Từ 1-2/6, tại TX Cửa Lò, Bộ NN-PTNT tổ chức hội nghị sơ kết SX vụ ĐX 2012, triển khai kế hoạch SX vụ HT, mùa và định hướng vụ đông ở các tỉnh phía Bắc. Tham dự có lãnh đạo Sở NN-PTNT của 31 tỉnh, thành phía Bắc... Thứ trưởng Bộ NN & PTNT Nguyễn Đăng Khoa chủ trì.
TS Phạm Đồng Quảng, Phó cục trưởng Cục Trồng trọt khẳng định: Vụ ĐX 2012, mặc dù SXNN tại các tỉnh phía Bắc gặp nhiều khó khăn do điều kiện thời tiết diễn biến bất thường, các loại sâu bệnh như đạo ôn, rầy nâu, bệnh bạc lá, cào cào, châu chấu... uy hiếp lúa trên diện rộng, song nhờ sự chỉ đạo sát sao và nỗ lực của bà con nông dân nên vẫn giành thắng lợi.
Đến nay, diện tích lúa đã bắt đầu bước vào kỳ thu hoạch, năng suất dự kiến đạt gần 62 tạ/ha, thấp hơn vụ ĐX 2011 khoảng 0,9 tạ/ha. Tổng sản lượng lương thực ước đạt 7,108 triệu tấn, thấp hơn vụ ĐX 2011 khoảng 103,5 nghìn tấn. Trong đó vùng ĐBSH năng suất bình quân dự kiến đạt 65,5 tạ/ha, sản lượng ước đạt 3,7 triệu tấn. Vùng Đông bắc dự kiến đạt 55,5 tạ/ha, sản lượng ước đạt 1,13 triệu tấn. Vùng Tây bắc dự kiến đạt 56,8 tạ/ha, sản lượng ước đạt 225,2 nghìn tấn. Vùng Bắc Trung bộ năng suất bình quân ước đạt 59,9 tạ/ha, sản lượng ước đạt 2,07 triệu tấn.
Trong kế hoạch SX vụ HT năm nay, các tỉnh phía Bắc sẽ phấn đấu gieo cấy khoảng 167.000 ha, tập trung chủ yếu ở Bắc Trung bộ, các địa phương khác tập trung làm vụ mùa. Các giải pháp kỹ thuật cho vụ HT đề ra gồm: Bố trí thời vụ và cơ cấu giống hợp lý; tăng cường sử dụng các giống lúa cực ngắn và ngắn ngày có năng suất, chất lượng, chống chịu khá với sâu bệnh và điều kiện ngoại cảnh bất thuận; gieo cấy càng sớm càng tốt; tăng cường áp dụng các biện pháp kỹ thuật; thực hiện tốt công tác dự tính, dự báo để phòng trừ một số bệnh hay phát sinh trong vụ HT như rầy nâu, sâu cuốn lá nhỏ; chủ động tưới tiêu và phòng chống thiên tai... phấn đấu gặt xong trước ngày 5/9/2012.
Một số đại biểu bày tỏ sự lo ngại về một số bệnh như bệnh vàng lá, lùn sọc đen... Các địa phương nếu gieo sạ thì nên sạ hàng để dễ phòng trừ. Riêng bệnh lùn sọc đen thì phải theo dõi sát sao đồng ruộng nhất là sau khi cấy 10 ngày, nếu thấy những khóm lúa nào phát triển không bình thường thì kiên quyết nhổ và đưa đi nơi khác tiêu huỷ sẽ ngăn chặn được loại bệnh nguy hiểm này.
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Đăng Khoa ghi nhận công tác chỉ đạo của các địa phương và những cố gắng của bà con nông dân, khắc phục những khó khăn về thời tiết, sâu bệnh, hạn hán... để giành vụ ĐX thắng lợi.
Thứ trưởng đề nghị lãnh đạo các cục, vụ, viện và Sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố suy nghĩ 8 vấn đề liên quan đến lĩnh vực trồng trọt sau đây: Thứ nhất, ngành NN-PTNT phải nhìn lại xem có thể làm được gì giúp người nông dân tốt hơn những cái mà họ đang có? Có thể giúp họ thứ khác mang lại hiệu quả tốt hơn?
Thứ hai, chúng ta phải tự nhìn nhận để đánh giá xem lĩnh vực trồng trọt hiện nay từ TƯ đến cơ sở còn tồn tại vấn đề gì lớn nhất? Nguyên nhân từ đâu?
Thứ ba, vì sao tỷ trọng trong nông nghiệp đã chiếm tới 60% mà đời sống của người nông dân vẫn thấp? Tại sao trong khi chúng ta đang phải tìm kiếm thị trường để XK 7,2 triệu tấn gạo nhưng hàng năm các DN trong nước vẫn phải nhập hàng triệu tấn ngô để SX thức ăn gia súc? Nên xử lý vấn đề này ra sao cho hợp lý?
Thứ tư, trong SXNN chúng ta phải làm thế nào để hạn chế tình trạng SX manh mún, quy mô nhỏ để giảm thiểu các khoản đầu tư từ phân bón đến sức lao động nhằm giảm giá thành sản phẩm và tăng khả năng cạnh tranh cho sản phẩm?
Thứ năm, vai trò của DN như thế nào trong SXNN, trong đầu tư vốn để phát triển SX và xây dựng nông thôn mới một cách bền vững? Các DN phía Bắc học được những gì từ DN phía Nam? Có thể thí điểm mô hình góp đất nông nghiệp vào DN, biến nông dân thành cổ đông để chuyển đổi tình trạng SX manh mún hiện nay sang SX hàng hoá ? Nhân dịp này, Bộ NN-PTNT cũng tổ chức họp Mạng lưới dự báo SX trồng trọt và tập huấn mạng lưới giám sát nông nghiệp của dự án Mesmard, đồng thời tập trung thảo luận dự thảo đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp thuộc lĩnh vực trồng trọt trước khi trình Chính phủ đẻ phê duyệt.
Thứ sáu, làm gì để nâng cao vị thế của người nông dân ngang hàng với các DN để họ không bị lệ thuộc vào các trung gian, không bị ép cấp, ép giá khi bán các sản phẩm mà mình làm ra? Thứ bảy, cha ông ta có câu: “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống” trong thời điểm hiện nay phải ưu tiên cái gì trước, có thể giảm bớt yếu tố gì?
Cuối cùng là ngành trồng trọt ở nước ta có thể học được gì từ nền SXNN ở nước ngoài (Nhật Bản, Thái Lan, Hàn Quốc, Đài Loan...) để áp dụng vào SX ở từng địa phương?
