TS Ngô Xuân Nam, Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam phát biểu tại buổi tập huấn tại Lâm Đồng diễn ra ngày 2/6.
8 hội nghị trong tháng 6
Với khẩu hiệu "Văn phòng SPS Việt Nam hòa cùng nông sản Việt", cơ quan đầu mối thực hiện các nghĩa vụ minh bạch hoá theo yêu cầu của Hiệp định SPS đặt mục tiêu phổ biến các quy định liên quan đến vệ sinh, an toàn thực phẩm, cũng như các biện pháp kiểm dịch động thực vật của những Hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới mà Việt Nam tham gia như EVFTA, RCEP, cũng như các yêu cầu mới nhất về những nội dung liên quan ở thị trường EU, Trung Quốc.
Trên quan điểm ấy, ông Ngô Xuân Nam - Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam - đã lựa chọn những vùng nông nghiệp trọng điểm của Việt Nam, liên quan trực tiếp đến xuất khẩu để tổ chức các hội nghị.
Trong tháng 6, SPS Việt Nam dự kiến tổ chức 8 hội nghị. Đầu tiên, vào ngày 2/6, Văn phòng SPS Việt Nam phối hợp tỉnh Lâm Đồng và các tỉnh lân cận tổ chức hội nghị dành riêng cho nhóm doanh nghiệp, HTX xuất khẩu đi EU và Trung Quốc.
Kế đó, vào ngày 7/6, hội nghị thứ hai diễn ra tại Bình Phước. Ngày 9/6, tỉnh Long An phối hợp tổ chức hội nghị. Một ngày sau đó, hội nghị được triển khai tại An Giang.
Lý giải về kế hoạch tổ chức như trên, TS Ngô Xuân Nam chia sẻ, Lâm Đồng là thủ phủ rau, quả, có ý nghĩa chiến lược trong việc xuất khẩu sang Trung Quốc giai đoạn này. Còn Bình Phước, tỉnh Đông Nam bộ này được coi là thủ phủ hạt điều. Trong quá trình triển khai, hướng dẫn Lệnh 248, Lệnh 249 thời gian qua, Văn phòng SPS đã nhận nhiều phản ánh, đề nghị giúp đỡ từ địa phương này. Trong khi đó, Long An có nông sản chủ lực thanh long, chuẩn bị đến kỳ thu hoạch chính vụ.
Ngày 2/6, Văn phòng SPS Việt Nam phối hợp tỉnh Lâm Đồng và các tỉnh lân cận tổ chức hội nghị dành riêng cho nhóm doanh nghiệp, HTX xuất khẩu đi EU và Trung Quốc
"Khi lựa chọn địa phương triển khai, chúng tôi đã tính toán kỹ và đều mời các tỉnh lân cận tham dự, lấy bài học riêng của mỗi địa phương làm cơ sở để đưa ra khuyến nghị chung, góp phần minh bạch hóa thông tin thị trường", ông Nam nói.
Sau khi tổ chức tại các tỉnh phía Nam, hội nghị sẽ dời ra Bắc, tổ chức tiếp ở 4 địa điểm là: Quảng Nam, Bắc Giang, Sơn La và Thái Nguyên. Tại đây, Văn phòng SPS Việt Nam sẽ phối hợp Đại học Thái Nguyên, Cao đẳng Quảng Nam - những cơ sở đầu mối về khoa học - để trao đổi, thảo luận sâu về những vấn đề kỹ thuật, giúp bà con nông dân dễ dàng nắm bắt được quy trình canh tác, đồng thời nâng cao nhận thức về hoạt động xuất khẩu.
Từ kết quả triển khai 8 hội nghị trong tháng 6/2022, SPS Việt Nam sẽ điều chỉnh để làm tiếp 4 hội nghị chuyên sâu về các nông sản xuất khẩu sang Trung Quốc vào tháng 7. Cụ thể, hội nghị chuyên sâu về trái cây được tổ chức tại Đồng Tháp, cà phê tại Đăk Lăk, thanh long tại Bình Thuận, và thủy sản tại Bạc Liêu.
3 đột phá chiến lược
Xác định tinh thần đưa chính sách đến gần với người dân, Văn phòng SPS Việt Nam chủ trương thực hiện 3 đột phá trong chuỗi sự kiện sắp tới.
Thứ nhất, về nội dung hướng dẫn, Văn phòng sẽ tăng cường thông tin về các vấn đề cụ thể, sát với hoạt động thực tiễn của doanh nghiệp, hạn chế những thông tin mang tính lý thuyết.
"Các thông tin đưa ra cần đi vào thực chất vấn đề. Trước mắt, đây là những tổng kết từ Văn phòng qua quá trình làm việc với doanh nghiệp nhiều năm qua. Những điểm nào mới, điểm nào doanh nghiệp còn bỡ ngõ, chúng tôi sẽ dành thời lượng lớn để hướng dẫn", Phó Giám đốc Ngô Xuân Nam chia sẻ.
Một số những nội dung chính được doanh nghiệp quan tâm thời gian qua, theo ông Nam, gồm hướng dẫn chi tiết về đăng ký, thủ tục xuất khẩu sang Trung Quốc nhằm đáp ứng Lệnh 248, sắp tới là Lệnh 249. Hoặc, những công nghệ sơ chế, bảo quản để đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của EU.
Do mỗi thị trường xuất khẩu lại có yêu cầu khác nhau, nên SPS Việt Nam chủ trương đa dạng hóa cách thức truyền tải thông tin. Bên cạnh hướng dẫn doanh nghiệp, Văn phòng sẽ nêu những mô hình, tấm gương thực hành nông nghiệp tốt, đảm bảo tính minh bạch, truy xuất được nguồn gốc sản phẩm.
Một điểm mới nữa là việc kiếm soát virus SARS-CoV-2 trên bao bì, đặc biệt là sản phẩm đông lạnh. Đây là vấn đề được Trung Quốc nói riêng và các thị trường khác nói chung kiểm soát chặt chẽ. Để giải quyết cách căn cơ, SPS Việt Nam phối hợp với Văn phòng TBT Việt Nam để làm rõ những yêu cầu cụ thể về bao bì sản phẩm.
Song song với thời gian diễn ra các hội nghị, Văn phòng SPS Việt Nam phối hợp Sở NN-PTNT, Sở Công thương tại địa phương để đưa mọi người tham quan những mô hình điểm. Từ thực tế khảo sát, những vấn đề về thiết kế nhà xưởng, kiểm soát các mối nguy hại, nuôi động vật trong nhà xưởng, hoặc việc đeo khẩu trang, găng tay của người lao động... đều được phân tích, mổ xẻ.
"Có những chi tiết tưởng chừng rất nhỏ, nhưng nếu chúng ta không dành sự quan tâm đúng mức có thể dẫn tới hậu quả lớn. Đó là lý do, chúng tôi muốn có những hướng dẫn sinh động, giúp người dân cảm nhận rõ rệt, từ đó kích hoạt hành động trong việc đưa vào sản xuất", ông Nam nhấn mạnh.
Thứ hai, là đối tượng tham gia. Văn phòng SPS Việt Nam cam kết mời số lượng lớn người nông dân, những người trực tiếp sản xuất, tham dự hội nghị.
Sơn La vừa tổ chức thành công Festival trái cây, Sản phẩm OCOP Việt Nam.
"Người nông dân là chủ thể đầu tiên trồng cây xuống đất, là chủ thể đầu tiên thả cả xuống ao, khởi nguồn cho chuỗi giá trị xuất khẩu. Đây là đối tượng phải nắm chắc nhất những quy định, tín hiệu thị trường, từ đó nâng cao nhận thức ngay từ lúc bắt đầu quy trình sản xuất", ông Nam bày tỏ.
Thông qua Hội nông dân tại các tỉnh, thành phố, các hiệp hội ngành hàng, Văn phòng SPS Việt Nam kêu gọi sự tham gia, hưởng ứng nhiệt tình của người dân, giúp lan toả thông tin về chuỗi sự kiện vào tháng 6 sắp tới.
Thứ ba, về diễn giả. Ngoài cơ quan quản lý nhà nước, Văn phòng SPS Việt Nam còn mới nhiều nhà khoa học đến từ khối Viện, trường trên cả nước. Đặc biệt, hội nghị còn có sự tham gia của Văn phòng TBT Việt Nam. Cùng với SPS Việt Nam, TBT Việt Nam là cơ quan đầu mối thông tin về thị trường liên quan đến các thành viên WTO.
Trong nửa đầu năm 2022, có hiện tượng, doanh nghiệp khi gặp vướng mắc, khó khăn liên quan đến xuất khẩu thì bối rối trong việc liên hệ với cơ quan quản lý để tìm cách tháo gỡ. Là cơ quan đầu mối, trực tiếp hướng dẫn doanh nghiệp đáp ứng Lệnh 248, Lệnh 249, Văn phòng SPS Việt Nam nhận thấy đây cũng là một điểm nghẽn cần phải tháo gỡ.
"Việt nam có tính đa dạng sinh học cao. Vì thế, để những hướng dẫn đi sâu vào cuộc sống, chúng ta không thể làm chung chung. Hy vong, qua 3 bước đột phá kể trên, cách làm của chúng ta sẽ thực sự thay đổi, từ đó thay đổi sản phẩm đầu ra", ông Nam nhấn mạnh.
Từ 3 đột phá kể trên, Văn phòng SPS đặt mục tiêu giúp người dân tạo ra các sản phẩm đa giá trị, đáp ứng đầy đủ yêu cầu của những thị trường khó tính nhất, đồng thời tránh để nông sản rơi vào cảnh "được mùa mất giá".
Văn phòng TBT Việt Nam trực thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, có hai chức năng chính. Một, là thông báo các quy định kỹ thuật và các quy trình đánh giá sự phù hợp của Việt Nam đến Ban Thư ký Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), đồng thời tiếp nhận và phổ biến các thông báo của các nước thành viên WTO tới các tổ chức có liên quan trong nước.
Hai, là chức năng hỏi đáp. Trong đó gồm trả lời câu hỏi của các thành viên WTO về các pháp quy kỹ thuật, tiêu chuẩn, quy trình đánh giá sự phù hợp đối với Việt Nam. Bên cạnh đó, Văn phòng còn chuyển đến các nước thành viên WTO những câu hỏi từ trong nước về hàng rào kỹ thuật, nhằm thúc đẩy xuất khẩu của Việt Nam.
