Huyện Cam Lộ, Quảng Trị đưa vào trồng thí điểm một số cây dược liệu vốn chỉ mọc hoang dại trong rừng như chè vằng, cà dây leo, hương bài… nhằm chủ động phát triển nguồn nguyên liệu khi các sản phẩm tự nhiên đang dần cạn kiệt.
Nhiều năm qua, sản phẩm cao lá vằng (được nấu từ lá chè vằng) ở vùng Cùa của huyện Cam Lộ đã trở nên nổi tiếng được người tiêu dùng ưa chuộng để làm thức uống.
Từ một loại cây dược liệu hoang dại, chè vằng đã được người dân ở xã Cam Nghĩa chế biến thành sản phẩm mang thương hiệu đặc sản của vùng đất nắng gió Quảng Trị. Cũng nhờ loại cây này mà người dân ở đây có điều kiện cải thiện kinh tế, nâng cao thu nhập nhờ nghề nấu cao lá vằng.
Tuy nhiên, việc lâu nay khai thác chủ yếu dựa vào nguồn tự nhiên sẵn có và người dân khai thác chưa có ý thức cho cây tái sinh đã làm cạn kiệt nguyên liệu.
Ông Đào Mạnh Hùng, Bí thư Huyện ủy Cam Lộ cho biết, việc đưa vào trồng thí điểm trồng 1ha chè vằng ở xã Cam Nghĩa đã mở ra hướng nghiên cứu quy trình trồng chăm sóc, thu hoạch, đánh giá năng suất và hiệu quả kinh tế cho loại cây này. Hiện cây chè vằng sinh trưởng phát triển tốt, Phòng NN-PTNT huyện đang tiếp tục theo dõi đánh giá rút kinh nghiệm, hoàn chỉnh quy trình, quy hoạch và xây dựng kế hoạch nhân rộng trong thời gian tới.
Ngoài cây chè vằng, UBND huyện Cam Lộ đã chỉ đạo các phòng chuyên môn phối hợp các địa phương trong huyện xây dựng mô hình trồng thử nghiệm cây dược liệu với diện tích 2ha cà gai leo, 1ha nghệ và 2ha cây hương bài trồng xen dưới tán rừng 1 tuổi. Kết quả mô hình bước đầu cho thấy, cây cà gai leo cho thu hoạch lứa đầu tiên có năng suất tươi 3 - 3,5 tấn/ha, doanh thu 120 - 150 triệu đồng.
| Dù chỉ mới kết quả ban đầu nhưng huyện Cam Lộ đã quyết tâm trong chỉ đạo thực hiện các mô hình của địa phương, chuyển hướng sản xuất từ tăng trưởng dựa vào khối lượng sang dựa vào giá trị gia tăng trên một đơn vị diện tích; sản xuất theo nhu cầu thị trường và gắn chế biến và thương mại nông sản để người nông dân luôn được hưởng lợi cao nhất. |
Theo kinh nghiệm cây cà gai leo mọc một lần có thể thu hoạch được khoảng 3 năm, mỗi năm từ 3 - 4 lứa. Song chưa có quy trình chăm sóc, năng suất trong chu kỳ khai thác nên cán bộ huyện Cam Lộ tiếp tục theo dõi nghiên cứu đánh giá mô hình thêm một thời gian nữa trước khi xây dựng kế hoạch liên kết thị trường đầu ra và tổ chức sản xuất trên diện rộng.
Phòng NN-PTNT huyện Cam Lộ cũng đã trồng thử nghiệm cây hương bài xen canh giữa 2ha rừng sản xuất tập trung ở địa bàn thôn Tân Xuân, xã Cam Thủy.
Ông Tạ Phước, Phó Chủ tịch UBND xã Cam Thủy cho biết, cây hương bài là một trong những nguyên liệu chính để sản xuất hương. Tuy nhiên, từ trước đến nay người dân chủ yếu khai thác loại cây này từ rừng tự nhiên. Năm 2015, dự án của Chương trình Hạnh phúc Quảng Trị do KOICA hỗ trợ đã chọn mô hình làm hương của địa phương đầu tư vốn cho bà con phát triển sản xuất hương theo công nghệ hiện đại.
Vì vậy, trồng thí điểm cây hương bài nhằm đánh giá khả năng thích nghi trên đất trồng rừng sản xuất tập trung, từ đó xác định năng suất, sản lượng, thu nhập và hiệu quả kinh tế... Hiện cả cây hương bài và cây keo trồng cùng chung đang sinh trưởng phát triển tốt. Người dân làm cỏ chăm sóc cho cây hương bài thì đồng thời cũng tạo độ tơi xốp, tăng dinh dưỡng cho cây keo.
Ông Đào Mạnh Hùng cho biết thêm, huyện Cam Lộ có hơn 21.000ha đất lâm nghiệp, trong đó gần 17.000ha đất rừng sản xuất. Đặc biệt, diện tích rừng sản xuất có độ dốc thấp rất lớn với trên 5.000ha nhưng giá trị thu nhập trên đơn vị diện tích chỉ đạt bình quân 5 - 7 triệu đồng/ha/năm.
"Nguyên nhân do người dân trồng rừng chủ yếu tự phát, chưa có quy trình trồng chăm sóc, việc phát triển cây dược liệu xen canh chưa được quan tâm. Hướng đến, huyện sẽ khắc phục ở khâu cây trồng dược liệu phụ thu này nhằm không ngừng cải thiện đời sống cho người dân", ông Hùng chia sẻ.
