Trong hương thơm ngào ngạt của hoa cà phê tháng tư Tây Nguyên, chúng tôi thấy những chùm bơ đang nở hoa và bắt đầu điểm trái. Đây là kết quả của mô hình trồng bơ trái vụ xen canh cà phê của chị Lê Thị Vân, xã Eakpan, Cư Mgar (Đăk Lăk).
Một số lái buôn đã rao giá mua cả vườn của chị 5.000 m2 với gần 70 cây bơ, giá 30 triệu đồng. Một số khác hỏi mua liền trong 5 năm với giá 40 triệu/năm, nhưng chị Vân từ chối bán.
Theo chị ước tính, với lượng trái và hoa như thế, thu nhập từ bơ có thể đạt được hơn 65 triệu đồng trong năm nay và hơn 150 triệu/5.000 m2 vào năm thứ 8 (chưa tính cà phê). Các năm sau năng suất sẽ tiếp tục tăng cao và ổn định. Riêng cà phê chị đã trồng khoảng 7 năm, sản lượng luôn ổn định trên 2 tấn cà phê nhân, với giá hiện nay khoảng 40 ngàn đ/kg, hàng năm chị cũng thu về trên 80 triệu đồng.
“Bơ trồng xen cà phê rất phù hợp. Cây bơ tiếp nhận ánh sáng ở tầng cao, khai thác dinh dưỡng ở tầng sâu; che bóng, chắn gió , giảm nước tưới và sâu bệnh hại cà phê", chị Vân chia sẻ.
Theo ông Huỳnh Ngọc Tư, PGĐ Cty TNHH MTV Dak Farm, đơn vị đã định hướng, cung cấp cây giống và tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật miễn phí cho vườn bơ của chị Vân. Mô hình xen canh cà phê- bơ nghịch vụ này đem lại thu nhập khá cao so với trồng thuần hay xen canh cây khác. Điều này giúp nhà vườn tăng hiệu quả kinh tế trên cùng một diện tích đất, vừa có thu nhập ở nhiều thời điểm.
Vùng đất Tây Nguyên là thủ phủ cà phê của cả nước với hơn 190.765 ha, nhưng có tới hơn 30% diện tích cà phê già cỗi (trên 15 năm). Việc phát triển cây cà phê bền vững tại Đăk Lăk đang được triển khai, trong đó mô hình trồng bơ nghịch vụ xen canh vườn cà phê được các nhà vườn quan tâm, bước đầu SX có hiệu quả.
