Chế biến thanh long xuất khẩu. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Trong khó khăn chung của cộng đồng đang đối phó virus Corona, thì nhiều mặt hàng nông sản cũng gặp khó khăn trên đường xuất khẩu.
Hiện nay, phần lớn sản lượng trái cây đều tập trung cung ứng cho thị trường Trung Quốc. Do đó, khi nước bạn tạm ngưng hoặc hạn chế nhập khẩu, thì trái cây Việt Nam lại trở thành bài toán rắc rối.
Giải cứu nông sản! Không phải một khẩu hiệu thú vị. Bởi lẽ, mỗi lần khẩu hiệu ấy vang lên thì kéo theo tiếng thở dài của hàng triệu người Việt Nam vẫn đang hăng hái với khát vọng hội nhập và phát triển.
Mặt khác, khi đã dùng đến khái niệm giải cứu, nghĩa là phải cầu cạnh đến sự độ lượng và sự hàm ơn. Thực chất, trái cây Việt Nam không cần đến những cuộc giải cứu bất thường, nếu vận hành hiệu quả thị trường nội địa.
Đành rằng giá trị xuất khẩu của trái cây sẽ mang lại lợi nhuận cao hơn, nhưng sức mua trong nước đã được khai thác triệt để chưa? Chắc chắn chưa! Ngay thời điểm nCoV hoành hành, thì sản lượng trái cây Việt Nam cũng chưa đáp ứng đầy đủ kho hàng của hệ thống siêu thị và các chợ đầu mối.
Và cũng phải thừa nhận một thực tế đáng ái ngại là đôi khi khẩu hiệu giải cứu nông sản bị thương lái lạm dụng để chèn ép người trồng trọt. Thật oái oăm nếu xảy ra nghịch lý, giá thu mua tại vườn bị đưa xuống thấp nhất, mà thị trường nội địa vẫn khan hiếm trái cây Việt Nam.
Trong quá trình giao thương sôi động, trái cây của những quốc gia khác đã đổ về Việt Nam càng ngày càng đa dạng. Chỉ tính hai mặt hàng táo và nho, đã có hàng chục loại của Mỹ, Pháp, Nam Phi, Úc, Hàn Quốc, New Zealand… xuất hiện choáng ngợp trước mắt người tiêu dùng Việt Nam. Chúng ta không có sản phẩm để cạnh tranh với những mặt hàng thuộc thế mạnh của họ, nhưng trái cây nhiệt đới đặc trưng Việt Nam vẫn có chỗ đứng riêng đối với tiêu chí thụ hưởng của người Việt Nam.
Đại diện siêu thị Vinmart cho biết, mỗi tuần đơn vị này cần 60 tấn dưa hấu để tiêu thụ, nhưng không có nguồn cung cấp. Vậy, dưa hấu tồn đọng ở đâu, để nhiều người sốt ruột giải cứu nông sản? Phải chăng, trong quan hệ ba bên giữa người trồng trọt, người phân phối và người tiêu dùng đang bị chi phối bởi các đối tượng trung gian thiếu thiện chí? Chỉ cần gỡ được nút thắt kia, sức mua của người Việt Nam sẽ góp phần ổn định thị trường trái cây Việt Nam.
Không riêng mùa dịch bệnh, mà điệp khúc giải cứu nông sản vẫn thỉnh thoảng rúng động tâm can xã hội vào những ngày tháng bình thường mỗi năm. Xuất khẩu là một con đường hanh thông của trái cây Việt Nam, chứ không phải con đường duy nhất cho thị trường trái cây Việt Nam. Phải tin tưởng vào sức mua nội địa, dù Việt Nam chưa có được ngành công nghiệp chế biến như mong đợi.
Người trồng trọt chắc chắn sẽ yên tâm gắn bó với trái cây Việt Nam, mà không đoái hoài nỗi ám ảnh “mất mùa - được giá, được mùa - mất giá” khi thiết lập một cách bài bản các đầu mối thu mua cơ sở và kỹ thuật bảo quản sau thu hoạch!
