Sơn La, thủ phủ ngô của Việt Nam với diện tích khoảng trên 130 ngàn ha và 100% là diện tích trồng ngô lai. Có thể nói canh tác ngô trên Sơn La là SX hàng hóa bởi vì nông dân làm ra để bán, mua các hàng hóa thiết yếu.
Nông dân Sơn La đa phần từ trước tới nay đều dựa vào SXC ngô. Dù thế nào người nông dân trên địa bàn Tây Bắc vẫn coi cây ngô là cây trồng chính và cây ngô đã đem lại cuộc sống ấm no. Đặc biệt với sự quan tâm của các cơ quan chức năng, sự ra đời của các thế hệ ngô mới của các đơn vị, công ty trong và ngoài nước đã đem lại bộ mặt kinh tế rõ nét cho người dân nơi đây.
Với đặc điểm địa hình đồi núi, các tiểu vùng khí hậu cũng như các chân đất khác nhau dẫn tới khó khăn với việc SX gieo trồng cho cho nông dân Tây Bắc. Thời kỳ đầu gieo trồng gặp khó khăn bởi hạn hán, thời kỳ thu hoạch lại gặp khó về mưa bão - nông dân SX rất vất vả. Thiên tai đã ảnh hưởng tới năng suất và chất lượng của ngô thương phẩm. Việc ngô bị thối và mọc mầm trong bắp đã làm cho nông dân rất lo lắng, không biết chọn giống gì để gieo trồng, các đơn vị SX và các công ty cũng rất đau đầu chưa biết tìm ra giống gì để giảm thiểu ảnh hưởng do thời thiết và thổ nhưỡng nơi đây.
Việc xem xét, nghiên cứu và khảo nghiệm kỹ lưỡng địa bàn là tiêu chí hàng đầu đối với Công ty Dekalb Việt nam (Tập đoàn Monsanto - Mỹ) để lựa chọn các sản phẩm phù hợp với điều kiện canh tác, tập quán gieo trồng, các tiểu vùng khí hậu cũng như xu hướng của sự phát triển.
Vừa qua, Công ty Dekalb Việt Nam đã giới thiệu bộ giống ngô lai Dekalb cho vụ xuân hè cho toàn địa bàn Tây Bắc và được nông dân trên khắp các địa bàn đón nhận và cho kết quả rất khả quan. Nông dân và các chủ đầu tư trên địa bàn đều thắng lợi khi đầu tư và gieo trồng các giống ngô DK9901; DK9955; DK8868.
Các giống ngô lai của Dekalb đang được nông dân Sơn La tin dùng
Vụ xuân hè 2012, Công ty Dekalb giới thiệu giống ngô lai DK6919 trên khắp các địa bàn trọng điểm SX ngô Mộc Châu, Yên Châu, Mai Sơn, Phù Yên… Với những đặc tính ưu việt, DK 6919 giúp nông dân yên tâm hơn và có khả năng giảm thiểu trong các điều kiện khí hậu và chân đất đặc thù trên.
Quả đúng vậy ngày 3/10/2013, chúng tôi có tham dự buổi hội nghị đầu bờ do Công ty Dekalb tổ chức tại bản Hồi Dương, xã Nà Bó, huyện Mai Sơn (khu vực Đèo Chẹn, đường đi huyện Bắc Yên). Nơi đây với đặc thù đất chua, hầu như các giống đều bị mọc mầm trong bắp. Tuy nhiên, với thời gian khảo nghiệm 5 năm, Công ty Dekalb đã chính thức giới thiệu giống ngô lai DK6919 với khẩu hiệu “XUA TAN NỖI LO MỌC MẦM TRONG BẮP” và được nông dân trong vùng nồng nhiệt hưởng ứng.
Kết quả hội nghị cho thấy việc canh tác giống ngô DK6919 cũng tương tự như các giống khác, gieo trồng và chăm sóc rễ ràng, sinh trưởng và phát triển khỏe. DK6919 là giống có khả năng thích nghi rộng, trồng ở đất bãi, đất đồi thấp, sườn đồi và đặc biệt là khu vực đất bị mọc mầm trong bắp mà người dân Sơn La thường gọi là ngô ma. Với diện tích 1 ha trồng trình diễn trên đất đá xít của gia đình anh chủ nhà Lã Thanh Ba, sau khi thu hoạch và tính năng suất được 9,5 tấn/ha.
Anh Lã Thanh Ba nói cho chúng tôi biết: “Ngô trên này hầu như không bao giờ mất mùa, phải tội do đặc thù đất cát ở đây mà nông dân rất lo lắng. Trước đây nhiều nhà mất mùa riêng do gieo trồng các loại giống ngô khác, hầu như tới 80% diện tích gieo trồng của nông dân gặp phải hiện tượng trên, thu hoạch về không những ngô giảm đi năng suất mà thậm chí bán còn không có ai mua cho.
Từ khi gặp chú Bách của công ty ngô Mỹ tới giờ, dân bản chúng tôi mới có thể bán ngô một cách dễ dàng như vậy vả lại còn được giá, nông dân phấn khởi lắm. Thậm chí có người trong bản trồng lên tới 120 kg giống ngô này đấy”.
Quả thật vậy, nhìn một số gia đình bị hiện tượng ngô bị thối, mọc mầm trong bắp, năng suất đã giảm lại còn rất khó bán, chúng tôi không khỏi trăn trở, ái ngại cho những người nông dân chịu thương chịu khó, cả gia đình chỉ trông chờ vào một mùa ngô duy nhất, nay lại gặp phải điều kiện khó khăn như thế.
Theo ông Đỗ Ngọc Bách, quản lý kinh doanh khu vực Tây Bắc, Công ty Dekalb Việt Nam cho biết: “Vụ xuân hè 2012 Công ty Dekalb triển khai các mô hình SX giống DK6919 tại các huyện trọng điểm. Kết quả thu hoạch cho thấy DK6919 rất khả quan, thích nghi rộng, chịu úng, chịu hạn và chịu rét rất tốt, đặc biệt là giống chống chịu trong điều kiện đất chua - đất sỏi ruồi hay còn gọi là đất xít (đất bị mọc mầm trong bắp) tốt nhất hiện nay, bên cạnh đó là giống ngắn ngày, bà con có thể trồng thâm canh tăng vụ.
Vì Sơn La là tỉnh SX ngô hàng hóa nên chúng tôi rất chú trọng vào chất lượng của hạt ngô thương phẩm. Với đặc điểm của DK6919, lõi rất nhỏ, nặng hạt, sâu cay, màu sắc đẹp, độ ẩm thấp hoàn toàn phù hợp trong điều kiện SX hàng hóa của tỉnh Sơn La. Nông dân dễ bán, bán giá cao; người đầu tư yên tâm khi đầu tư SX. DK6919 rất phù hợp với các khu vực đất bãi, đồi thấp và sườn đồi, đặc biệt là những khu vực đất bị mọc mầm trong bắp.
Theo chúng tôi, diện tích mỗi huyện gặp phải trường hợp trên không ít, khoảng 15 - 20%; với đặc tính đó tôi tin rằng DK6919 sẽ góp phần gia tăng sản lượng cho nông dân, cải thiện chất lượng ngô thương phẩm Sơn La. Năm tới chúng tôi tiếp tục đưa ra giống mới là DK6818 cũng có những ưu điểm tương tự để nông dân có được cơ hội lựa chọn các sản phẩm tốt, phù hợp với điều kiện sản xuất, tập quán canh tác của nông dân trên các địa bàn.
Với mục tiêu, mỗi năm Dekalb sẽ giới thiệu ra thị trường một giống mới, tôi tin rằng nông dân Sơn La sẽ hoàn toàn yên tâm trong quá trình gieo trồng SX bới với bộ giống của Dekalb sẽ phục vụ về cơ bản nhu cầu, tập quán cũng như đặc điểm địa hình, khí nhậu và thổ nhưỡng của Sơn La cũng như khu vực Tây Bắc”.
Chia tay bản này chúng tôi không khỏi xúc động khi nhìn thấy những vẻ mặt tươi cười, vui mừng của người dân sau vụ mùa thắng lợi. Hy vọng trong thời gian tới, nông dân trên khắp mọi miền của Sơn La lựa chọn được giống gieo trồng phù hợp, xứng danh là nơi SX ngô hàng hóa lớn nhất - thủ phủ ngô của cả nước. Nông dân Sơn La sẽ giàu có, trù phú, người đầu tư sẽ yên tâm hơn khi đầu tư từ những giống ngô lai Dekalb. Cho tới nay thì giống DK6919 bước đầu đã “Xua tan được nỗi lo mọc mầm trong bắp” của nông dân.
