Một nông dân sàng lúa mì trước khi cho vào bao tại ngoại ô thành phố Ahmedabad, Ấn Độ, hồi tháng 5/2022. Ảnh: Reuters.
Hôm 4/11, Thủ tướng Narendra Modi cho biết Ấn Độ đang có kế hoạch gia hạn chương trình ngũ cốc thực phẩm miễn phí thêm 5 năm. Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh chính phủ cố gắng bảo vệ người tiêu dùng khỏi giá ngũ cốc tăng trước thềm cuộc tổng tuyển cử vào đầu năm 2024.
Động thái này sẽ phần nào giúp người tiêu dùng trước diễn biến giá ngũ cốc tăng cao, song cũng sẽ dẫn đến chi tiêu của chính phủ cao hơn. Đồng thời, điều này cũng buộc New Delhi phải mua thêm lúa mì và gạo từ nông dân để duy trì chương trình phúc lợi cung cấp ngũ cốc miễn phí cho hơn 800 triệu người.
Ông Modi đã xác nhận thông tin này tại một cuộc vận động tranh cử ở Durg, một thành phố ở bang miền trung Chhattisgarh, nơi các cuộc bầu cử cấp bang sẽ diễn ra trong tháng 11/2023.
Chương trình ngũ cốc miễn phí này ước tính tiêu tốn của chính phủ khoảng 2.000 tỷ rupee (24,06 tỷ USD) trong năm 2023 và sẽ hết hạn vào cuối năm nay.
Ấn Độ, nhà sản xuất lúa mì và gạo lớn thứ hai thế giới, đã hạn chế xuất khẩu cả hai loại ngũ cốc để kiềm chế giá lương thực trong nước tăng cao.
Một đại lý của công ty thương mại toàn cầu có trụ sở tại Mumbai cho biết chính phủ sẽ buộc phải tiếp tục duy trì các hạn chế xuất khẩu thêm một thời gian nữa, vì họ cần thu mua ngũ cốc từ nông dân để thực hiện chương trình.
"Nếu không có hạn chế xuất khẩu, giá ngũ cốc trong nước sẽ tăng cao hơn giá sàn do chính phủ quy định và họ sẽ không thể mua đủ", ông nói thêm.
Sản lượng gạo của Ấn Độ được cho là sẽ giảm trong năm 2023, lần đầu tiên sau 8 năm. Điều này làm tăng khả năng New Delhi sẽ mở rộng hạn chế xuất khẩu ngũ cốc để kiềm chế giá lương thực trước cuộc tổng tuyển cử năm 2024.
Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO), động thái hạn chế xuất khẩu gạo hồi tháng 7/2023 của Ấn Độ đã khiến giá gạo thế giới tăng cao kỷ lục trong 15 năm qua. Hồi tháng 5/2022, Ấn Độ cũng từng bất ngờ cấm xuất khẩu lúa mì sau khi đợt nắng nóng khiến giảm sản lượng nông sản này giảm.
