Tổng thống Donald Trump phát biểu tại Las Vegas hôm ngày 25/1. Ảnh: Getty.
Trong những tuần gần đây, ông Trump đã bày tỏ tham vọng mở rộng lãnh thổ Mỹ và thể hiện sự quan tâm đến việc sáp nhập Greenland, Canada và kênh đào Panama.
"Chúng ta có thể sẽ sớm mở rộng lãnh thổ đất nước. Trong nhiều năm, nhiều thập kỷ qua, diện tích lãnh thổ của chúng ta dường như không thay đổi... thậm chí có thể đã bị thu hẹp lại", ông Trump phát biểu tại Las Vegas hôm 25/1, đồng thời nói thêm rằng điều này có thể sẽ "sớm thay đổi".
Trong một cuộc điện đàm gần đây với Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen, ông Trump đã "rất kiên quyết" trong việc thúc đẩy Đan Mạch từ bỏ quyền kiểm soát Greenland, khiến người Đan Mạch "hoàn toàn hoảng sợ", tờ Financial Times đưa tin hôm 24/1, trích dẫn các quan chức châu Âu được thông báo về vấn đề này.
Greenland, một vùng lãnh thổ của Đan Mạch, được cấp quyền tự trị vào năm 1979. Hòn đảo Bắc Cực là nơi sinh sống của khoảng 60.000 cư dân và là nơi đặt căn cứ Pituffik của Hoa Kỳ.
Các nhà lãnh đạo ủng hộ độc lập của Greenland và các quan chức Đan Mạch đã kiên quyết từ chối đề nghị mua Greenland của ông Trump. Trong khi ông Frederiksen được cho là đã đề nghị mở rộng sự hiện diện quân sự của Mỹ trên hòn đảo và tăng cường hợp tác trong việc khai thác khoáng sản, ông Trump đã tỏ ra "hung hăng và hiếu chiến" trong cuộc điện đàm, theo FT.
Ông Trump ban đầu đưa ra ý tưởng mua Greenland trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình vào năm 2019, nhưng đã vấp phải sự phản đối từ cả các quan chức Đan Mạch và Greenland. Tháng trước, ông nói, "quyền sở hữu và kiểm soát Greenland là một điều tuyệt đối cần thiết" đối với an ninh quốc gia Mỹ.
Không chỉ Greenland, ông Trump đã đề cập đến việc giành lại quyền sở hữu kênh đào Panama, từng do Mỹ kiểm soát cho đến năm 1999. Ông trích dẫn những lo ngại về ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc đối với tuyến đường thương mại quan trọng này. Tổng thống Panama Jose Mulino đã hứa sẽ phản đối các động thái của ông Trump và phủ nhận rằng tuyến đường thủy quan trọng này đã bị nước ngoài kiểm soát.
Ông Trump đã nhiều lần tuyên bố rằng Canada nên trở thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ, hứa hẹn giảm thuế và các lợi ích khác cho công dân Canada nếu động thái trên xảy ra. Ông đã cáo buộc Canada là một đối tác thương mại tồi và đe dọa áp đặt thuế quan khắc nghiệt đối với hàng hóa Canada.
Vào đầu tháng 1, ông Trump từ chối loại trừ việc sử dụng vũ lực quân sự chống lại Greenland và Panama, nói rằng Mỹ cần cả 2 vì "an ninh kinh tế". Ông Trump nói thêm rằng ông sẽ chỉ sử dụng "vũ lực kinh tế" đối với Canada.
