Từ cuối tháng 3 đến nay, giá ớt Hàn Quốc trên thị trường liên tục tăng mạnh, nông dân xứ Quảng khấp khởi mừng. Thế nhưng, khi bắt tay vào việc thu hoạch thì họ lại không lấy gì làm vui vì sản lượng quá lẹt đẹt. Nguyên nhân chính là do thời tiết quá khắc nghiệt, dịch bệnh bùng phát khiến cho cây trồng này sinh trưởng và phát triển kém dẫn đến năng suất thấp...
Đông xuân 2009-2010 này, vợ chồng ông Phạm Công Anh (thôn Phú Đông, xã Điện Quang, huyện Điện Bàn, Quảng Nam) làm tổng cộng 4 sào ớt. Mặc dù nguồn nước tưới rất chủ động nhưng do đầu vụ nắng nóng kéo dài khiến cây con chết hàng loạt, phải trồng dặm lại. Chưa hết, khi ớt bước vào giai đoạn ra hoa, kết trái thì gặp thời tiết bất lợi, bệnh bỏng gốc xảy ra trên diện rộng làm cho nhiều diện tích bị hư hại nghiêm trọng. Bên ruộng ớt lưa thưa trái của mình, giọng ông Anh buồn buồn: “Mấy năm trước, vụ nào mỗi sào ớt cũng cho thu 800-900 kg quả tươi. Thế nhưng giá thu mua thì quá thấp, chừng 2-3 nghìn đồng/kg. Còn nay, giá bán tại ruộng luôn dao động ở mức 5-6 nghìn đồng/kg nhưng sản lượng lại quá lẹt đẹt, chỉ đạt khoảng 200-250 kg quả/sào. Vì vậy, không những mất công chăm bón mà vốn đầu tư chắc cũng sẽ thâm”.
Tuy nhiên, xem ra ông Anh vẫn còn may mắn hơn rất nhiều người ở Điện Quang. Sau 2 năm tạm chia tay vì lợi nhuận mang lại không cao, vụ này dành dụm được ít vốn, ông Trần Ba (thôn Kỳ Lam) quyết định quay lại với cây ớt Hàn Quốc. Vậy nhưng, vận may đã không mỉm cười với người nông dân nghèo khó ấy. Cả 3 sào ớt của ông gần như mất trắng trước tình trạng khô hạn khốc liệt và bệnh nấm gốc hoành hành. Đâu riêng gì ông Ba, nhiều hộ trồng ớt khác trên địa bàn thôn Kỳ Lam này, như: Trần Công Phát, Võ Kháu, Trần Hữu Hùng... cũng cùng chung cảnh ngộ.
Cách đây hơn 1 tháng, nông dân xứ Quảng đã phải điêu đứng vì dưa hấu “được mùa, mất giá”. Bây giờ, họ lại méo mặt khi ớt “được giá, mất mùa”. Không biết đến khi nào cái vòng luẩn quẩn này mới chấm dứt? Câu hỏi ấy như một bài toán cực khó mà thời gian qua những người có trách nhiệm vẫn chưa tìm được lời giải!
Trao đổi với chúng tôi, ông Phan Tín – Phó Chủ nhiệm Hợp tác xã Dịch vụ sản xuất – kinh doanh tổng hợp Điện Quang cho biết, vụ ớt đông xuân 2009-2010, toàn xã có 400 gia đình tổ chức gieo trồng khoảng 50 ha ớt Hàn Quốc. Tuy nhiên, theo thống kê sơ bộ thì hơn 30% trong số đó đã bị mất trắng hoàn toàn. Ông Tín bảo, những vụ trước, từ đầu tháng 1 đến giữa tháng 3 dương lịch, trời hay se lạnh và thường có mưa phùn nên rất thích hợp cho cây ớt phát triển, nhờ vậy năng suất đạt rất cao. Còn năm nay, suốt nhiều tháng qua, nắng nóng triền miên, nhiệt độ luôn ở mức 32-39 độ C khiến cây ớt không thể chịu đựng nổi, thêm vào đó là dịch bệnh bùng phát dẫn đến số thì chết, số ra quá ít quả.
Không chỉ Điện Quang, xuôi về 2 xã còn lại của vùng Gò Nổi là Điện Trung và Điện Phong, hay băng qua cầu sắt Chiêm Sơn rẽ lên thôn Thọ Xuyên, Thanh Châu, Lệ Nam (xã Duy Châu, huyện Duy Xuyên) sẽ dễ dàng bắt gặp ánh mắt buồn bã của nông dân bên những ruộng ớt. Được biết, vụ này, tại 3 địa phương vừa nêu có khoảng 35 ha đất màu trồng ớt Hàn Quốc. Cũng vì khô hạn nghiêm trọng và bệnh nấm gốc gây hại nặng mà năng suất ớt ở đây đã giảm hơn một nửa so với vụ trước. Nhiều nông dân cho biết, mặc dù giá tăng lên gấp đôi nhưng do sản lượng giảm theo tỷ lệ nghịch nên tổng giá trị thu về cũng chỉ đủ bù lại tiền làm đất, mua hạt giống, phân bón, thuốc trừ sâu, nước tưới và trả công thu hoạch, lặt cuộn. Thậm chí, không ít hộ mất luôn cả vốn đầu tư.