Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đang nỗ lực để trả tự do cho 3 công dân Mỹ, Ryan Corbett, George Glezmann và Mahmood Habibi, những người đã bị bắt giữ vào năm 2022, để đổi lấy Muhammad Rahim al-Afghani, đối tượng được cho là có liên quan đến Osama bin Laden, theo WSJ.
Taliban đã đáp trả bằng cách yêu cầu thả Rahim và 2 tù nhân Afghanistan nữa để trả tự do cho Glezmann and Corbett. Nhóm này phủ nhận họ đang giam giữ Habibi.
Các gia đình Afghanistan di tản lên máy của Không quân Mỹ hồi tháng 8/2021. Ảnh: Bộ Quốc phòng Mỹ.
Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan thông báo với Quốc hội hôm 17/12 rằng ông Biden vẫn chưa đồng ý với đề xuất của Taliban, điều đã khiến gia đình các tù nhân thất vọng về tiến độ chậm chạp.
Anna Corbett, vợ của tù nhân Ryan Corbett, kêu gọi ông Biden ưu tiên giải cứu những người Mỹ bị bắt giữ trái phép, nói thêm rằng "ông ấy không còn thời gian để chứng minh rằng đây không chỉ là những lời nói sáo rỗng với những gia đình không nổi tiếng hay không có mối quan hệ tốt như chúng tôi".
Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng Glezmann và Corbett đã bị giam giữ oan, tạo điều kiện cho nhiều nguồn lực hơn để yêu cầu trả tự do cho họ, trong khi FBI tin rằng Habibi đã bị lực lượng Afghanistan bắt giữ nhưng không được xác định là bị bắt oan.
Một báo cáo của Ủy ban Tình báo Thượng viện từ năm 2014 xác định Rahim là một "kẻ ủng hộ al-Qaeda", cho rằng đối tượng này bị bắt ở Pakistan vào tháng 6/2007 và được chuyển cho CIA giam giữ một tháng sau đó. Báo cáo nêu chi tiết rằng Rahim đã bị giam giữ tại một "địa điểm bí mật" của CIA, nơi đối tượng này bị thẩm vấn trước khi được chuyển đến nhà tù Guantanamo vào tháng 3/2008.
Tuy nhiên, Rahim đã liên tục phủ nhận bất kỳ mối liên hệ nào với al-Qaeda, khẳng định rằng ông là một nhà ngôn ngữ học ở Afghanistan, phiên dịch tiếng Ả Rập và tiếng Pashto. Luật sư của ông, James Connell, nói với WSJ rằng các cáo buộc nhắm vào Rahim "phần lớn là phóng đại" và không có bằng chứng xác đáng nào xuất hiện trong 17 năm kể từ khi ông bị giam giữ. Ông gọi Rahim là "người cuối cùng" phải trải qua chương trình tra tấn hậu 11/9 của CIA.
Ông Connell cũng lưu ý rằng cả Rahim và nhóm pháp lý của ông đều không được chính quyền Tổng thống Biden hay Taliban thông báo về các cuộc đàm phán đang diễn ra.
Theo WSJ, đề xuất trao đổi tù nhân là một thách thức đối với ông Biden, người đem lại tự do cho hơn 70 con tin Mỹ trên toàn thế giới trong 4 năm qua, trong khi ông cũng phải đối mặt với những lời chỉ trích về việc trao trả các cá nhân được coi là mối đe dọa an ninh quốc gia.
Lầu Năm Góc thông báo chuyển 11 tù nhân Yemen đến Oman hôm 6/1, giảm số tù nhân ở nhà tù Guantanamo xuống còn 15. Trong số những người được thả có hai người bị cáo buộc là cựu vệ sĩ của Osama bin Laden, bị giam giữ trong hơn 2 thập kỷ mà chưa chính thức bị buộc tội.
