Khe Bác Vọng dài khoảng 1km, nằm giáp ranh giữa thôn Xuân Tiến, xã Gio Việt và thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị. Từ nhiều năm nay, các xưởng chế biến cá chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung nên toàn bộ vảy cá, nước thải đều xả ra dòng khe này.
Từ khe Bác Vọng, nước thải được tuồn trực tiếp ra khu vực cửa biển. Khu vực hạ nguồn khe, trước lúc đổ ra biển, nguồn nước vẫn còn đục ngầu, duy chỉ có loài cá rô phi có thể sống được.
Khe Bác vọng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng khiến cuộc sống người dân thôn Xuân Tiến ngột ngạt. Ảnh: Võ Dũng.
Theo quan sát của PV, khe Bác Vọng chỉ rộng chừng 5 - 6m, nước đen đục. Thượng nguồn khe là khu vực các xưởng chế biến cá tự phát hoạt động từ nhiều năm nay. Một cơ sở đang được khởi công xây dựng. Tại hạ nguồn khe bác Vọng, ngay cạnh cầu bắc qua Quốc lộ 9, một số cơ sở chế biến sấy hấp cá cũng đang hoạt động. Tất cả rác thải, nước thải quá trình chế biến đều đổ ra dòng khe này, bốc mùi hôi thối.
Một người dân thôn Xuân Tiến cho hay, khi có mưa lớn, toàn bộ rác thải và nước thải trên dòng khe sẽ được cuốn ra biển. Khi trời nắng nóng, nước dồn ứ, đen đục, bốc mùi hôi thối không tài nào chịu nổi. Nhiều lần cử tri trong xã đã phản ánh vấn đề ô nhiễm khe Bác Vọng và yêu cầu chính quyền địa phương xử lý nhưng tình trạng ô nhiễm vẫn ngày càng nghiêm trọng.
Một công nhân đang phơi cá cho cơ sở sấy hấp cá ở đây cho biết, riêng thôn Xuân Tiến có 4 - 5 xưởng chế biến cá biển. Nước thải theo các ống cống đổ thẳng xuống khe mà không qua xử lý. Các chủ cơ sở gom vảy cá đem ra biển đổ. Một số cơ sở thì đem đổ lên trên dòng khe. Trên dòng khe này, cơ man nào rác thải, chủ yếu là các bì vảy cá được các cơ sở đem ra đây đổ.
Nước thải chưa qua xử lý đổ trực tiếp xuống khe Bác Vọng. Ảnh: Võ Dũng.
Bà Hoàng Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch UBND xã Gio Việt cho biết, thời gian gần đây, công an xã đã bắt được một số vụ đổ rác thải lên khe Bác Vọng và đang mời lên để có các biện pháp xử lý.
“Khu vực khe Bác Vọng có 4 lò hấp sấy cá biển. Trước đây, UBND xã Gio Việt đã mời các chủ cơ sở lên làm việc, vận động họ xây dựng các hầm xử lý nước thải. Việc xả thải trên khe Bác Vọng chủ yếu là vảy cá thôi”, bà Thủy cho hay.
Tuy nhiên, theo quan sát của PV, tại thời điểm cuối tháng 7/2023, tại một số miệng cống nối với khe Bác Vọng, nước thải đen đặc, bốc mùi hôi thối vẫn ngày ngày đổ về dòng khe này.
Môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng. Ảnh: Võ Dũng.
Cũng theo thông tin từ bà Thủy, toàn xã Gio Việt hiện có 28 cơ sở chế biến cá biển. Nếu vì vấn đề môi trường mà không cho các cơ sở này hoạt động thì sẽ gián tiếp gây rất nhiều khó khăn cho hoạt động đánh bắt cá ở địa phương và có rất nhiều lao động mất việc làm. Người dân cũng đã rất nhiều lần đề nghị được bố trí đất để tập trung vào một khu chế biến, có hệ thống xử lý nước thải, rác thải tập trung. UBND huyện Gio Linh cũng đã quy hoạch xây dựng khu chế biến tập trung nhưng chưa có quỹ đất để thực hiện.
Một điều nữa khiến chính quyền xã Gio Việt băn khoăn là dòng khe này đã bị bồi lấp từ rất nhiều năm nay nhưng địa phương không có kinh phí để nạo vét.
Nguồn nước ô nhiễm này trực tiếp đổ ra biển ở hạ nguồn khe Bác Vọng. Ảnh: Võ Dũng.
Trong khi khu chế biến tập trung tại xã Gio Việt không có quỹ đất để xây dựng thì hiện nay, một doanh nghiệp được cấp chủ trương đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất trên địa bàn với quỹ đất trên 50ha lại đang án binh bất động. Người dân Gio Việt cho rằng, doanh nghiệp này chỉ “lấy đất” để khai thác titan chứ không có ý định triển khai dự án. Vì vậy, cơ quan chức năng cần có giải pháp hợp lý với 50ha đất này khi người dân đang có nhu cầu xây dựng khu chế biến sấy hấp cá tập trung để giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường.
