Bỏ tiền túi "giải hạn" cho dân

Anh Ngô Quang Dũng nói về dự án lọc RO của mình

Từ thị trấn Cầu Giát, xuôi tỉnh lộ 537A khoảng 12 km, chúng tôi có mặt tại xã vùng biển Quỳnh Nghĩa. Dọc 2 bên đường, hình ảnh những diêm dân vẫn cần mẫn tranh chấp với trời để cất lên những hạt muối trắng ngần. Có lẽ, cái khó, cái khổ đã ngấm vào da thịt sạm đỏ những diêm dân đã bao đời phải trằn mình trong nắng. Hỏi đến người biến nước biển thành nước ngọt ở Quỳnh Nghĩa, lão diêm dân đứng gần quệt vội những giọt mồ hôi trên khuôn mặt hốc hác niềm nở chỉ dẫn đường vào: "Từ đầu làng đi một đoạn nữa khoảng 500 mét, rẽ trái là đến nhà Ngô Quang Dũng".

Trước mắt chúng tôi là một người đàn ông năm nay đã 55 tuổi có nước da ngăm đen trông như một diêm dân thực thụ.  Anh Dũng tâm sự: “Mình sinh ra trong một gia đình diêm dân đông anh em. Là con cả nên tuổi thơ tôi đã sớm nếm cảnh lam lũ trên những nại muối giữa cái nắng trưa đổ lửa. Sáng sớm phải mò mẫm đi chắt lọc từng quang gánh nước ngọt về để vo gạo, thổi cơm. Ở vùng quê ven biển nên mỗi giọt nước ngọt có lúc quý hơn cả vàng. Hình ảnh quang gánh ấy với sự mặn xót của muối biển đã đeo bám tuổi thơ tôi cho đến tận bây giờ”.

Nhắc lại tuổi thơ lam lũ trên đồng muối giúp cha mẹ, Ngô Quang Dũng chẳng thể quên những ngày tháng mà chính anh đã nếm trải vị mặn chát của nó. Cái khó, cái nghèo đã ám ảnh vào tận trong giấc mơ anh. Ngô Quang Dũng cứ tự hứa với lòng mình sau này cố gắng học hành để về “cắt” cơn khát bao đời ở vùng quê nghèo khó của mình. Và, bước đầu anh đã làm được điều đó cho một vùng quê biển nghèo.

Sau bao năm lập nghiệp ở Sài Gòn, đi đây đi đó học hỏi, nay trở về quê hương, vẫn hình ảnh đồng muối trắng ngần, vẫn chiếc xe đẩy cút kít ấy. Ký ức khổ cực trong anh cứ hiện về mồn một trong lòng đến rạo rực. Nghĩ là làm. Anh đem cả số tiền góp được lâu nay để về giúp đỡ cho quê mình bớt cực khổ. Năm 2008, Ngô Quang Dũng đã đem hệ thống máy lọc RO (REVERSE OSMOSIS) với giá trị thiết bị lắp ráp hơn 2 tỷ đồng nhằm lấy nước biển chắt lọc thành muối và nước ngọt tinh khiết, giúp người dân Quỳnh Nghĩa thoát khỏi cơn khát bao đời nay. Đây là công nghệ lọc thẩm thấu ngược lấy nguồn vào từ chính nước biển để thẩm thấu cho ra nước ngọt dùng trong sinh hoạt.

Vốn là kỹ sư điện nên Ngô Quang Dũng đã sớm mày mò, tìm hiểu qua công nghệ lọc RO rất thành thục. Từ khâu tìm hiểu tài liệu dịch thuật trên các website đến việc công đoạn lắp ráp, anh đã tốn không ít thời gian mày mò. Anh tâm sự: “Mình được học hành đến nơi đến chốn nên với công nghệ hiện đại thì chẳng lấy gì làm xa lạ. Đi nhiều nơi, đọc nhiều sách nên đã tự mình ngày đêm nghiên cứu, tìm hiểu dây chuyền hoạt động của cỗ máy tiền tỷ này để nhập về lắp ráp rồi chế thêm cả công nghệ biến một phần nước biển sau khi lọc thành muối”.

Anh Dũng nhớ lại: "Mới đầu bà con thấy mình có thể lọc nước biển thành nước ngọt ai cũng không tin. Rồi cả cái chuyện sản xuất muối không qua công đoạn lọc cát thủ công, họ cứ cho là mình khùng". Nhưng rồi, anh cũng chứng minh cho bà con ở đây biết cái sự khùng của mình lại giải quyết được cả một khối công việc mệt nhọc trước kia. Miệng nói, tay chỉ, chân đi, anh dẫn chúng tôi ra trên cánh đồng muối phía trước để chứng mình rằng: với công nghệ hiện đại như vậy, công đoạn làm muối hiện đại đã giảm đi 70 – 80% sức lao động; năng suất lại gấp đôi so với công đoạn cất lọc muối thủ công trước kia, chất lượng muối sạch hơn vì nước mặn đã đuợc qua xử lý công nghệ RO.

Theo anh Dũng: "Và rồi, cả cái chuyện cho ra hàng trăm mét khối nước tinh khiết mỗi ngày họ cũng cho mình là nhảm nhí. Mãi sau đó, khi có đoàn chuyên gia môi trường về cầm cốc nước ấy uống từng ngụm ngon lành, người dân chứng kiến mới vỡ oà ra. Thế là nay họ cứ coi tôi như một vị giải hạn cho cả một vùng khô khát”. Nhìn những ô muối trắng tinh dưới cái nắng gắt gỏng, những vòi nước ngọt được chắt lọc cẩn thận trên dây chuyền hiện đại, ai cũng phải tấm tắc khen.

Dù đây là mô hình thí điểm đầu tiên nhưng bước đầu nó đã mang lại hiệu quả thiết thực cho bà con nơi đây đang trong thời kỳ đại hạn. Là mô hình do cá nhân tự bỏ tiền túi ra đầu tư nên chỉ phục vụ ở một cụm dân cư nhỏ lẻ, nếu được đầu tư dự án sử dụng công nghệ lọc RO này sẽ mang hiệu lại hiệu quả thiết thực cho bà con vùng biển trong nay mai.