Những năm gần đây mô hình trồng xen ca cao trong các vườn điều già cỗi đang phát triển rất nhanh trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.
VƯỜN ĐIỀU GIÀ CỖI HỒI SINH
Chúng tôi tìm về tỉnh Đồng Nai, nơi có trên 50.000 ha điều chứng kiến nhiều khu vườn dưới tán cây điều đang phủ xanh màu lá ca cao. Anh Nguyễn Thanh Phước, Chủ nhiệm CLB ca cao khuyến nông Hưng Lộc (huyện Thống Nhất) dẫn chúng tôi đến thăm các vườn ca cao điển hình nhất của CLB. Theo anh Phước, đến nay có nhiều khu vườn điều đã già cỗi cho thu lợi nhuận rất thấp, chỉ khoảng hơn chục triệu đồng/ha/năm. Vậy nhưng, nhiều hộ không nỡ chặt bỏ điều vì e ngại phải sau mấy năm mới có nguồn thu nên đem trồng thử cây ca cao xen trong vườn điều già cỗi.
Kết quả, sau gần 2 năm cây ca cao bắt đầu cho trái bói, đến năm thứ 3 - 4 thì cây ca cao vào thu hoạch rộ cho lợi nhuận lên tới 50 triệu đồng/ha/năm. Hơn nữa, nhờ công chăm sóc, bón phân đầy đủ cho cây ca cao khiến cây điều cũng hưởng ké nguồn dinh dưỡng và được… hồi sinh, năng suất cải thiện rõ rệt.
Gặp chúng tôi, chủ vườn Trần Văn Bảnh, ấp Hưng Thạnh, xã Hưng Lộc, là thành viên của CLB cao cao khuyến nông Hưng Lộc chia sẻ: “Gia đình tôi có 1,5 ha điều đã già cỗi khiến năng suất rất thấp, năm nào được mùa, trúng giá cũng chỉ lời được khoảng mười mấy triệu đồng/ha. Do vậy, đốn bỏ cũng không đành mà để cũng chẳng xong, tôi quyết định thử trồng xen 1.000 cây ca cao trong vườn điều, không ngờ ca cao phát triển rất tốt, hiện đã bắt đầu cho trái bói!”.
Theo ông Bảnh, chỉ trong năm đầu ca cao bói đã thu được 2 tấn trái tươi, nay vườn ca cao của gia đình ông đang tiếp tục ra đợt bông trái mới. Mừng hơn khi nhờ thường xuyên chăm bón phân, tưới nước cho cây ca cao mà cả vườn điều đến nay cũng phát triển tươi tốt hơn, năng suất đạt gần 3 tấn/ha. Tính cả điều và ca cao ông Bảnh thu lời 100 triệu đồng/ha/năm, gấp 6-7 lần trước đây khi chưa trồng xen ca cao.
Tương tự gia đình anh Trần Anh Tuấn, ấp Hưng Thạnh đến nay cũng đã trồng xen được 1 ha ca cao (700 cây) trong vườn chôm chôm và từ đầu đến nay đang cho trái bói. Tính ra cứ mỗi tuần gia đình anh thu được khoảng gần 1 tạ cao cao tươi (bán được giá 5.500 đ/kg).
Không chỉ ở huyện Thống Nhất, đến nay nhiều nhà vườn ở huyện Xuân Lộc, Cẩm Mỹ, Định Quán… cũng đang lựa chọn giải pháp trồng xen cây ca cao trong vườn điều hay cây ăn trái già cỗi để tăng thu nhập.
CA CAO THÀNH CÂY CHỦ LỰC
Theo anh Nguyễn Thanh Phước, Chủ nhiệm CLB ca cao khuyến nông Hưng Lộc, đến nay CLB hiện có 85 ha ca cao, chủ yếu trồng xen trong các vườn điều già cỗi; trong đó chiếm hơn phân nửa diện tích cây ca cao đang cho thu hoạch vào rộ. Tính bình quân mỗi tháng CLB thu hoạch khoảng 4-5 tấn ca cao, cứ mỗi cây ca cao trưởng thành có thể cho thu hoạch trên 30 kg ca cao tươi/vụ. Khoảng mùa khô tới, toàn bộ diện tích ca cao của CLB sẽ cho thu hoạch rộ đồng loạt.
Theo ông Bùi Đình Bưởi, trồng xen ca cao trong vườn điều già cỗi, hoặc dưới tán cây ăn quả khác sẽ giúp nông dân tăng thêm lợi nhuận. Cần đầu tư lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm để giúp tiết kiệm nước tưới và giữ độ ẩm tốt cho vườn cây.
Với giá bán 60.000-70.000 đ/kg hạt khô, người trồng ca cao có thể thu về 60 triệu đồng/ha/năm, cộng thêm khoảng 40-50 triệu đ/ha từ điều thì nông dân có thể thu trên 100 triệu đồng/ha/năm. Thực tế, mô hình trồng ca cao xen điều vừa tận dụng được khoảng trống, lại tránh được tình trạng người dân cứ đua trồng, đua chặt không hiệu quả.
Kinh nghiệm của các chủ vườn ở đây cho hay, thời kỳ điều ra bông, kết trái thường vào mùa khô, lúc cây rất cần cung cấp nguồn dinh dưỡng. Vì mùa khô cũng thiếu nguồn nước để hòa tan nguồn dinh dưỡng, dẫn tới cây điều khó hấp thụ. Tuy nhiên, khi trồng xen ca cao trong vườn điều, đất vườn điều luôn được tưới, bón khiến cho quá trình hấp thụ phấn hoa, kết trái của điều và ca cao đạt kết quả tốt. Cây ca cao được hưởng bóng mát dưới tán điều và ngược lại, cây điều sẽ có thêm nguồn dinh dưỡng từ việc chăm sóc cho cây ca cao.
Trao đổi với NNVN, ông Bùi Đình Bưởi, Trưởng phòng NN - PTNT huyện Thống Nhất cho biết, những năm gần đây cây ca cao bắt đầu quay trở lại Đồng Nai và tới cuối năm 2010, loại cây trồng này được đưa vào danh mục các cây trồng của tỉnh để có biện pháp hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc. Lợi ích kinh tế từ cây ca cao là không thể phủ nhận, nếu trồng và chăm sóc tốt cộng với ca cao được giá, các hộ dân có thể thu được hàng chục triệu đồng/ha là bình thường.
