Theo báo cáo tình hình thiệt hại của UBND xã Hiếu (huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum), thủy điện Đăk Re (nằm trên địa bàn thôn 1, thôn 2 và thôn Kon Plinh) trong quá trình xây dựng đã gây thiệt hại trên 10 ha đất sản xuất của 73 hộ dân trên địa bàn xã Hiếu. Trong đó, diện tích đất bị thiệt hại phần lớn do sạt lở, đất đá vùi lấp hoàn toàn, không thể sản xuất.
Nhiều người dân nơi đây cho biết, khi thuỷ điện Đăk Re xây dựng, nước từ suối Đăk So Rach đổ về suối Đăk Re rất lớn. Đặc biệt, trong cơn bão số 9 hồi tháng 10/2020 và mới nhất là cơn bão số 12, nước suối Đăk Re dâng cao đã gây sạt lở diện rộng tại các thôn thôn 1, thôn 2 và thôn Kon Plinh.
Bức xúc khi thủy điện xây dựng gây sạt lở, ông A Lơng (thôn 1, xã Hiếu) cho biết, hơn 1.000 m2 đất trồng lúa của gia đình đang bỏ hoang. Nguyên nhân do các đơn vị thi công thuỷ điện Đăk Re bỏ ống cống ở suối dẫn đến lũ về nước thoát không kịp đã gây sạt lở. “Chúng tôi đã kiến nghị lên UBND xã nhưng đến nay phía thủy điện vẫn chưa đền bù”, ông A Lơng cho biết.
Nhìn vườn sâm đương quy của gia đình bị lũ cuốn trôi, ông A Let (thôn 1, xã Hiếu) ngậm ngùi cho biết, thiệt hại do thủy điện gây ra đối với gia đình là rất lớn. Hiện hơn 1.000 cây sâm đương quy đã bị cuốn trôi hoàn toàn, cùng với đó đất đai bị nước cuốn trôi hết, không thể sản xuất.
Theo ông A Let, nguyên nhân do thi công thuỷ điện Đăk Re gặp phải mưa bão gây sạt lở, bồi lấp. Hiện cơ quan chức năng và phía thuỷ điện Đăk Re mới tiến hành đo đếm nhưng chưa thấy đền bù.
Theo UBND xã hiếu, nguyên nhân của việc sạt lở là do trong quá trình thi công san ủi các hạng mục kênh thông hồ, tuyến đường công vụ và khu đập lòng hồ 3 của thủy điện vào mùa mưa bão đã gây bồi lấp, ngập úng.
Trước những thiệt hại của người dân, Ông Hoàng Văn Đạo, Phó Chủ tịch UBND xã Hiếu cho biết, UBND xã đã báo cáo UBND huyện Kon Plông và đi kiểm tra, kiểm kê thiệt hại để có phương án giải quyết. Phía chủ đầu tư thuỷ điện Đăk Re cam kết sẽ khắc phục những thiệt hại của người dân do thi công.
Được biết, thủy điện Đắk Re do Công ty Cổ phần Thủy điện Thiên Tân (Quãng Ngãi) làm chủ đầu tư có công suất 60MW, xây dựng tại 2 tỉnh Kon Tum và Quảng Ngãi. Tổng mức đầu tư dự án hơn 3.000 tỷ đồng. Trong đó, công trình đầu mối xây dựng ở huyện Ba Tơ, Quãng Ngãi. Tại Kon Tum, dự án triển khai xây dựng tại xã Hiếu, huyện Kon Plông từ năm 2016 với các hạng mục như các hồ chứa, đập chính, kênh thông hồ, đường công vụ.
Đến nay, các hạng mục thủy điện ở xã Hiếu đã xây dựng xong gồm đập chính, lòng hồ 1, đường hầm dẫn nước về nhà máy. Các hạng mục đang thi công gồm kênh thông hồ, đập lòng hồ 3, đường công vụ.
Để xây dựng dự án thuỷ điện Đăk Re, UBND Kon Tum đã ban hành 3 quyết định thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất cho Công ty Cổ phần Thiên Tân thuê xây dựng công trình thuỷ điện Đăk Re.Trong đó, UBND tỉnh Kon Tum đã thu hồi, chuyển mục đích hơn 100 ha đất rừng để tho thuỷ điện Đăk Re thuê.
Cụ thể, ngày 16/3/2016, UBND tỉnh Kon Tum thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất của hơn 95 ha đất rừng sản xuất do Ban Quản lý rừng phòng hộ Thạch Nham quản lý để cho thuỷ điện Đăk Re thuê với thời hạn đến năm 2048.
Ngày 27/6/2016, UBND tỉnh Kon Tum ký tiếp tuyết định thu hồi, chuyển mục đích sử dụng 2,8 ha đất rừng tự nhiên sản xuất do Công ty TNHH MTV Kon Plông quản lý cho Công ty Cổ phần Thiên Tân thuê xây thủy điện Đăk Re.
Mới nhất vào ngày 16/9/2019, UBND tỉnh Kon Tum đã ký quyết định thu hồi, chuyển mục đích gần 5,6 ha đất rừng để cho thuỷ điện Đăk Re thuê.