Thay đổi hẳn diện mạo nông thôn
Sau khi hoàn thành chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) tại 139/139 xã, Hải Phòng đã bắt tay ngay vào thực hiện xây dựng NTM kiểu mẫu, qua hơn 2 năm triển khai, điều rõ nét là diện mạo mới đã hình thành tại khu vực nông thôn TP Cảng.
Ghi nhận tại xã Kiến Thiết, huyện Tiên Lãng, địa phương này được UBND TP Hải Phòng lựa chọn là 1 trong 8 xã thí điểm xây dựng NTM kiểu mẫu ở 3 lĩnh vực gồm: giao thông, điện chiếu sáng và môi trường với 30 hạng mục công trình.
Trao đổi với PV, ông Vũ Ngọc Ngưng – Chủ tịch UBND xã Kiến Thiết niềm nở: “Hơn 20 năm công tác tại xã, chủ trương chính sách để lại hiệu quả có nhiều nhưng đậm nét và rõ ràng thì có lẽ là chương trình xây dựng NTM”.
Ông Ngưng chia sẻ, trước khi xây dựng NTM, Kiến Thiết vốn là địa phương thuần nông, ngoài thuốc lào và rươi thì không có nông sản gì đặc biệt, nguồn thu nhập thấp nên đời sống nhân dân có nhiều khó khăn.
Năm 2020, địa phương được UBND TP Hải Phòng lựa chọn xây dựng thí điểm xã NTM kiểu mẫu, quá trình triển khai, dù khối lượng công việc lớn, nhiều khó khăn nhưng với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, kịp thời của các cấp và đồng thuận cao của nhân dân nên các hạng mục công trình cơ bản đã hoàn thành trong sự phấn khởi của nhân dân.
Điều khiến nhiều người bất ngờ và ít thấy là quá trình triển khai, 100% các hộ dân đều đồng thuận hiến đất để làm đường để triển khai xây dựng 25 tuyến đường xã NTM kiểu mẫu. Hơn 300 hộ dân đồng thuận hiến đất, trong đó diện tích đất ở mà nhân dân hiến là trên 3.000m2, đất nông nghiệp trên 5.000m2.
Đáng nói, có nhiều hộ cho đến hiện nay chưa nhận được tiền hỗ trợ vật kiến trúc trên đất nhưng đã tự nguyện tháo dỡ những công trình, bàn giao cho các đơn vị nhà thầu thi công để đảm bảo công trình hoàn thành theo đúng tiến độ đề ra.
Thậm chí có những vị trí liên quan đến cả tâm linh nhưng người dân cũng sẵn sàng di dời để có đất triển khai các hạng mục công trình, đơn cử như tại thôn Nam Phong, người dân đã di chuyển ngôi mộ hơn 100 năm tuổi ngay sau khi biết chủ trương mở rộng đường giao thông nông thôn khi còn chưa có cơ chế đền bù.
“Người dân rất đồng thuận vì đây là chủ trương rất đúng đắn, chúng tôi không phải tự khen, các anh cứ xuống dân hỏi thì rõ, bà con phấn khởi lắm, đường sá rộng rãi còn có cả điện chiếu sáng như phố. Tết vừa rồi nếu không có dịch thì chắc chắn bà con sẽ ăn tết rất to để ăn mừng đấy”, ông Ngưng bộc bạch.
Cũng như xã Kiến Thiết, tại các xã còn lại được UBND TP Hải Phòng lựa chọn thí điểm xây dựng NTM kiểu mẫu, diện mạo nông thôn đã thực sự thay đổi, các công trình NTM được khởi công đợt này chủ yếu là các tuyến đường giao thông đường trục chính từ trung tâm huyện đến đường xã, đường liên xã, đường từ xã về thôn, đường trục thôn và đường ngõ xóm.
Ngoài một số tuyến trục chính có điều kiện mặt bằng thi công rộng rãi, thuận lợi cho các phương tiện ra vào công trình, các công trình giao thông còn lại đều có mặt bằng thi công chật hẹp, địa hình thi công phức tạp.
Các tuyến đường được thiết kế kết cấu trải nhựa và bê tông cát, xi măng cùng hệ thống rãnh thoát nước, vỉa hè, điện chiếu sáng đồng bộ, qua đó tạo cảnh quan sáng - xanh - sạch - đẹp, nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường, nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân.
Tại 8 xã thí điểm xây dựng NTM kiểu mẫu gồm: Tân Liên, Kiến Thiết, Tân Dân, Thụy Hương, Đồng Thái, Gia Minh, Gia Đức và Xuân Đám, bình quân tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên trong độ tuổi lao động đạt 95%, thu nhập bình quân đạt từ 54 triệu đồng/người/năm, không còn hộ nghèo, tỷ lệ huy động trẻ đi học mẫu giáo đạt 90% và trẻ em 6 tuổi vào lớp 1 đạt 100%, các xã đều có trạm y tế đủ điều kiện khám chữa bệnh cho nhân dân.
Ích nước lợi dân
Xây dựng NTM nói chung và xây dựng NTM kiểu mẫu nói riêng tại Hải Phòng với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, không chỉ đem lại lợi ích trực tiếp cho người dân mà còn tiết kiệm được nguồn lực cho Nhà nước mà vẫn hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ chính trị đề ra.
Dù quá trình xây dựng NTM kiểu mẫu dù vẫn còn một số hạn chế trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo tại một số địa phương hay nhận thức của một bộ phận người dân vẫn chưa thông suốt, gây khó khăn cho quá trình triển khai thực hiện các hạng mục công trình nhưng những giá trị mang lại đều được ghi nhận rõ ràng.
Với cơ chế “Nhà nước hỗ trợ đầu tư xây dựng công trình, hỗ trợ vật kiến trúc, nhân dân hiên đất để mở rộng đường”, quá trình đầu tư xây dựng NTM kiểu mẫu tại 8 xã thí điểm ở TP Cảng, đã tiết kiệm cho ngân sách nhà nước là 160,438tỷ, chiếm khoảng 12%.
Đối với người dân, từ khi những tuyến đường giao thông được mở rộng ngoài việc giúp cho giao thương thuận lợi, việc vận chuyển hàng hóa nông sản của nông dân dễ dàng hơn, góp phần giúp người dân đẩy mạnh đầu tư sản xuất, tăng thu nhập.
Bên cạnh đó, việc mở rộng các tuyến đường giao thông cũng làm cho giá trị đất đai tại các xã xây dựng NTM kiểu mẫu cũng tăng cao
Theo thống kê mới nhất từ các địa phương, việc đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông tại các xã đã góp phần tăng giá trị đất trên địa bàn, đơn cử như tại xã Đồng Thái, giá trị đất đai/1m2 tăng 2 - 3 lần, tại xã Tân Liên tăng 1,5 - 2 lần, tại xã Kiến Thiết tăng trên 3 lần,...
Điều này vừa giúp người dân “lên đời” vừa giúp tăng nguồn thu ngân sách nhà nước từ đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn, tạo nguồn lực để đầu tư các tiêu chí khác.
“Từ khi mở rộng đường sá, có hệ thống điện chiếu sáng, tôi phấn khởi, cảm thấy quê hương có thêm sức sống, giàu mạnh. Việc mở rộng đường sá không chỉ làm cho bộ mặt làng quê khang trang, văn minh sạch đẹp, làm giá trị đất đai tăng lên mà việc đi lại, giao thương, vận chuyển hàng hóa nông sản thuận lợi hơn trước”, ông Mai Thanh Tuấn – Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Thái, huyện An Dương chia sẻ.
Có thể nhận định rằng, việc xây dựng NTM kiểu mẫu đã từng bước định hình nên diện mạo khu vực nông thôn TP Hải Phòng theo hướng đô thị, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương, chỉnh trang cảnh quan nông, đặc biệt là cơ sở hạ tầng nhà ở dân cư.
Việc hoàn thiện các kết cấu hạ tầng để tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, bước đầu đã đạt được những kết quả khá vững chắc và tương đối toàn diện về nhiều mặt, góp phần giúp địa phương phát huy các lợi thế về sản xuất nông nghiệp gắn với phát triển thương mại, dịch vụ.
Các tuyến đường giao thông được đầu tư phục vụ cộng đông, tạo cảnh sạch đẹp, nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường, nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân. Đồng thời sẽ thu hút các nhà đầu tư vào xây dựng các cụm công nghiệp, các khu đô thị, các khu vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Theo UBND TP Hải Phòng, trong 2 năm (2020-2021), 8 xã thí điểm xây dựng NTM kiểu mẫu đã vận động 4.682 hộ dân đã hiến tặng 124.224 m đất để xây dựng 201 công trình NTM kiểu mẫu, với giá trị tiền đất hiến tặng ước tính theo giá giao dịch) khoảng 584 tỷ đồng, chiếm 34% tổng nguồn lực thực hiện các công trình NTM kiểu mẫu.