Các ca khúc bị tạm dừng phổ biến dù đã được cấp phép trước đó bao gồm: "Cánh thiệp đầu xuân" của Lê Dinh - Minh Kỳ; "Rừng xưa" của Lam Phương; "Chuyện buồn ngày xuân" của Lam Phương; "Đừng gọi anh bằng chú" của Diên An; "Con đường xưa em đi" của Châu Kỳ - Hồ Đình Phương.
Tác phẩm "Con đường xưa em đi" của Châu Kỳ - Hồ Đình Phương bị dừng lưu hành
Lý giải về việc tạm dừng các ca khúc này, ông Nguyễn Đăng Chương, Cục trưởng Cục NTBD cho biết, trước năm 2013, các bài hát sáng tác trước năm 1975 do Sở VH-TT&DL các tỉnh, thành phố và Cục NTBD cấp phép.
Sau khi có Nghị định số 79 năm 2012 của Chính phủ, việc này được giao cho Cục NTBD cấp phép trên toàn quốc. Ngày 16/12/2016, Sở VH-TT TP.HCM đã có công văn số 7274 đề nghị Cục NTBD xem lại nội dung một số bài hát sáng tác trước năm 1975 đã được cấp phép phổ biến.
Trước tình hình trên, Cục NTBD đã thành lập Hội đồng nghệ thuật thẩm định và nhận thấy 5 bài hát được cấp phép trước đây vi phạm quyền tác giả và quyền liên quan. Cụ thể, những bài hát đã bị thay đổi lời là: “Cánh thiệp đầu xuân”, “Rừng xưa”, “Chuyện buồn ngày xuân”, “Con đường xưa em đi”. Một bài hát sai tên tác giả là tác phẩm: “Đừng gọi anh bằng chú”.
Cục NTBD đã có văn bản gửi Sở VH-TT TP.HCM yêu cầu tạm dừng lưu hành 5 bài hát đã cấp phép phổ biến để hướng dẫn các tổ chức, cá nhân thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về quyền tác giả và quyền liên quan.
Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, sau 5 ngày khi thông tin về việc dừng lưu hành 5 ca khúc này được công bố, qua khảo sát của chúng tôi, trên các trang mạng, các ca khúc này vẫn đang được lưu hành.
Ông Nguyễn Đăng Chương cũng khẳng định 5 ca khúc bị dừng lưu hành nêu trên “không có vấn đề về tư tưởng, chính trị” mà chỉ vì có sự chưa đồng nhất về mặt ca từ, không rõ về tên tác giả và có nhiều dị bản khác nhau, thậm chí nhiều bài được cho là phần lời không đúng với nguyên gốc. Đơn cử như ca khúc “Đừng gọi anh là chú” thường được chú thích là của nhạc sĩ Diên An nhưng trên thực tế đây lại là tác phẩm do nhạc sĩ khác sáng tác.
“Cục Nghệ thuật Biểu diễn đã gửi văn bản đến các trang mạng nghe nhạc trực tuyến, hãng băng đĩa... để tạm thời dừng lưu hành 5 ca khúc này. Bởi nếu tiếp tục lưu hành việc sai lời, sai tác giả… sẽ còn ảnh hưởng đến quyền tác giả và các quyền liên quan”, ông Chương cho hay.
Theo thông tin từ Cục NTBD, sau hơn 40 năm đất nước thống nhất, hơn 2.500 bài hát của các tác giả sáng tác trước năm 1975 và của người Việt Nam định cư tại nước ngoài đã được cấp phép phổ biến.
Tuy nhiên, nhiều bài hát do thất lạc bản nhạc gốc, các đơn vị đề nghị xin cấp phép sử dụng đều ký âm lại và cam kết tính chính xác của tác phẩm, việc làm này dẫn đến nhiều tên tác giả/bút danh và ca từ có sự khác nhau trên cùng một tác phẩm âm nhạc. Quyết định này với mục đích đảm bảo chất lượng nội dung bài hát trong việc ghi âm, ghi hình và biểu diễn.
Trong thời gian tới, cơ quan quản lý sẽ tiếp tục tiến hành thẩm định, rà soát, so sánh, đối chiếu những bài hát đã cấp phép sử dụng với những bản nhạc gốc do các đơn vị, cá nhân cung cấp và nguồn dữ liệu từ việc thu thập, sưu tầm nhằm quản lý chặt chẽ chất lượng nội dung các bài hát, việc hoạt động sản xuất chương trình bản ghi âm, ghi hình và tổ chức các chương trình biểu diễn nghệ thuật.
Đặc biệt, trong thời gian tới không ngoại trừ khả năng nhiều ca khúc khác từng được Cục NTBD cấp phép cũng sẽ phải tạm dừng lưu hành để đơn vị này đối chiếu, thẩm định lại về vấn đề ca từ cũng như tên tác giả.