Kinh nghiệm Vĩnh Long

Đường nông thôn ở huyện Bình Tân

Tỉnh ủy viên phụ trách xã điểm

Để tổ chức bộ máy giúp việc ban BCĐ Xây dựng NTM, UBND tỉnh Vĩnh Long đã ban hành Quyết định thành lập Văn phòng BCĐ, đây là cơ quan có chức năng tham mưu, giúp việc cho Trưởng ban, Thường trực BCĐ xây dựng NTM thực hiện hiệu quả các chương trình, kế hoạch của BCĐ tỉnh.

Ngoài ra, Tỉnh ủy, UBND tỉnh cũng ban hành nhiều văn bản thực hiện công tác xây dựng NTM khác như: Tỉnh ủy có Chỉ thị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong thực hiện xây dựng NTM, theo đó đề nghị các cấp ủy và tổ chức Đảng tập trung thực hiện các nội dung xây dựng NTM; phân công các Tỉnh ủy viên phụ trách địa bàn xã xây dựng NTM.

UBND tỉnh có quyết định phân công nhiệm vụ thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM. Theo đó mỗi tiêu chí có phân công nhiệm vụ cụ thể của từng sở, ngành, trách nhiệm của UBND các cấp. Bên cạnh đó, UBND tỉnh ban hành văn bản đề nghị các Cty, DN trên địa bàn tham gia chung tay xây dựng NTM, hỗ trợ các xã điểm của tỉnh nhanh chóng hoàn thành các tiêu chí.

Công tác tuyên truyền rộng rãi trong nhân dân được tỉnh xem là nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn đầu thực hiện xây dựng NTM. BCĐ đã chỉ đạo, triển khai thực hiện nhiều nội dung phục vụ công tác tuyên truyền như: Tổ chức Hội nghị chuyên đề về xây dựng NTM, nội dung xung quanh nhiệm vụ xây dựng NTM thông qua sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng và đoàn thể. Ban hành tài liệu hỏi đáp NTM phục vụ tuyên truyền trong nhân dân và phân phối đến huyện, xã; tài liệu bướm tuyên truyền về xây dựng NTM.

Ngoài ra phát hành Sổ tay xây dựng NTM, các pano biển hiệu tuyên truyền về xây dựng NTM. Tổ chức lễ phát động thi đua "Vĩnh Long chung sức xây dựng NTM”, thông qua buổi lễ phát động trong các cấp ủy Đảng, chính quyền và quần chúng nhân dân về xây dựng NTM. Tổ chức tập huấn về xây dựng NTM dành cho cán bộ lãnh đạo, thực hiện xây dựng NTM cấp tỉnh, huyện và xã. Dự kiến thực hiện đủ 89 xã toàn tỉnh (hơn 650 lượt cán bộ: khoảng 450 cán bộ xã, 200 cán bộ tỉnh, huyện) về xây dựng NTM.

Các Sở, ban, ngành, đoàn thể, hội đã tích cực triển khai thực hiện nhiều nội dung về xây dựng NTM theo qui định của đề án về nông nghiệp, nông dân, nông thôn và phân công nhiệm vụ thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM của UBND tỉnh. Một số Sở, ngành đã thành lập tổ công tác chuyên về xây dựng NTM; đánh giá hiện trạng tiêu chí do Sở, ngành phục trách; xây dựng kế hoạch hỗ trợ xã điểm NTM đến 2015…

Các huyện đã thành lập BCĐ cấp huyện do Bí thư Huyện ủy làm trưởng ban; triển khai nhiều nội dung thực hiện xây dựng NTM như: thống kê hiện trạng đạt tiêu chí NTM của các xã điểm của huyện; tổ chức tuyên truyền, triển khai sâu rộng trong nhân dân nhằm tuyên truyền về ý nghĩa, tầm quan trọng của xây dựng NTM; thực hiện chuyên mục về NTM thông qua các phương tiện thông tin truyền thông, văn bản, tài liệu…

Đối với cấp xã, hầu hết các xã đã thành lập Ban chỉ đạo cấp xã; triển khai tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ công chức, đảng viên, đoàn, hội và các tầng lớp nhân dân; tổ chức phát thanh tuyên truyền nội dung xây dựng NTM. Tất cả các xã đều triển khai công tác lập đề án xây dựng xã NTM, tổ chức lấy ý kiến đóng góp và trình phê duyệt đề án.

Nhìn chung công tác xây dựng NTM trong thời gian qua có những chuyển biến mạnh mẽ, nhất là sau Đại hội Tỉnh Đảng bộ; Ban chỉ đạo tỉnh được kiện toàn; Huyện ủy, UBND các huyện trực tiếp chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ xây dựng NTM; phân công các đơn vị, phòng chuyên môn ngành huyện phụ trách tiêu chí, chỉ đạo xã điểm; chủ động liên hệ với các Sở, ngành tỉnh hỗ trợ giúp BCĐ các xã, xây dựng quy hoạch, đánh giá hiện trạng, xây dựng đề án, hỗ trợ lập dự án, nguồn kinh phí và tổ chức thi công nhiều hạng mục công trình hạ tầng nông thôn.

Nhiều Sở, ngành, Tỉnh ủy viên phụ trách xã điểm đã xây dựng kế hoạch, liên hệ hỗ trợ giúp đỡ các xã thực hiện các tiêu chí chuyên ngành do Sở, ngành quản lý thực hiện như Sở Công thương, Sở Giao thông Vận tải, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên- Môi trường, Sở Thông tin- Truyền thông, Liên hiệp Hội hữu nghị tỉnh ... từ đó đã giúp nhiều địa phương huyện, xã thực hiện đạt, gần đạt một số nhiệm vụ, chỉ tiêu về xây dựng NTM.

Một số khó khăn

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vẫn có không ít các khó khăn. Công tác quy hoạch diễn ra còn chậm so với kế hoạch, nguyên nhân do thiếu đơn vị tư vấn có năng lực thực hiện trên địa bàn tỉnh; kinh phí lập quy hoạch hạn chế nên không hấp dẫn được các đơn vị tư vấn này. Một số tư vấn của tỉnh chưa có kinh nghiệm trong lập quy hoạch xã NTM nên thực hiện còn nhiều lúng túng.

Theo Quyết định 800/QĐ-TTg, hỗ trợ 100% từ ngân sách Trung ương cho: công tác quy hoạch; đường giao thông đến trung tâm xã; xây dựng trụ sở xã; xây dựng trường học đạt chuẩn; xây dựng trạm y tế xã; xây dựng nhà văn hóa xã; kinh phí cho công tác đào tạo kiến thức về xây dựng NTM cho cán bộ xã, cán bộ thôn bản, cán bộ hợp tác xã. Hỗ trợ một phần từ ngân sách Trung ương cho xây dựng công trình cấp nước sinh hoạt, thoát nước thải khu dân cư; đường giao thông thôn, xóm; giao thông nội đồng và kênh mương nội đồng; phát triển sản xuất và dịch vụ; nhà văn hóa thôn, bản; công trình thể thao thôn, bản; hạ tầng các khu sản xuất tập trung, tiểu thủ công nghiệp, thủy sản. Tuy nhiên, nguồn vốn phân bổ hàng năm cho các nội dung này còn rất hạn chế nên phần nào đã ảnh hướng đến tiến độ đạt tiêu chí của một số xã NTM.

Thực tế đời sống một bộ phận nhân dân của Vĩnh Long còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo một số xã còn cao, nguồn lực đầu tư cho xây dựng nông thôn còn rất hạn hẹp, việc thực hiện các chính sách đền bù (chủ yếu là mất đất do mở rộng đường giao thông hoặc công trình phúc lợi công cộng) ở một số địa phương còn hạn chế, do đó công tác huy động vốn trong dân xây dựng NTM gặp nhiều khó khăn.

Một số tiêu chí xây dựng NTM không phù hợp với địa phương như tiêu chí thủy lợi, tiêu chí thu nhập, tiêu chí cơ cấu lao động, tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa nên trong thực hiện còn gặp khó khăn. Hiện tại khối lượng công tác xây dựng NTM khá nặng nề trong khi cán bộ kiêm nhiệm vẫn đang đảm nhận nhiều công tác khác nhau nên trong tổ chức thực hiện, thông tin báo cáo còn chậm trễ, không đảm bảo chất lượng. Nhiều DN trên địa bàn đã chủ động tham gia xây dựng NTM, tuy nhiên còn lúng túng trong xác định nhiệm vụ và nội dung hỗ trợ các xã nông thôn này.

(*): Tác giả hiện là Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo NTM tỉnh Vĩnh Long)