Gạo nhân tạo là thực phẩm chế biến, không phải là loại ngũ cốc nguyên hạt. Thứ gạo này xuất hiện lần đầu tiên tại Philippines trong các năm 1940 và một báo cáo khoa học công bố năm 1948 cho thấy loại thực phẩm có dạng “hạt gạo” này chẳng những cứu đói mà còn đẩy lùi được nhiều hội chứng do thiếu hay mất cân bằng dinh dưỡng nơi các vùng đất nghèo khó.
Từ năm 1990 các nhà khoa học Nhật Bản triển khai một loạt các nghiên cứu nhằm cải thiện “hạt gạo” và làm giàu thêm chất dinh dưỡng của gạo nhân tạo. Thứ thực phẩm này được làm giàu bằng các chất xơ và những hàm lượng chất dinh dưỡng tùy vào công thức sử dụng và được dùng cho các chế độ ăn khác nhau bao gồm cả những hình thức suy dinh dưỡng, các bệnh nhân mới khỏe, hay những người bị cao huyết áp và đái tháo đường.
Tháng 4/2012, Trung tâm Nghiên cứu thuộc Viện Nông nghiệp Indonesia tại Bogor (IPB) cho ra đời dòng gạo nhân tạo mới để cung cấp cho thị trường, đặt tên là Beras Analog. Indonesia là nước có truyền thống văn hóa lúa gạo, nhưng khi dân số tăng lên, biến đổi khí hậu dẫn đến xâm nhập mặn thu hẹp diện tích trồng lúa thì một tỷ lệ đáng kể dân cư thiếu gạo vào lúc giáp hạt hay năm mất mùa. Trong khi đó số chủng loài cây lương thực khai thác tinh bột lại rất phong phú.
Thành phần gạo nhân tạo bao gồm một hay nhiều loại tinh bột, chủ yếu khai thác từ các dòng cây lương thực tại chỗ, được bổ sung các chất xơ, chất khoáng, các protein, vitamin và caroten, cùng chất tạo mùi và một tỷ lệ cần thiết chất kết dính thực phẩm ở dạng hydrocolloid. Sau bột được trộn đều với các chất bổ sung, người ta làm dẻo bằng một tỷ lệ nước và tạo hạt trong máy ép trục lăn. “Hạt gạo” sau đó được đem hấp chín khoảng 30 phút trong khoảng nhiệt 70 - 105 oC rồi sấy khô và đóng gói đem ra thị trường.
Ưu điểm trước hết của gạo nhân tạo là có thể chọn các loại tinh bột khác nhau, từ các loài lúa hay khoai củ tại chỗ để bảo đảm an ninh lương thực đến các thứ bột nhập khẩu mà sự pha trộn giữa chúng tạo nên sự phong phú cho khẩu vị. Ưu điểm thứ hai là với các công thức pha chế hác nhau, gạo nhân tạo phục vụ được nhiều thành phần người tiêu dùng, từ các bữa ăn thông thường, chế độ ăn kiêng, tiệc tùng, hay dùng cho những người cần được điều chỉnh thực phẩm để trị bệnh.
