Nhiều vị cao niên ở ấp Nhơn Thọ 1, xã Nhơn Ái, huyện Phong Điền cho biết nhà nào trồng cam mật cũng có của ăn của để.
Tiếc thay, sau năm 1990, thời hoàng kim của cây cam mật đã đi qua, nhiều vườn cam bắt đầu bị bệnh vàng lá gân xanh, nhà nhà phải đốn bỏ để trồng lại cây khác.
Để khôi phục một loải đặc sản quý giá đó, từ năm 2013 đến nay chính quyền địa phương, bà con nông dân và một số nhà khoa học đã quyết tâm xây dựng lại thương hiệu cho cây cam mật vốn đã cắm rễ từ lâu trên đất Phong Điền.
Ông Trần Thái Nghiêm, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Phong Điền cho biết, huyện đang tập trung phát triển vườn cây ăn trái theo hướng hình thành một số vùng chuyên canh, bên cạnh đó phát triển một số cây đặc sản như dâu Hạ Châu, vú sữa, măng cụt, đặc biệt khuyến khích bà con khôi phục lại cây cam mật.
Ông Nguyễn Văn Đổi (Ba Đổi) ở ấp Nhơn Thọ 1, xã Nhơn Ái có 1 ha đất vườn trồng nhiều loại đặc sản trong đó có 600 cây cam mật được 2 - 3 năm tuổi đang ra trái. Ông phấn khởi cho biết, nhờ Phòng NN-PTNT huyện khuyến khích và trợ giá cây giống nên ông đã mạnh dạn cải tạo vườn, trồng được 7.000m2 cây cam mật, cây bắt đầu ra trái chiếng và phát triển rất tốt.
Ruột cam mật có màu vàng lợt, mọng nước
Với tinh thần cần cù và năng động, nhiều nhà vườn ở huyện Phong Điền, chủ yếu là xã Nhơn Ái, chủ yếu là hai ấp Nhơn Thọ 1 và ấp Nhơn Bình A đã chịu khó học hỏi về kỹ thuật và tìm cây giống sạch, chất lượng tốt, quyết tâm khôi phục lại vườn cam mật, trong đó có gia đình đã gắn bó 2 - 3 đời với cây cam.
Để bảo đảm cây trồng phát triển bền vững, Phòng NN-PTNT đã kết hợp với Chi cục Bảo vệ thực vật TP Cần Thơ mở nhiều lớp tập huấn trên cây có múi và nhiều lớp dạy nghề giúp cho bà con áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất.
| Cam mật ra trái quanh năm, một cây 3 năm tuổi cho từ 40 - 60kg trái, bán với giá từ 15.000 - 20.000 đ/kg. Năm 2015, một trong những người đầu tiên ở xã Nhơn Ái khôi phục cam mật đạt hiệu quả cao là ông Trần Vân Ô, thu hoạch 20 tấn/2.000m2, lời trên 30 triệu đồng. |
Cam mật sau 2 - 3 năm sẽ cho trái, nhưng muốn năng suất cao, chất lượng bảo đảm người trồng cần phải tuân thủ các quy trình kỹ thuật một cách khắt khe, nhất là khâu xử lý đất, phân, thuốc sao cho hợp lý và mang tính bền vững.
Ông Trương Văn Phong, cán bộ Khuyến nông xã Nhơn Ái chia sẻ, cam mật thích hợp với đất mới, đất ruộng vừa lên bờ.
Nếu trồng trên bờ cũ cần phải cải tạo đất, bón vôi và phân, tốt nhất là phân hữu cơ. Để giúp cho cây xanh tươi, sai trái, chất lượng bảo đảm, người trồng phải chủ động về nguồn nước tưới tiêu, chú ý giữ cho nền đất khô ráo, tuyệt đối không để bị úng.
Đặc điểm của cam mật là hương vị thơm ngon, ngọt lành, vỏ dầy và sáng óng, múi to, hạt nhỏ, dễ vắt lấy nước.
Các nhà vườn chia cam mật thành hai loại, một loại trái đơn và một loại trái chùm. Trái đơn chỉ một cuốn một trái, trái tròn dài, hạt to hơn. Tráí chùm từ 2 - 4 trái, trái hơi dẹp và hạt nhỏ hơn. Cả hai loại trái đều ngon ngọt như nhau.
Cây giống cam mật tại Chợ Lách (Bến Tre)
Ông Nguyễn Út Em, Phó phòng NN-PTNT huyện Phong Điền cho biết toàn huyện có trên 6.000ha cây ăn trái, trong đó diện tích khôi phục cam mật và một số ít cam xoàn chiếm trên 280 ha, hiện đang ra trái 148 ha. Được sự hỗ trợ của cán bộ khoa học trường ĐH Cần thơ và sự quan tâm thiết thực của Phòng NN-PTNT huyện, bà con đang tích cực cải tạo các khu vườn tạp, vườn kém hiệu quả, xây dựng nhiều mô hình gắn với du lịch sinh thái. Hiện Phong Điền có 5 điểm du lịch sinh thái vườn đang hoạt động trong tổng số số 16 điểm của Cần Thơ.
