. Hiện tại, giá thịt lợn (hơi) trên thị trường vẫn dao động ổn định ở mức 53 – 54 nghìn đồng/kg, gà dao động ổn định ở mức 40 – 43 nghìn đồng/kg. Với giá này, người chăn nuôi trên cả nước cơ bản có lãi hợp lí ở mức 4 – 6 nghìn đồng/kg. Nếu giá thịt được giữ ổn định như thời gian qua, thì nguồn cung sẽ tiếp tục dồi dào.  

Ông Nguyễn Thanh Sơn – Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi phân tích: Hiện tại, mức tiêu thụ thịt lợn (quy thịt xẻ) của nước ta bình quân khoảng 262 nghìn tấn/tháng, thịt gà khoảng 62 – 63 nghìn tấn/tháng. Với mức tiêu thụ này, nguồn cung thịt trong nước cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu. Theo khảo sát của Cục Chăn nuôi thì từ đầu tháng 11/2011 đến nay, nguồn cung thịt trên thị trường đã bắt đầu có dấu hiệu tăng, cụ thể cung thịt lợn các tháng cuối năm 2011 tăng lên mức 270 – 275 nghìn tấn/tháng – cao hơn mức trung bình 10 – 12 nghìn tấn/tháng. Với tình hình này, Cục Chăn nuôi dự báo nguồn cung thịt trong nước vào dịp Tết Nguyên đán sẽ không thiếu.

Trước nhận định này, nhiều ý kiến từ phía Bộ Công thương chưa hoàn toàn yên tâm khi phân tích, mức tiêu thụ thịt vào dịp Tết Nguyên đán thường sẽ tăng từ 15 – 20% so với bình thường, tương đương khoảng hơn 40 nghìn tấn. Như vậy, nếu so với mức tăng sản lượng thịt khoảng 10 – 15 nghìn tấn/tháng vào dịp cuối năm như Cục Chăn nuôi báo cáo, thì nhiều khả năng dịp Tết Nguyên đán sẽ bị thiếu thịt lợn.

Về mặt hàng đường, Bộ Công thương cho biết từ tháng 11/2011 đến nay, tình hình đường “chảy ngược” lên biên giới để XK lậu sang Trung Quốc rất gay gắt. Gần đây nhất, cơ quan Hải quan tại Lào Cai đã phát hiện khoảng 30 nghìn tấn đường tập kết tại một cửa khẩu lẻ ở khu vực biên giới tỉnh này để xuất sang Trung Quốc, hiện đang bị tạm giữ. Được biết hôm nay (13/12), Bộ Công thương cùng với Hiệp hội Mía đường Việt Nam và cơ quan liên quan sẽ có cuộc họp quyết định có cho phép hay không việc XK lô hàng này.  

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Diệp Kỉnh Tần lo ngại: Trước mắt, nguồn cung đường cho Tết Nguyên đán 2012 sẽ không thiếu, nhưng với cân đối cung cầu trong nước hiện nay, Việt Nam chỉ thừa khoảng 100 nghìn tấn đường. Vì thế việc XK đường lậu như trên nếu không được ngăn chặn thì đến giữa năm 2012, trong nước sẽ lại có nguy cơ thiếu đường.