Thái Lan là cường quốc về XK trái cây nhiệt đới với doanh số khoảng 50 tỷ baht/năm (khoảng 1,7 tỷ USD) ra các thị trường chính là Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản… Tại Việt Nam, trái cây Thái Lan cũng đang mạnh mẽ xâm nhập thị trường VN. Việc kết hợp các trang trại áp dụng ThaiGAP và nông sản sạch với du lịch càng thêm lan tỏa về thương hiệu nông sản Thái Lan.
MÔ HÌNH TRỒNG TRÁI CÂY SẠCH
Từ năm 2006, Bộ NN và HTX Thái Lan dựa trên nguyên tắc cơ bản của GlobalGAP đã xây dựng và đưa ra chương trình ThaiGAP để đảm bảo cung ứng cho thị trường, nhất là thị trường xuất khẩu, các sản phẩm trái cây an toàn, có thể truy nguyên nguồn gốc. Ưu tiên số 1 của ThaiGAP là cây ăn quả và rau. Trên đường từ Bangkok đến bãi biển Pattaya, có trang trại Suphattra thuộc tỉnh Rayong rộng khoảng 1.200 mẫu Thái (khoảng 200 ha), trồng nhiều loại cây ăn trái của Thái như sầu riêng, măng cụt, khế, nho, xoài, dừa, chôm chôm…
Đây là trang trại không những áp dụng các tiêu chí về ThaiGAP mà còn là nơi sản xuất trái cây sạch với các nguyên tắc sau:
Không sử dụng hóa chất: Để không sử dụng hóa chất, người Thái sử dụng triệt để kỹ thuật xua đuổi và dẫn dụ côn trùng bằng cách dùng một cây bản địa có tinh dầu để hun khói và chưng cất lấy tinh dầu. Đồng thời trong vườn treo nhiều khay có màu vàng, trong khay để các hoạt chất bay hơi có khả năng xua đuổi côn trùng, cứ khoảng vài chục mét vuông lại thấy treo các bẫy dẫn dụ ruồi đục trái. Ngoài ra còn áp dụng biện pháp bao trái, với khế áp dụng 100%.
Xoài, khế để tán thấp. Lúc nào trên cây cũng neo 2 lứa quả, quả sắp thu hoạch và quả mới đậu trái. Độ cao của cây xoài chỉ khoảng 3,5 m, độ cao của cây khế chỉ 2,5 m. Việc đốn đau định kỳ không những làm trẻ hóa mà còn dễ dàng cho việc chăm sóc.
Trồng nho trong tán màng. Trại này trồng cả 2 loại nho xanh và nho tím, loại nào họ cũng trồng trên đất có nhiều sỏi cơm và cát được chở từ nơi khác đến đắp thành luống rộng khoảng 3 m, cao khoảng 1 m. Trên cây đồng thời có 2 lứa quả. Đặc biệt toàn bộ đều được che mưa bằng tán màng và chống kiến bằng cách bôi mỡ bò xung quanh gốc nho và các cọc dàn.
MÔ HÌNH TRỒNG RAU THỦY CANH
Trong siêu thị Big C có bán nhiều loại rau thủy canh với giá tương đối cao, 1 bịch xà lách (5 cây) có giá ngang với 1 bịch mồng tơi (5 cây) là 29 baht (17.500 VND). Khi vào bịch họ không cắt rễ mà để nguyên rễ cùng giá thể. Việc làm này chẳng những để dễ phân biệt rau thủy canh mà còn bảo quản được lâu hơn.
Rau thủy canh cũng được trồng tại trang trại Suphattra trong nhà màng kín. Tại đây có 2 phương pháp để giảm nhiệt, một là phun sương kết hợp quạt hút, hai là sử dụng quạt hút loại lớn để làm bốc hơi nước ở nguồn nước làm mát phía đối diện. Nước làm mát được bơm qua những tấm tản nhiệt lớn có cấu trúc tương tự như két nước xe hơi nhưng được chế tạo bằng nhựa đặc biệt, mềm. Khoảng cách từ “két nước” đến quạt hút khoảng 20 m. Nhiệt độ trong nhà thấp hơn ngoài trời từ 3-4oC. Việc làm mát nhà bằng “két nước” có ưu việt hơn phun sương vì làm lá rau không bị ẩm ướt nên hạn chế sâu bệnh.
Nước dinh dưỡng cho cây được hệ thống bơm đẩy đi chảy liên tục và hồi quy trong các ống nhựa đã được gắn giá thể. Sau thời gian nhất định, phân tích lại nước để bổ sung dinh dưỡng.
MÔ HÌNH TRỒNG PHONG LAN
Thái Lan là nước xuất khẩu lan cắt cành lớn nhất thế giới. Ở tỉnh Nonthaburi có vườn lan Vichai chuyên trồng giống Dendro có diện tích 50 mẫu Thái (khoảng 8 ha). Phần lớn các công việc ở vườn lan này như tưới nước, tưới phân đều được cơ giới hóa. Cũng giống như Việt Nam, lan được trồng trên giàn cách mặt đất khoảng 1 m và sử dụng lưới che nắng (mùa này họ sử dụng loại lưới che 30%). Các tấm lưới che có độ cao thấp khác nhau để tạo nên khoảng hở cho không khí lưu thông dễ dàng.
Điều khác so với Việt Nam là họ thiết kế 2 hệ thống nước, hệ thống tưới phun bằng béc ở trên và hệ thống kinh mương ở dưới đất. Mỗi luống lan rộng 1,2 m và đi kèm với nó là mương nước rộng 0,8 m. trên mặt mương kê giàn lan và nước ở mương giữ ở mức cố định nhưng vẫn được luân chuyển, không tù đọng. Theo nhà vườn, việc dẫn nước giữ ẩm đã giảm đáng kể chi phí vì chỉ cần tưới bằng béc 1 lần/ngày.
Giống lan được tạo bằng cấy mô hoặc để nảy chồi tự nhiên trên cây mẹ đã được khai thác hoa. Về phân bón cũng không có gì đặc biệt, giai đoạn nảy chồi dùng NPK công thức 30-20-10, giai đoạn kích thích ra bông sử dụng NPK: 10-30-20, giai đoạn sắp thu hoạch dùng NPK: 10-20-30 (dùng kali cao để có màu sắc đẹp). Tất cả phân bón đều ở dạng phân phức hợp (kết hợp với nhau theo các liên kết hóa học) được nhập khẩu từ Đức và tưới 1 tuần/lần.
Điều đặc biệt là vườn lan Vichai đều có thân cây rất mập mạp và khỏe mạnh, không tìm thấy dấu vết của thuốc BVTV cũng như kích thích sinh trưởng nhưng trổ hoa khá đồng loạt.
