Đá Bàn thờ - tảng đá sa thạch lớn nằm giữa vòng tròn đá cổ đã được di chuyển khoảng 750 - 800 km từ Scotland đến tận Stonehenge của Anh. Phát hiện này đã làm đảo lộn giả thuyết trước đây cho rằng đá Bàn thờ có nguồn gốc từ xứ Wales, giống như các tảng đá xanh nhỏ hơn bao quanh nó.
Việc vận chuyển tảng đá nặng 6 tấn này từ Scotland đến Stonehenge chắc chắn là một thách thức to lớn đối với người cổ đại.
Nghiên cứu này không chỉ làm sáng tỏ nguồn gốc của đá Bàn thờ mà còn cung cấp thêm thông tin quý giá về khả năng kỹ thuật và mối liên hệ văn hóa giữa các cộng đồng cổ đại trên quần đảo Anh cách đây hàng nghìn năm.
Báo cáo do nhóm nghiên cứu quốc tế dẫn đầu bởi nhà địa chất học Anthony Clarke từ Đại học Curtin, Australia thực hiện.
Theo đó, các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích chi tiết tuổi và thành phần hóa học của ba loại hạt khoáng vật trong hai mảnh của Đá Bàn thờ. Kết quả cho thấy sự trùng khớp chặt chẽ với các đặc điểm của một thành tạo đá ở đông bắc Scotland được gọi là Bồn trũng Orcadian.
Phát hiện này đã làm đảo lộn giả thuyết trước đây cho rằng Đá Bàn thờ có nguồn gốc từ xứ Wales, giống như các tảng đá xanh (bluestones) nhỏ hơn bao quanh nó.
Ông Nick Pearce - Giáo sư địa hóa học, Đại học aberystwyth: "Nhóm nghiên cứu sử dụng biện pháp phân tích vi mô, sử dụng chùm tia laser để phân tích hơi, nồng độ uranium và nồng độ chì. Bằng cách xem xét các tỷ lệ, họ có thể xác định tuổi của khoáng chất trong đá, dựa vào các đạc điểm đó chúng ta biết được nó đến từ lưu vực Ocadian. "
Theo giáo sư Nick Pearce, việc vận chuyển có thể đã được thực hiện bằng đường biển dọc theo bờ biển phía Đông của Anh, sau đó tảng đá được kéo khoảng 160 km từ Eo biển Anh đến Stonehenge.
Các nhà nghiên cứu cho rằng Đá Bàn thờ có thể đã được đặt vào vị trí hiện tại trong giai đoạn xây dựng thứ hai của Stonehenge, diễn ra từ khoảng năm 2620 đến năm 2150 trước Công nguyên.
Nghiên cứu mới không chỉ làm sáng tỏ nguồn gốc của Đá Bàn thờ mà còn cung cấp thêm thông tin quý giá về khả năng kỹ thuật và mối liên hệ văn hóa giữa các cộng đồng cổ đại trên quần đảo Anh cách đây hàng nghìn năm./.