Huy động vốn sai quy định
Theo kết luận thanh tra số 11/KLTT-P5 về việc chấp hành quy định pháp luật tại Saigon Co.op ngày 27/7 của Thanh tra TP.HCM, sai phạm lớn nhất của đơn vị này này là về nguồn vốn góp.
Thanh tra thành phố đã làm rõ quá trình tăng vốn điều lệ của Saigon Co.op từ năm 2014 đến 2020. Theo đó, năm 2014 việc tăng vốn điều lệ của Saigon Co.op không được thể hiện tại biên bản đại hội thành viên; số vốn 2.328 tỷ đồng từ vốn tích luỹ thuộc sở hữu chung không chia của Saigon Co.op được dùng để tăng vốn điều lệ là không đúng với Luật Hợp tác xã quy định.
Theo kết luận thanh tra, Saigon Co.op đã có những sai phạm nghiêm trọng, kéo dài nhiều năm trong việc huy động vốn trái pháp luật, có dấu hiệu hình sự. Ảnh: Tư liệu.
Tương tự, năm 2015, Hội đồng quản trị Saigon Co.op thống nhất tăng vốn điều lệ nhưng nội dung này không được trình và thông qua tại Đại hội thành viên, vi phạm Luật Hợp tác xã; số vốn 3.180 tỷ đồng từ vốn tích luỹ thuộc sở hữu chung không chia của Saigon Co.op được dùng để tăng vốn điều lệ là không đúng với Luật Hợp tác xã.
Cũng trong năm 2015, sau khi trích lập quỹ dự phòng tài chính, Saigon Co.op đã kết chuyển số tiền 1.091.000.000 đồng sang quỹ đầu tư phát triển là thực hiện không đúng Khoản 2, Điều 23 Thông tư số 83/2015/TT-BTC ngày 28/5/2015 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ quản lý tài chính áp dụng đối với hợp tác xã, Liên hiệp Hợp tác xã quy định mục đích sử dụng các quỹ và việc Saigon Co.op không trích lập quỹ dự phòng tài chính là thực hiện không đúng Điểm a, Khoản 5, Điều 21 Thông tư số 83/2015/TT-BTC về việc trích lập các quỹ bắt buộc theo quy định.
Có 20/26 hợp tác xã thành viên góp vốn, trong đó hợp tác xã góp vốn cao nhất là 952 tỷ đồng và thấp nhất là 50 triệu đồng.
Kết luận Thanh tra. Ảnh: Chụp lại tài liệu.
Thanh tra thành phố đã mời 26 thành viên lên làm việc để làm rõ nguồn vốn góp, tuy nhiên, các thành viên không cung cấp được các hồ sơ tài liệu theo yêu cầu của đoàn thanh tra.
Theo Thanh tra thành phố, có đơn vị hoạt động kinh doanh mức lợi nhuận sau thuế đạt từ 5 đến dưới 6 tỷ đồng nhưng không tham gia góp vốn. Trong khi đó, phần lớn các hợp tác xã lợi nhuận đạt được sau thuế từ 24 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng lại tham gia góp vốn lên tới hàng trăm tỷ đồng là điều không bình thường.
Đáng chú ý, các hợp tác xã cho biết, có trường hợp huy động từ các thành viên bên ngoài và có trường hợp ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với các cá nhân bên ngoài hợp tác xã. "Điều này cho thấy đã có các cá nhân, tổ chức thông qua các hợp tác xã thành viên để tham gia đầu tư vốn vào Saigon Co.op”, Thanh tra thành phố nêu rõ.
Bên cạnh đó, Thanh tra thành phố nhận thấy, tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn đầu tư của các hợp tác xã thành viên đạt được từ 26% - 39% trên vốn góp nên nhu cầu của các cá nhân, tổ chức muốn đầu tư vào Saigon Co.op là có cơ sở. Điều này cũng cho thấy nếu không làm rõ được nguồn vốn tăng lên thì Saigon Co.op sẽ bị chi phối bởi các tổ chức, cá nhân bên ngoài và không giữ được nguyên tắc tổ chức, hoạt động.
Kết luận than tra chỉ ra nhiều sai phạm. Ảnh: Chụp lại tài liệu.
“Có dấu hiệu thâu tóm, chiếm đoạt vốn, tài sản của Saigon Co.op được hình thành từ khi thành lập đến nay, xâm phạm đến sở hữu tài sản chung không chia và tài sản của Nhà nước, ảnh hưởng đến an ninh kinh tế của thành phố nói riêng và cả nước nói chung. Việc này có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự”, Thanh tra TP kết luận.
Ngoài ra, để quá trình thanh tra được chính xác, chặt chẽ, khách quan, đúng pháp luật, ngày 24/7, Thanh tra thành phố có văn bản đề nghị Chủ tịch Hội đồng Quản trị Saigon Co.op tạm đình chỉ việc tiến hành Đại hội Thành viên cho đến khi có kết luận chính thức và ý kiến chỉ đạo từ cấp có thẩm quyền.
Tuy nhiên, Saigon Co.op không chấp hành, vẫn tiến hành Đại hội biểu quyết các vấn đề liên quan làm ảnh hưởng đến hoạt động và nội dung kết luận thanh tra.
Trong Đại hội có nhiều nội dung được thông qua ngoài chương trình dự kiến, trong đó có vấn đề về vốn, bãi nhiệm ủy viên HĐQT và đề nghị cách chức Tổng Giám đốc với lý do Tổng Giám đốc không thực hiện Nghị quyết của Đại hội thành viên về việc huy động vốn nêu trên.
Kiến nghị chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra
Thanh tra thành phố kiến nghị Chủ tịch UBND thành phố giao Giám đốc Công an thành phố tiếp nhận hồ sơ, tài liệu có liên quan do Thanh tra TP chuyển giao và khẩn trương tổ chức, xác minh điều tra các dấu hiệu vi phạm pháp luật của các cá nhân có liên quan tại Saigon Co.op để xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Đồng thời, tổ chức rà soát kiểm tra, làm rõ nguồn vốn góp của các Hợp tác xã thành viên, đề xuất phương án xử lý số vốn điều lệ tăng từ vốn, tài sản không chia; số tiền huy động năm 2020 tăng vốn điều lệ không đúng quy định; phối hợp với Sở KH&ĐT đề xuất phương án xử lý số tiền tăng vốn điều lệ từ nguồn tích lũy không chia qua các năm để báo cáo UBND thành phố .Trên cơ sở tài liệu thu thập được, Thanh tra TP.HCM nhận định Saigon Co.op dấu hiệu thâu tóm, chiếm đoạt vốn, tài sản của tập thể được hình thành từ khi thành lập đến nay, xâm phạm quyền sở hữu tài sản chung (tài sản không chia) và tài sản của nhà nước, ảnh hưởng đến an ninh kinh tế của TP.HCM, việc làm này có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.
Thanh tra TP kiến nghị chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra làm rõ. Ảnh: Chụp lại tài liệu.
Theo Kết luận Thanh tra, các sai phạm nêu trên thuộc trách nhiệm của Hội đồng quản trị Liên hiệp, Thành viên Liên hiệp, Ban Tổng giám đốc, các phòng ban chức năng và cá nhân có liên quan tại các thời kỳ.
Saigon Co.op thành lập năm 1989 theo quyết định của UBND TP.HCM với tên gọi Liên hiệp Hợp tác xã Mua bán thành phố. Đến năm 1998, đơn vị này đổi tên thành Liên hiệp Hợp tác xã thương mại TP.HCM với 20 hợp tác xã thành viên.
Từ khi thành lập đến nay, Saigon Co.op 34 lần thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, 14 lần điều chỉnh, bổ sung điều lệ qua các thời kỳ và 8 lần bổ sung tăng vốn điều lệ. Đến nay Saigon Co.op có hơn 100 siêu thị (Co.opmart) trong cả nước.
Ông Diệp Dũng. Ảnh: Internet.
Liên quan đến dấu hiệu sai phạm tại Saigon Co.op, Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM quyết định đình chỉ sinh hoạt cấp ủy, đình chỉ vai trò Ban chấp hành, Ban Thường vụ và chức vụ Bí thư Đảng uỷ đối với ông Diệp Dũng, Bí thư Đảng uỷ Saigon Co.op nhiệm kỳ 2015 – 2020, Chủ tịchHội đồng quản trị Saigon Co.op từ tháng 8/2015.
Theo Uỷ ban Kiểm tra Thành uỷ TPHCM, ông Diệp Dũng đã chỉ đạo việc huy động tăng vốn trái pháp luật; tổ chức Đại hội Thường niên trái pháp luật; thực hiện công tác cán bộ trái quy định của Đảng và không trung thực với tổ chức khi có yêu cầu báo cáo.
