Các giải pháp tổng hợp nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất thải rắn và nhựa tại Bình Định hướng đến giảm thiểu ô nhiễm nhựa đại dương
Vừa qua, tại thành phố Quy Nhơn (Bình Định), Chương trình Phát triển Liên Hợp quốc (UNDP) và UBND tỉnh Bình Định đã tổ chức hội thảo về các giải pháp tổng hợp nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất thải rắn và nhựa tại Bình Định hướng đến giảm thiểu ô nhiễm nhựa đại dương.
UBND tỉnh Bình Định và UNDP Việt Nam đã ký kết Biên bản ghi nhớ. Ảnh: Hương Giang.
Tại hội thảo, UBND tỉnh Bình Định và UNDP Việt Nam đã ký kết biên bản ghi nhớ nhằm thúc đẩy hợp tác giữa hai bên trên các lĩnh vực: Kinh tế tuần hoàn và quản lý chất thải; phát triển kinh tế biển; biến đổi khí hậu và đa dạng sinh học; khắc phục hậu quả bom mìn, phát triển nông thôn bền vững.
Việt Nam là một trong số những nước phát sinh lượng lớn chất thải nhựa ra đại dương. Các nguồn thải rác nhựa đến từ đất liền được xem là nguồn thải chính và ở quy mô rộng hơn các nguồn thải ngoài đại dương. Cụ thể, có đến 80% chất thải nhựa xuất phát từ đất liền, nghĩa là từ những hoạt động sản xuất, sinh hoạt của con người, 20% còn lại xuất phát từ hoạt động nghề cá, nuôi trồng thủy sản, tàu bè trên biển…
Cùng với đó, sự phát triển mạnh mẽ của ngành du lịch cùng với gia tăng dân số đã làm lượng chất thải hàng ngày không được xử lý xả ra môi trường ngày một nhiều thêm, gây tác hại nghiêm trọng tới môi trường các khu vực ven biển và hải đảo, đặc biệt là làm suy giảm các hệ sinh thái biển và san hô trong các khu bảo tồn. Việt Nam đang phải đối mặt với vấn đề về suy giảm tài nguyên và gia tăng chất thải, đặc biệt là chất nhựa đại dương.
Riêng tại tỉnh Bình Định, tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) khoảng 900 tấn/ngày. Tỷ lệ thu gom khoảng từ 47 - 90% ở khu vực thành thị (TP Quy Nhơn 94%); 30% tại khu vực nông thôn. Theo số liệu từ khảo sát sơ bộ của UNDP năm 2022 tại TP Quy Nhơn, 17% CTRSH được tái chế; chất thải nhựa chiếm 20% CTRSH.
Rác thải rắn và nhựa đang là vấn nạn nhức nhối tại các vùng ven biển của Việt Nam hiện nay. Ảnh: TL.
Hội thảo đã trình bày nội dung của 2 dự án mới sẽ được xây dựng và triển khai hợp tác với UBND thành phố Quy Nhơn và Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Định. Các dự án này này sẽ thực hiện những hoạt động nhằm trao quyền cho những người lao động phi chính thức về chất thải (ve chai), tăng cường khả năng phục hồi của họ trước những tổn thương.
Dự án cũng sẽ thí điểm và thiết lập mô hình quản lý tổng hợp chất thải cho ngành thủy sản, trong đó khuyến khích ngư dân mang chất thải trở lại bờ sau mỗi chuyến đi biển; mô hình này dự kiến sẽ thu gom và ngăn chặn khoảng 5 tấn nhựa thải ra biển mỗi tháng. Ngoài ra, dự án cũng thí điểm và thiết lập một cơ sở thu hồi vật liệu nhằm cải thiện chuỗi giá trị vật liệu tại địa phương, hỗ trợ công tác nhân rộng, mở rộng, đảm bảo tính bền vững của các mô hình quản lý chất thải rắn tổng hợp.
“Chúng tôi kỳ vọng cơ sở thu hồi vật liệu này sẽ có thể xử lý 2 - 4 tấn nhựa mỗi ngày để tái sử dụng tại các thị trường thứ cấp, điều này sẽ giúp TP Quy Nhơn ngăn chặn việc nhựa bị chôn lấp hoặc rò rỉ ra biển. Chúng tôi cũng sẽ làm việc với TP Quy Nhơn để đẩy nhanh việc phân loại chất sinh hoạt, thu gom, đồng thời đưa ra các giải pháp thay thế, sáng tạo nhằm giảm thiểu chất thải nhựa," bà Caitlin Wiesen, Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam nói.
