Nơi có nhiều tàu cá chấm dứt vi phạm IUU
Dự kiến tháng 10/2024, Ðoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) sẽ sang Việt Nam lần thứ 5 để kiểm tra công tác chống đánh bắt hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Ðây là cơ hội để Việt Nam gỡ “thẻ vàng” thủy sản. Ngày ấy đã cận kề, nên trong thời gian qua, các địa phương có biển ở Bình Định tăng cường công tác tuyên truyền theo phương châm “đúng trọng tâm, trọng điểm” để nâng cao ý thức của ngư dân, nhằm chấm dứt nạn tàu cá đánh bắt vi phạm IUU.
Thị xã Hoài Nhơn, địa phương có nhiều tàu cá đánh bắt xa bờ nhất Bình Định với 2.340 chiếc; trong đó, có 2.108 tàu có chiều dài trên 15m chuyên đánh bắt xa bờ và 232 tàu có chiều dài dưới 15m hoạt động ở vùng lộng. Trước đây, Hoài Nhơn là địa phương có nhiều tàu cá đánh bắt vi phạm vùng biển nước ngoài, thế nhưng những năm gần đây, nhờ công tác tuyên truyền được thực hiện xuyên suốt, đúng trọng tâm, trọng điểm nên vấn nạn này đã chấm dứt.
Thị xã Hoài Nhơn, địa phương có nhiều tàu cá đánh bắt xa bờ nhất Bình Định với 2.340 chiếc. Ảnh: V.Đ.T.
“Các nhiệm vụ trọng tâm trong chống khai thác hải sản vi phạm IUU được Thị ủy Hoài Nhơn chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị-xã hội trên địa bàn cùng hợp lực thực hiện. Nhờ đó, ý thức của người dân ngày càng được nâng cao, nên trong 3 năm gần đây, trên địa bàn thị xã Hoài Nhơn không còn tàu cá đánh bắt xâm phạm vùng biển nước ngoài”, ông Nguyễn Chí Công, Phó Chủ tịch UBND thị xã Hoài Nhơn chia sẻ.
Hình thức tuyên truyền chống khai thác IUU của thị xã Hoài Nhơn nhanh chóng lan tỏa khắp Bình Định, ở huyện Phù Cát, địa phương từ đầu năm đến nay có 8 trường hợp đánh bắt vi phạm vùng biển nước ngoài đã thành lập đoàn công tác trực tiếp gặp gỡ chủ tàu 3 xã Cát Khánh, Cát Thành, Cát Minh và thị trấn Cát Tiến. Tại các buổi gặp gỡ, ông Phạm Dũng Luận, Phó Chủ tịch UBND huyện Phù Cát đã thông tin những quy định mới, vận động ngư dân tích cực vươn khơi bám biển nhưng tuyệt đối không được vi phạm vùng biển nước ngoài.
Theo ông Trần Văn Phúc, Giám đốc Sở NN-PTNT Bình Định, một trong những giải pháp tuyên truyền của 5 huyện, thị xã, thành phố ven biển trong tỉnh là phát trên hệ thống loa truyền thanh nội dung tuyên truyền đều đặn mỗi ngày, để chuyển tải thông tin đến ngư dân theo kiểu “mưa dầm thấm lâu”.
Chính quyền địa phương nắm rõ nếp sinh hoạt của ngư dân trên địa bàn, chọn thời điểm phát chương trình tuyên truyền chống khai thác IUU vào lúc ngư dân có thể tập trung nghe được nhiều thông tin nhất. Ở phường Đống Đa (thành phố Quy Nhơn) còn tuyên truyền bằng xe lưu động, đặc biệt chú ý đến những khu phố có nhiều ngư dân sinh sống.
Theo ông Nguyễn Tuấn Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Định, Sở Tư pháp tỉnh này đang biên soạn tờ gấp nội dung Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao gửi các địa phương.
Ra mắt mô hình ngư dân đánh bắt hải sản không xâm phạm vùng biển nước ngoài tại vạn Long Thành thuộc phường Tam Quan Nam (thị xã Hoài Nhơn, Bình Định). Ảnh: V.Đ.T.
“Khi tờ gấp chưa phát hành, các địa phương có biển trong tỉnh đã phát nội dung Nghị quyết 04 trên đài truyền thanh xã, đọc vào giờ mà ngư dân rảnh rổi để có thể nghe nhiều nhất. Nhằm để ngư dân hiểu theo Nghị quyết số 04, 1 số vi phạm trong lĩnh vực đánh bắt hải sản đã nâng lên thành vi phạm hình sự. Cũng là để ngư dân hiểu việc gỡ “thẻ vàng” IUU là vì thể diện quốc gia, vì lợi ích của ngành thủy sản, tiến tới sự phát triển bền vững của ngành thủy sản chứ không phải gây khó khăn cho bà con ngư dân”, ông Nguyễn Tuấn Thanh nhấn mạnh.
Nâng cao trách nhiệm của tổ chức đảng, đảng viên
Điểm sáng trong công tác tuyên truyền IUU ở Hoài Nhơn là phường Tam Quan Bắc, địa phương có đến 1.026 tàu cá đánh bắt xa bờ, chiếm gần 1/2 số tàu cá của thị xã và gần 1/3 số tàu cá của toàn tỉnh Bình Định.
Theo Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Tam Quan Bắc Phạm Tiến Dũng, Đảng ủy phường giao chỉ tiêu cho các Chi bộ khu phố phân công đảng viên phụ trách các nhóm hộ có tàu cá đánh bắt xa bờ, các tổ đội đoàn kết khai thác thủy sản trên biển. Trong các cuộc họp Chi bộ, một trong những nội dung chính được quán triệt đến cán bộ, đảng viên là công tác tuyên truyền phòng, chống khai thác IUU.
“Trong các cuộc họp Chi bộ khu phố hàng tháng, Bí thư Chi bộ nắm tình hình tàu cá đánh bắt xa bờ ở địa phương, các Đảng ủy viên phụ trách từng khu phố trực tiếp tham gia sinh hoạt chi bộ để chỉ đạo công tác phòng, chống khai thác IUU, nếu có vấn đề thì kịp thời báo cáo cho Đảng ủy phường. Từ cuối năm 2019 đến nay, không có tàu cá nào của phường Tam Quan Bắc vi phạm vùng biển nước ngoài khi tham gia đánh bắt cá trên biển”, ông Dũng cho hay.
Do cách tổ chức tuyên truyền về tận khu phố của những năm trước đây cho hiệu quả hiển hiện, trong năm 2024, phường Tam Quan Bắc tiếp tục triển khai hoạt động tuyên truyền chống khai thác IUU tại 10/10 khu phố. Biết thời điểm ngư dân vào bờ nhiều là mùa trăng, nên cuối tháng 6 vừa qua, các khu phố chủ động thời gian tổ chức tuyên truyền để có nhiều ngư dân tham dự.
“Hoạt động này diễn ra thường xuyên trong những năm qua với sự phối hợp của các đơn vị liên quan. Riêng năm 2024, có môt số quy định mới nên công tác tuyên truyền tiếp tục được đẩy mạnh để ngư dân nắm bắt”, bà Huỳnh Thị Tường Vy, Phó Chủ tịch UBND phường Tam Quan Bắc cho hay.
Theo ông Nguyễn Chí Công, Phó Chủ tịch UBND thị xã Hoài Nhơn, thực hiện theo chỉ đạo của Thị ủy Hoài Nhơn, việc phân công đảng viên nêu cao trách nhiệm trong tham gia tuyên truyền, theo dõi, nắm bắt tình hình tàu cá để phòng, chống khai thác IUU đã phát huy hiệu quả. Tính đến nay, trong toàn Đảng bộ thị xã, các cấp ủy đã phân công 705 đảng viên phụ trách hộ, nhóm hộ tàu cá.
Ngoài ra, trên địa bàn thị xã Hoài Nhơn còn có các mô hình tự quản thực hiện việc tuyên truyền phòng, chống khai thác IUU trong ngư dân vạn Cửu Lợi, vạn Long Thành ở phường Tam Quan Nam và vạn Hải Đông ở phường Hoài Hương.
Lực lượng biên phòng Bình Định tuyên truyền chống khai thác IUU cho ngư dân xã Cát Khánh (huyện Phù Cát, Bình Định). Ảnh: V.Đ.T.
Theo bà Trương Thị Hồng Ngân, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường Hoài Hương, địa phương này có 410 tàu cá khai thác xa bờ, có 25 tổ đội đoàn kết đánh bắt trên biển với 250 tàu tham gia. Những năm qua, UBND phường Hoài Hương đã không ngừng đẩy mạnh tuyên truyền, vận động ngư dân thực hiện tốt phòng, chống khai thác IUU. Chú trọng đổi mới nội dung, phương thức tuyên truyền sát với cơ sở, từng nhóm hộ gia đình, đối tượng chủ thuyền, thuyền trưởng và ngư dân
“Từ năm 2022, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường Hoài Hương đã chủ trì, xây dựng mô hình “E-38 vạn Hải Đông khai thác, đánh bắt hải sản không xâm phạm vùng biển nước ngoài”. Mô hình này có 15 chủ tàu cá tham gia và 21 tàu cùng tương trợ, giúp đỡ, hỗ trợ nhau trong quá trình vươn khơi bám biển, tuyên truyền không khai thác thủy sản bất hợp pháp bước đầu mang lại hiệu quả”, bà Trương Thị Hồng Ngân, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường Hoài Hương.
