Trang CNN của Mỹ tường thuật.
Thiếu chứng cứ cần thiết
Cựu nhân viên làm vườn Dewayne Johnson đã thắng trong vụ kiện sản phẩm thuốc trừ cỏ Roundup của Monsanto gây ra căn bệnh ung thư hạch thể non - Hodgkin. Ông Johnson là người đầu tiên trong số 4.000 bệnh nhân kiện Monsanto ra tòa.
Sản phẩm thuốc trừ cỏ Roundup của Monsanto |
Câu hỏi đặt ra trong phiên tòa đầu tiên này là liệu Roundup có gây ung thư hay không và nếu có thì liệu Monsanto có cảnh báo người dùng về rủi ro sản phẩm không. Bồi thẩm đoàn ở phiên tòa này đồng quan điểm với ông Johnson ở cả hai luận điểm trên và đưa ra mức phạt 250 triệu đô đối với Monsanto và 39 triệu đô để bồi thường thiệt hại cho ông Johnson (để đền bù tổn thất về thu nhập và thể chất).
Tuy nhiên vào thứ 4 tuần qua, Thẩm phán Tòa thượng thẩm San Francisco Suzanne Bolanos đã đưa ra phán quyết dự kiến rằng bà có thể sẽ hủy khoản phạt 250 triệu đô và yêu cầu thiết lập phiên tòa hoàn toàn mới. Bà nói rằng nguyên đơn “Không đưa ra bất cứ bằng chứng rõ ràng và thuyết phục nào về sự ác ý hoặc cố tình áp bức từ phía bị đơn để đưa ra mức hình phạt cho các thiệt hại”.
Thẩm phán Bolanos dự kiến sẽ cho Monsanto một Phán quyết bất chấp bản án (JNOV). Đây là một phán quyết thường được đưa ra khi một thẩm phán trong các vụ kiện dân sự thay đổi quyết định của bồi thẩm đoàn. Thẩm phán Bolanos đưa ra thời hạn với các luật sư của hai bên phải đưa ra phản hồi trước ngày thứ 6 trước khi bà đưa ra quyết định cuối cùng. Thậm chí ngay cả khi thẩm phán từ chối hủy mức phạt 250 triệu đô thì “Tòa cũng sẽ yêu cầu một phiên xử hoàn toàn mới dựa trên lý do thiếu các chứng cứ cần thiết để đưa ra mức phạt như ở phiên tòa đầu tiên”.
Cổ phiếu của Bayer tập đoàn hiện chủ quản của Monsanto đã tăng mạnh sau khi giành chiến thắng trong phiên phán quyết dự kiến sẽ hủy bỏ bản án phạt 289 triệu đô trong phiên xử đầu tiên đối với vụ kiện sản phẩm thuốc diệt cỏ Roundup gây ung thư. Thẩm phán của phiên tòa đã nêu rõ rằng bà hiện đang cân nhắc mở 1 phiên xét xử mới. Phán quyết này cũng tạo điều kiện thuận lợi cho tập đoàn Bayer trong bối cảnh đang phải đối mặt với hàng ngàn vụ kiện tại Hoa Kỳ. Cổ phiếu của công ty đã tăng 6,6% tại sàn giao dịch Franfurt, mức tăng lớn nhất trong vòng 7 năm vừa qua.
Thẩm phán tòa án tối cao Suzanne Ramos Bolanos cũng chia sẻ rằng kể cả khi bà không đưa ra phán quyết thay đổi hình phạt thì bà cũng “sẽ yêu cầu thiết lập một phiên tòa hoàn toàn mới đối với vụ kiện này dựa trên cơ sở rằng phiên tòa trước đó thiếu bằng chứng thuyết phục để đưa ra quyết định xử phạt. .Bà cũng đã đặt câu hỏi rằng liệu những bằng chứng đưa ra tại phiên tòa trước đó có đủ để dẫn đến quyết định của bồi thẩm đoàn rằng Bayer phải chịu trách nhiệm về căn bệnh ung thư hạch thể non - Hodgkin của ông Johnson do phơi nhiễm với glyphosate - thành phần chính của thuốc trừ cỏ Roundup hay không.
Hàng ngàn đơn kiện đang chờ
Quyết định đối với trường hợp của ông Johnson sẽ không chỉ ảnh hưởng tới riêng cá nhân ông mà còn tạo ra tiền lệ với 4.000 trường hợp tương tự đang chờ ở tòa án cấp liên bang hoặc tiểu bang. Trường hợp của ông Johnson là trường hợp của bệnh nhân ung thư đầu tiên kiện Monsanto được đưa ra tòa xét xử do theo luật của California, các nguyên đơn đang trong tình trạng thập tử nhất sinh sẽ được ưu tiên thành lập các phiên tòa khẩn cấp. Luật sư của ông Johnson chia sẻ rằng ông đón nhận tin về diễn biến mới của phiên tòa một cách tích cực.
“Ông ấy ổn và tiếp nhận mọi thông tin một cách bình thường”, luật sư Timothy Litzenburg từ Roundup Cancer Firm, LLC chia sẻ. Litzenburg chia sẻ rằng ông Johnson vẫn kỳ vọng nhận được khoản đề bù 39 triệu đô, mặc dù ông chưa nhìn thấy một đồng nào vì khoản tiền này vẫn đang được xem xét do trong quá trình kháng cáo bởi Monsanto.
Tập đoàn Bayer – đơn vị vừa qua đã mua lại Monsanto chia sẻ rằng họ hài lòng với phán quyết dự kiến của thẩm phán. Bayer đã đưa ra thông cáo chia sẻ rằng hàng trăm nghiên cứu đã chỉ ra rằng glyphosate – thành phần chính trong thuốc trừ cỏ Roundup không gây ung thư. “Kết luận của bồi thẩm đoàn hoàn toàn trái ngược với hơn 40 năm lịch sử sử dụng an toàn, hiệu quả và hàng loạt các nghiên cứu, báo cáo khoa học khẳng định các sản phẩm từ glyphosate an toàn nếu như được sử dụng theo đúng hướng dẫn trên nhãn và glyphosate không gây ung thư từ các cơ quan pháp chế của Hoa Kỳ, liên minh châu Âu cũng như hơn 160 quốc gia trên toàn thế giới”.
“Một phiên xét xử lại sẽ giúp Bayer có cơ hội đưa ra các lập luận về an toàn của các sản phẩm có thành phần chính là glyphosate. Trong trường hợp tốt nhất, tập đoàn hoàn toàn có thể thắng tại phiên xét xử lại. Kể cả khi thua thì mức phạt cũng sẽ được thay đổi ở mức hợp lý hơn nhiều”, Chuyên gia phân tích Iam Hilliker thuộc Jefferies LLC ở London chia sẻ. Nếu như công ty có thể tuyết phục thẩm phán xóa hoặc giảm án phạt đưa ra trong phiên tòa khởi đầu cho loạt vụ kiện glyphosate gây ung thư của hơn 8700 người tại Mỹ thì các nguyên đơn còn lại cũng sẽ giảm động lực theo đuổi các vụ kiện tụng này. |