Ngô chuyển gen cho chuyển đổi

Vừa qua, tại Cần Thơ, Viện lúa ĐBSCL phối hợp với Cty Monsanto tổ chức hội thảo "Ứng dụng cây trồng công nghệ sinh học (CNSH) phát triển nông nghiệp" với sự tham dự của lãnh đạo Sở NN-PTNT các tỉnh ĐBSCL, ĐH Cần Thơ...

Theo nhóm cán bộ nghiên cứu của Trung tâm CNSH TP.HCM, SX nông nghiệp đang đứng trước thách thức BĐKH, việc áp dụng CNSH, đưa cây trồng chuyển gen vào canh tác sẽ giảm thiệt hại, cải thiện năng suất, không gây tác hại môi trường, cho sản phẩm an toàn...

Nước ta có thế mạnh về SX nông nghiệp, đứng đầu thế giới về SX hồ tiêu, thanh long, đứng thứ 2 về SX gạo, cà phê và đứng thứ 5 thế giới về trà…nhưng vấn đề bức bách nhất là phải NK tới 70% nguyên liệu SX thức ăn chăn nuôi, chủ yếu là ngô và đậu tương.

Trong 6 tháng đầu năm 2015, Việt Nam phải NK 948.000 tấn đậu tương và gần 3,2 triệu tấn ngô, tăng hơn 36% so với cùng kỳ năm trước.

Chính vì thế theo định hướng tái cơ cấu ngành trồng trọt, Bộ NN-PTNT đặt mục tiêu mở rộng diện tích SX ngô để đạt 8,5 triệu tấn/năm, trong đó tăng dần diện tích trồng ngô CNSH.

PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn, Phó Viện trưởng Viện Khoa học nông nghiệp VN, Viện trưởng Viện lúa ĐBSCL nhấn mạnh theo lộ trình, từ năm 2010 chúng ta đã tiếp nhận và làm chủ một số CNSH hiện đại, ứng dụng có hiệu quả vào SX phù hợp với điều kiện cụ thể của ngành nông nghiệp.

Chọn tạo được một số dòng cây trồng CNSH trong phạm vi phòng thí nghiệm và thử nghiệm trên đồng ruộng.

Năm 2015 phát triển mạnh CNSH hiện đại tập trung vào công nghệ gen, đưa một số cây trồng CNSH vào SX như bông, ngô và đậu tương.

Năm 2020 diện tích giống cây trồng mới tạo ra bằng các kỹ thuật của CNSH chiếm trên 70%, trong đó cây trồng CNSH chiếm 30-50% diện tích.

Vừa qua Bộ NN-PTNT đã cấp phép khảo nghiệm hạn chế và diện rộng cho ngô chuyển gen của Cty Pioneer Hi-Bred VN, Cty Dekalb VN, Cty Syngenta VN.

Cuối năm 2014, Bộ TN-MT đã công nhận và cấp giấy chứng nhận cho các giống chuyển gen MON 89034, NK 603, Bt 11 và GA 21.

Các DN đang triển khai SX trên diện rộng tại Phú Thọ, Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai, Đắk Lắk để giới thiệu rộng rãi đến nông dân và có cơ sở khoa học đánh giá tính phù hợp của giống tại từng vùng sinh thái.

PGS.TS Mai Thành Phụng, nguyên Trưởng bộ phận thường trực tại Nam bộ, Trung tâm KNQG cho biết, vấn đề các nước quan tâm nhất là đa dạng sinh học, lựa chọn sử dụng cây trồng chuyển gen theo chừng mực.

Ví dụ trong 100% diện tích SX ngô thì trong đó có 10 - 20% hoặc 50% diện tích ngô chuyển gen, còn lại là giống của địa phương.

Việc chọn bao nhiêu phần trăm diện tích cây chuyển gen phải có chiến lược quốc gia và không bao giờ sử dụng 100% diện tích, hoặc nếu phát triển 90% diện tích thì chỉ những cây có lợi thế tuyệt đối như cây bông.

Còn ngô, đậu tương vẫn phải phát triển cùng một số giống cây truyền thống của địa phương.

Khi tăng diện tích ngô chuyển gen thì phải có biện pháp bù lại là phải bảo tồn giống địa phương (mở ra 2 khu bảo tồn nhân tạo và bảo tồn thiên nhiên).

Nghĩa là cần có chiến lược khôn ngoan, tìm cách chủ động, độc lập, cân đối lợi ích hài hòa để không lệ thuộc vào bên cung ứng giống để tránh độc quyền.

TS. Glick Harvey, Giám đốc Chính sách và pháp chế vùng châu Á - Thái Bình Dương (Cty Monsanto) chia sẻ, trước áp lực dân số tăng lên, sự thay đổi về kinh tế và chế độ dinh dưỡng, sự suy giảm của đất canh tác và nguồn nước, BĐKH tạo ra hàng loạt thách thức mới cho người nông dân, Cty Monsanto vì nền nông nghiệp bền vững, cam kết tăng năng suất gấp đôi của ngô, đậu tương, bông vải và cải dầu vào năm 2030, cải thiện cuộc sống ít nhất 5 triệu nông dân nghèo vào năm 2020.

Chiến lược của Cty Monsanto tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương là đưa tiến bộ kỹ thuật cây trồng mới vào VN để tăng năng suất và tăng thu nhập cho người nông dân.

Tiến bộ kỹ thuật không đơn thuần chỉ là giống ngô chuyển gen mà còn là giống ngô lai truyền thống năng suất cao, có khả năng chống chịu sâu bệnh. Ngô chuyển gen có ưu điểm tăng năng suất và kháng sâu bệnh. Từ hiệu quả SX, nông dân bắt đầu có sự lựa chọn.