Tranh thủ mùa hè, các sân chơi thiếu nhi nở rộ trên màn ảnh nhỏ. Bật kênh nào cũng thấy trẻ em nhảy múa, bật kênh nào cũng thấy trẻ em ca hát, bật kênh nào cũng thấy trẻ em mơ ước trở thành ngôi sao.
Trước đây chỉ có một cuộc thi nghệ thuật lứa tuổi thơ ngây là “Đô Rê Mí”. Bây giờ hàng loạt mô hình tranh tài kiểu phương Tây được mua bản quyền dàn dựng để khuyến khích trẻ em làm nghệ sĩ như “Giọng hát Việt nhí”, “Bước nhảy Hoàn Vũ nhí”, “Gương mặt thân quen nhí”… Nghĩa là, có chương trình nào thu hút giới thanh niên, thì ngay lập tức có phiên bản lôi kéo thiếu nhi tham gia.
Không chỉ chiếm lĩnh giờ vàng trên VTV, các cuộc thi nghệ thuật của thiếu nhi còn đổ bộ sang các kênh khác. Dường như những nhà tài trợ quá hào hứng, nên VTC có thêm “Young hit Young beat - Nhí tài năng”, còn Đài Truyền hình Vĩnh Long cũng dự phần bằng “Little Giants - Người hùng tí hon”.
Và càng nhiều chương trình thì tính cạnh tranh càng cao, và lứa tuổi được (hay bị?) kêu gọi làm nghệ sĩ càng nhỏ. Thật khó hiểu, khi trẻ em mới… 4 tuổi cũng ứng thí vào thế giới chen lấn và thị phi!
Nếu chủ quan dựa theo các chương trình tranh tài thiếu nhi trên truyền hình, thì ai cũng ngỡ nước ta đang bùng phát nghệ sĩ nhí. Thậm chí, để động viên phụ huynh cho con em ghi danh, thì nhiều nhà tổ chức không ngần ngại dùng ngôn ngữ thổi phồng như “thần đồng ca nhạc”, “thần đồng khiêu vũ” hoặc “thần đồng diễn xuất”.
Thực ra, đến hôm nay, chúng ta vẫn chưa có một sự hiểu biết hay một giáo trình nào để đào tạo những năng khiếu nghệ thuật. Tất cả những màn trình diễn của thiếu nhi đều nhằm mục đích thỏa mãn những toan tính của người lớn.
Trước đây, những địa chỉ đáng tin cậy nhất để thăng hoa tài năng tuổi thơ là các Nhà thiếu nhi. Những tên tuổi được hâm mộ như Hồng Nhung, Thu Minh, Hiền Thục… đều được phát hiện và rèn luyện tài năng thông qua các hoạt động thân thiện của Nhà thiếu nhi. Khi thị trường giải trí hình thành, thì những ngôi sao nhí lại trở thành đặc sản cho guồng quay lợi nhuận.
Khoảng cuối thập niên 90 của thế kỷ trước, hàng vạn đĩa hát của cô bé Xuân Mai đã được bán ra, và Xuân Mai được xem như cỗ máy in tiền không chỉ của gia đình mà còn của nhiều hãng sản xuất. Do đó, Xuân Mai đã bị đánh cắp thời thơ ấu tươi đẹp, và không có cơ hội được uốn nắn lâu dài. Bước qua giai đoạn trẻ con, Xuân Mai dần mờ mịt và hiện tại ca hát như một cái bóng nhạt nhòa của quá khứ!
Phải thẳng thắn nói với nhau, sau mỗi chương trình trên truyền hình, các tài năng nhí sẽ được gì? Một phần thưởng nho nhỏ và một con đường dở dang chăng? Trẻ em dưới 10 tuổi rất hồn nhiên, không nên cổ vũ các em theo đuổi những viễn cảnh phù du.
Ca sĩ Mỹ Linh được mời ngồi ghế nóng cuộc thi "Young hit Young beat - Nhí tài năng", khẳng định: “Học viện Young hit Young beat sẽ tiếp tục đào tạo bài bản cho các tài năng nhí. Tôi tham gia chương trình cũng bởi mong muốn tìm kiếm được những tài năng trong mọi lĩnh vực nghệ thuật và đưa các bé về Học viện để đào tạo bài bản, giúp các em có nền tảng vững chắc”. Đó là một lời hứa, còn kết quả thì hãy đợi đấy!
Nhiều nhà giáo dục đã ái ngại về thực trạng các chương trình thi thố nghệ thuật dành cho thiếu nhi đang tràn lan trên truyền hình, sẽ ảnh hưởng đến tâm lý học tập của các em. Thế nhưng, bây giờ đã gần hết mùa hè, mà nhiều sân chơi mới khởi động thì chắc chắn khi năm học mới bắt đầu thì nhiều em vẫn còn tung tăng làm nghệ sĩ!
Nếu cứ mải mê với những màn ca hát nhảy múa, tại sao các kênh truyền hình không SX những chương trình kích thích trẻ em trao dồi kiến thức để có thêm nhiều thần đồng như Đỗ Nhật Nam?
