Truy xuất nguồn gốc dựa trên nền tảng số
Thời gian qua, công tác chuyển đổi số đã được ngành nông nghiệp đặc biệt quan tâm và coi đây là nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới. Điều này đã được thể hiện thông qua việc Bộ NN-PTNT thành lập Ban chỉ đạo Chuyển đổi số để chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số theo ba trụ cột: Bộ NN-PTNT số, kinh tế nông nghiệp số và nông dân số. Đặc biệt, Bộ đã chọn ngày 19/8 hàng năm là ngày chuyển đổi số trong nông nghiệp. Cùng với đó, Bộ đã chỉ đạo các đơn vị tập trung xây dựng Đề án Chuyển đổi số nông nghiệp giai đoạn 2021 – 2025, định hướng đến năm 2030.
Trong công tác chuyển đổi số, truy xuất nguồn gốc được xác định là một trong những khâu đột phá và ngày càng trở nên cần thiết trong xu thế tất yếu của thị trường khi nhu cầu minh bạch nguồn gốc, chất lượng sản phẩm hàng hóa được quan tâm nhiều hơn và trở thành tiêu chí bắt buộc trong xuất khẩu và hội nhập kinh tế thế giới.
Tại TP Cần Thơ, ngành nông nghiệp đã xây dựng kế hoạch thực hiện Ðề án Triển khai áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa nông nghiệp trên địa bàn Thành phố giai đoạn 2022 - 2030.
Ðồng thời, phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ thực hiện truy xuất nguồn gốc cho nhiều sản phẩm nông nghiệp như cá thát lát, trà mãng cầu, xoài cát, lúa gạo, trái cây… Ðây là dòng sản phẩm chủ lực, được phân phối ở nhiều tỉnh, thành trong cả nước và có nhiều tiềm năng xuất khẩu trong tương lai. Hệ thống quản lý truy xuất nguồn gốc được xây dựng dựa trên nền tảng công nghệ số với nguồn cơ sở dữ liệu lớn, thông qua công cụ là tem xác thực, giúp người tiêu dùng có thể dễ dàng truy xuất được thông tin, dữ liệu của sản phẩm, hàng hóa bằng thao tác quét mã QR đơn giản.
Bên cạnh đồng, hoàn thiện việc xây dựng, áp dụng và quản lý, cập nhật cơ sở dữ liệu sản phẩm, hàng hóa được sản xuất tại địa phương vào hệ thống truy xuất nguồn gốc của Thành phố, kết nối với Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa Quốc gia.
Bà Đoàn Thị Hồng Quyên, Phó Giám đốc Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ khoa học và công nghệ Cần Thơ (Sở Khoa học và Công nghệ TP Cần Thơ) cho rằng, chuyển đổi số hiện nay có nhiều giải pháp có thể tiến hành, thực hiện. Trong số đó, thời gian qua, Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ khoa học và công nghệ Cần Thơ đã triển khai thực hiện giải pháp dựa trên nền tảng công nghệ số để xây dựng hệ thống quản lý truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa tại địa phương.
Về phía Sở Khoa học và Công nghệ TP Cần Thơ, trong thời gian tới sẽ phối hợp với các Sở, ngành, UBND các quận, huyện tiếp tục mở rộng, triển khai, áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc cho các đơn vị, cơ sở, doanh nghiệp trên địa bàn. Đặc biệt là các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (chiếm 98,5% số doanh nghiệp tại Thành phố), các hộ sản xuất cá thể, các HTX. Trong đó, ưu tiên đối với một số nhóm sản phẩm, hàng hóa có thế mạnh, các sản phẩm hàng hóa chủ lực của Thành phố, sản phẩm quốc gia, sản phẩm đã được công nhận xếp hạng OCOP.
Đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử
Truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa là giải pháp tối ưu trong chuyển đổi số nông nghiệp, mang lại lợi ích to lớn, cho phép tất cả các bên nhận diện được giá trị tham gia vào chuỗi cung ứng. Một hệ thống truy xuất nguồn gốc cần có sự liên kết giữa các mắt xích, các đơn vị trong chuỗi để mang lại lợi ích cho các bên tham gia, tăng tính minh bạch, qua đó nâng cao uy tín của các sản phẩm trên thị trường.
Chính vì thế, để việc chuyển đổi số trong nông nghiệp nói chung và công tác triển khai, ứng dụng truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn TP Cần Thơ nói riêng đạt hiệu quả, đảm bảo các mục tiêu đề ra rất cần sự tham gia, phối hợp chặt chẽ của cả hệ thống chính trị, các Sở, ngành, địa phương và sự hưởng ứng tích cực của đông đảo doanh nghiệp và người dân.
Ông Nguyễn Thanh Thống, Tổng Giám đốc Công ty Truyền thông số Expo Cần Thơ cho biết, với mục tiêu phát triển đa dạng nông sản Việt lên sàn giao dịch điện tử, chỉ sau 3 năm hoạt động, Công ty đã kết nối, đưa lên sàn giao dịch điện tử hơn 300 sản phẩm nông sản khắp 3 miền đất nước, với hơn 200 chủ thể tham gia.
Khi nông dân liên kết với Công ty, sản phẩm sẽ được đưa trực tiếp trên trang website, trong đó có đầy đủ thông tin như loại sản phẩm, giá cả, nguồn gốc, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Bênh cạnh đó, trong năm đầu Công ty không thu phí, sang năm thứ 2 trở đi thu 1% giá trị đơn hàng theo giá bán. Theo đó, trên trang web bán hàng điện tử còn có các chương trình khuyến mãi, giảm giá, thực hiện các chính sách truyền thông, rất tiện lợi và đơn giản cho người tham gia giao dịch.
Cũng theo Giám đốc Công ty Truyền thông số Expo, hiện nay Công ty đang liên hệ liên kết thêm hàng trăm chủ thể, với nhiều sản phẩm là đặc sản vùng miền. Ngoài ra, Công ty cũng đang tham gia gian hàng tại các diễn đàn nông sản tại một số thành phố lớn như: TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng..., phấn đấu những năm tới, doanh số Công ty tăng từ 5 - 10 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Tấn Nhơn, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT TP Cần Thơ cho biết, tại TP Cần Thơ, sản xuất nông nghiệp đang là thế mạnh giúp phát triển kinh tế của địa phương. Trong đó sản xuất lúa trên 78 ngàn ha, cây ăn trái trên 25 nghàn ha và 15 nghàn ha rau màu các loại cùng 10 nghàn ha nuôi trồng thủy sản…
Tuy nhiên, việc ứng dụng chuyển số trong nông nghiệp chưa đủ mạnh, còn nhỏ lẻ, chưa thể đáp ứng cho nền nông nghiệp hiện đại. Chính vì vậy thời gian tới, ngành nông nghiệp Cần Thơ sẽ tập trung phát triển nông nghiệp công nghệ cao, chú trọng nông nghiệp thông minh, nông nghiệp chính xác, tăng tỷ trọng của nông nghiệp công nghệ số trong nền kinh tế.