Hỏi: Ở vùng chúng tôi lúa thường bị bệnh lem lép hạt gây hại rất nặng. Ngoài thất thu năng suất, bệnh này còn làm mã lúa bị xấu, bán mất giá. Xin được nói rõ thêm về căn bệnh này và cách phòng trị sao cho hiệu quả?
Huỳnh Văn Phước và một số bà con ở Cao Lãnh (Đồng Tháp)
Trả lời: Không riêng gì chỗ các bạn, mà lem lép là một bệnh gây hại khá phổ biến ở tất cả các vùng trồng lúa của nước ta, đến nay chưa có giống nào kháng hoặc chống chịu được với bệnh. Đúng như các bạn nhận xét, bệnh gây thất thu rất lớn; không chỉ giảm năng suất lúa mà còn giảm phẩm chất của hạt lúa.
Bệnh có thể do vi khuẩn, nhện gié, bọ xít hôi chích hút… nhưng chủ yếu vẫn do nhiều loại nấm gây ra. Bệnh thường tấn công hạt lúa từ khi lúa trỗ bông trở đi (thời kỳ trỗ-ngậm sữa dễ bị nhiễm bệnh nhất). Nếu bệnh xuất hiện sớm, lại gặp thời tiết thuận lợi (mưa gió hoặc trời có sương mù nhiều, tạo ẩm ướt trên ruộng lúa…) thì tỷ lệ lép lửng sẽ rất cao, có khi tới năm bẩy chục phần trăm.
Thực tế đồng ruộng cho thấy, bệnh thường gây hại nhiều ở những trà lúa mà giai đoạn trỗ chín rơi vào thời gian có ẩm độ không khí cao. Ruộng bị nhiễm phèn, nhiễm mặn, ruộng nghèo dinh dưỡng, ruộng nhiều cỏ dại, ruộng bị bệnh đạo ôn, bệnh đốm vằn, bệnh vàng lá chín sớm, bọ xít hôi… thường bị bệnh lem lép gây hại nhiều hơn.
Để hạn chế tác hại của bệnh, các bạn chú ý quan sát nếu ruộng nhà mình đang ở giai đoạn lúa đòng già sắp trỗ, mà thời tiết lại đang phù hợp cho bệnh thì nên tiến hành phun thuốc phòng ngừa kịp thời, nhất là những ruộng bị nhiều bệnh gây hại trên lá (bệnh đạo ôn, bệnh vàng lá chín sớm, bệnh đốm nâu, tiêm lửa…) ở giai đoạn trước đó.
Để phòng trị bệnh hại trên lúa hiện nay có khá nhiều loại thuốc. Tuy nhiên đối với bệnh lem lép hạt, bà con nên dùng một số thuốc sau đây (phun 2 lần):
(Thông tin chi tiết xin theo dõi trên Báo Nông nghiệp VN số 22 ra ngày 31/1/2012)
