Xe quá khổ chạy vô tư trên đường
Theo quan sát của phóng viên, chiều muộn ngày 6 và 7/10, dọc quốc lộ 45, đoạn chạy qua huyện Như Thanh (Thanh Hóa), hàng loạt điểm thu mua, tập kết gỗ keo tự phát đang hối hả đóng hàng chuẩn bị cho một chuyến hành trình dài… Khoảng 20 giờ, ngày 6/10, hàng loạt xe chở keo tại các điểm thu mua keo trên địa bàn huyện Như Thanh bắt đầu xuất bến.
Chỉ trong vòng 1 tiếng đồng hồ, phóng viên đã ghi nhận hàng chục xe tải, xe đầu kéo chất đầy ú ụ keo gỗ trên thùng, di chuyển chủ yếu các theo quốc lộ 45 từ huyện Như Thanh đi Nông Cống; đường Sao Vàng - Nghi Sơn, tỉnh lộ 505 để tập kết nguyên liệu cho nhà máy chế biến tại Nông Cống và Nghi Sơn. Điển hình như: Xe mang BKS 28R-00202, 36C-14195, 37C-18295, 36C-09183…
Phóng viên đã bám theo chiếc xe tải BKS 37C-18295 xuất phát từ điểm thu mua keo của Công ty Thanh Thành Đạt (thị trấn Như Thanh, Thanh Hóa) di chuyển hướng Như Thanh - Nông Cống. Theo quan sát, phương tiện chở keo này có dấu hiệu cơi nới thành thùng và không được che chắn không kỹ khi lưu thông trên đường.
Tương tự, xe tải BKS 36C-09183 chở đầy ắp keo xuất phát từ huyện Như Thanh theo tỉnh lộ 505, đổ hàng ở Nông Cống. Theo quan sát, phương tiện này chở đầy ắp keo vượt phía sau thùng xe, vượt chiều cao thùng hàng, không được che chắn, tiềm ẩn nguy cơ ngây tai nạn cho người và phương tiện giao thông qua lại. Suốt gần 2 tiếng đồng hồ bám theo chiếc xe này, phóng viên không thấy bóng dáng của các lực lượng chức năng làm nhiệm vụ...
Theo cánh tài xế có nghề, tuyến đường từ huyện Như Thanh chạy dọc tỉnh lộ 505 đi Nông Cống có nhiều đoạn đường khó đi nên các phương tiện chở keo thường hoạt động tại khu vực này để 'né' lực lượng chức năng.
Khoảng 21 giờ là thời điểm xe chở keo hoạt động nhiều nhất. Tuyến quốc lộ 45 nối huyện Như Thanh và Nông Cống cứ vài phút lại xuất hiện một xe đầu kéo, xe tải lưu thông qua tuyến đường này rồi chạy thẳng vào Nghi Sơn.
Điểm chung của hầu hết các xe chở nguyên liệu nói trên đều chở hàng vượt phía sau thùng xe, xếp hàng quá chiều cao, thậm chí không che chắn hoặc không có biện pháp đảm bảo an toàn khi lưu thông, tiềm ẩn nguy cơ gây nguy hiểm cho người đi đường.
Được biết, tuyến quốc lộ 45 đoạn chạy từ huyện Nông Cống đi Như Thanh do Đội cảnh sát giao thông số 2 (Phòng Cảnh sát giao thông Thanh Hóa) quản lý. Phóng viên đã liên lạc với lãnh đạo đơn vị để xác minh thông tin về việc chấp hành pháp luật của các phương tiện tham gia giao thông (chở keo) trong thời gian gần đây nhưng chưa nhận được phản hồi cụ thể, với lý do: "Theo quy chế phát ngôn, chúng tôi phải xin ý kiến cấp trên để cung cấp...".
Như chưa hề có chỉ đạo của Phó Chủ tịch tỉnh
Để làm rõ hoạt động của các xe keo, phóng viên bám theo phương tiện BKS 36C-09183 di chuyển theo hướng Như Thanh - Nông Cống. Sau khoảng 30 phút di chuyển, xe dừng tại xã Công Liêm (Nông Cống) để tưới nước vào gỗ keo. Tại đây, trong vai người mua keo, tài xế này không ngần ngại tiết lộ cho phóng viên biết về giá bán và địa điểm đổ keo.
Theo tìm hiểu từ tài xế, nguồn keo chủ yếu được hộ gia đình ông H.L. (trú tại huyện Như Thanh) thu mua của các hộ dân tại xã Xuân Phúc, Xuân Thái (Như Thanh). Với 3 xe 8 tấn, mỗi ngày cơ sở thu mua này có thể đóng và vận chuyển tới 70 tấn keo, chủ yếu đổ hàng cho Công ty Lâm Thanh Hưng (Nông Cống) và khách hàng nếu họ có nhu cầu.
Khi được hỏi về thủ tục đăng ký kinh doanh, tài xế này tiết lộ, trạm cân do hộ gia đình cá nhân tự đặt trạm cân, thu mua keo để xuất bán nên không làm đăng ký kinh doanh. Sau khi xuất hàng cho doanh nghiệp thì được thanh toán ngay mà không cần thủ tục nào khác. Theo tiết lộ của chủ cơ sở thu mua keo tự phát này, có thời điểm, xe 8 tấn nhưng chở tới hơn 20 tấn keo, chạy thẳng vào Nghi Sơn để nhập hàng mà không gặp bất cứ "trục trặc" gì trên đường.
Cũng theo tiết lộ của chủ thu mua keo nguyên liệu H.L. hiện nay trên địa bàn xã Xuân Phúc có nhiều điểm thu mua gỗ keo nguyên liệu tự phát có gắn bàn cân, cá biệt có những bàn cân chỉ cách nhau vài trăm mét nên việc cạnh tranh thu mua nguyên liệu xảy ra khá thường xuyên.
Theo tìm hiểu, trên địa bàn huyện Như Thanh, có khá nhiều các điểm thu mua keo gỗ tự phát của hộ gia đình cá nhân có gắn bàn cân, chủ yếu đặt trên đất nông nghiệp và đất ở. Một số gia đình đặt điểm thu mua nguyên liệu gắn bàn cân trên đất thuê của hộ gia đình cá nhân mà không hề có đăng ký kinh doanh. Hành vi trên không chỉ có dấu hiệu gây thất thoát thuế của nhà nước mà còn tiềm ẩn nguy cơ xung đột lợi ích giữa các đơn vị thua mua keo, làm phát sinh các vấn đề ô nhiễm môi trường, an toàn giao thông trên địa bàn huyện.
Cũng liên quan tới nội dung hàng loạt các điểm thu mua keo tự phát trên địa bàn huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo các đơn vị có liên quan vào cuộc kiểm tra làm rõ về việc chấp hành pháp luật trong việc thu mua keo. Đến nay cơ quan có trách nhiệm vẫn chưa có báo cáo chính thức về thực trạng trên.
Trong diễn biến có liên quan, mặc dù huyện thừa nhận có việc các điểm thu mua keo tự phát có gắn bàn cân theo phản ánh của Báo NNVN, thế nhưng, chính quyền địa phương cũng không bất cứ chế tài xử lý hoặc ngăn chặn hoặc xử lý tình trạng “chảy máu” nguyên liệu. Tình trạng trên khiến doanh nghiệp địa phương (có đầy đủ thủ tục đăng ký kinh doanh) lâm vào cảnh lao đao vì thiếu nguyên liệu, trong khi đó, các điểm thu mua keo nguyên liệu tự phát vẫn có đất sống.