Giống cải củ bự, 'lớn như Thánh Gióng'

Đầu năm lên các địa phương vùng cao huyện Tân Lạc (Hoà Bình), chúng tôi biết chị Đinh Thị Thi ở xã Quyết Chiến (huyện Tân Lạc) trồng 1,7ha cải củ Dong Ha của Hàn Quốc, mỗi năm thu được khoảng 350 tấn củ cải các loại, lợi nhuận đạt trên 900 triệu đồng mỗi năm.

Củ cải nặng 5 - 6kg, năng suất 60 - 80 tấn/ha

Chị Thi ví cải củ trồng ở đây nhanh "lớn như Thánh Gióng", sau xuống giống 45 ngày đã đạt khối lượng 1,5 - 2kg/củ, để 75 - 80 ngày mỗi củ sẽ nặng 5 - 6kg, càng để lâu củ càng to, không xơ xốp, lõi, còn cho phép thu hoạch rải vụ, tránh được áp lực tiêu thụ sản phẩm. Đặc biệt vào thời kỳ củ cải được giá, chỉ bán phụ phẩm lá rau cải này cũng đủ tiền mua vật tư sản xuất đầu vào, còn lãi nguyên 12 - 14 nghìn đồng/kg tiền bán củ.

Để ngày nào cũng có đủ loại củ cải cung ứng cho khách hàng, chị Thi đã chia diện tích canh tác thành nhiều ô thửa, mỗi tháng gieo trồng một vài ô ruộng nhằm sản xuất gối vụ liên tục từ tháng 8 năm trước đến tháng 2 năm sau.

Thời gian còn lại (từ tháng 4 đến tháng 8) chuyển sang trồng các loại ớt cay giúp gia tăng thu nhập vì khoảng thời gian này nắng nóng, không phù hợp cho trồng cải củ. Tuy vậy, chỉ cần canh tác thuần cây cải củ, hiệu quả sản xuất cũng đã cao gấp 10 lần thâm canh lúa, ngô cùng diện tích. "Hiện đất này chưa có cây trồng nào cho thu nhập cao bằng sản xuất rau cải củ", chị Thi khẳng định.

Chị Thi cho biết sở dỉ trồng 1,7ha giống cải củ Dong Ha mức lãi mỗi năm còn khiêm tốn khoảng 900 triệu đồng bởi phải đầu tư khá nhiều khoản cho sản xuất, như thuê lại quyền sử dụng đất 03 của người dân cùng xóm (30 triệu đồng/ha/năm), thuê mượn thêm công lao động khoảng 300 triệu đồng/năm, chưa kể chi phí "nuôi" xe vận tải rau từ vùng miền núi huyện Tân Lạc xuống Hà Nội, đặc biệt là mua các loại vật tư phục vụ sản xuất (hạt giống, phân bón, màng phủ đất nông nghiệp).

Hơn nữa, chỉ vào đầu mùa (tháng 10 - 12) và thời kỳ rau "giáp hạt" (tháng 4 - 5) mới bán được củ cải với giá cao (trên 10.000 đồng/kg), các mùa vụ khác cơ bản sản xuất để giữ chân đầu mối mua hàng. Mặt khác, trong số năng suất thực thu 70 tấn cải củ/ha, chỉ có khoảng 50 tấn xếp vào loại 1, cho lãi rất cao, số còn lại là loại 2, bán vào các bếp ăn tập thể cũng cơ bản thu đủ vốn đầu tư cho sản xuất.

Theo chị Thi, củ cải Dong Ha rất được người Hàn Quốc và Trung Quốc ưa chuộng. Nhiều người tiêu dùng Việt Nam cũng bắt đầu mua củ cải Dong Ha ăn thường xuyên vì thịt củ mịn, nấu, luộc đều đậm đà, ngon ngọt, để quá vụ cây không ra hoa, lõi củ không xơ xốp. Cần chú ý, nếu bán cho những người nội trợ gia đình thì nên thu hoạch khi khối lượng đạt 1 - 1,5kg/củ. Nếu cung ứng cho các cơ sở sản xuất kim chi thì củ càng to càng tốt (từ 2kg/củ trở lên) vì dễ dùng cho chế biến tự động trên dây chuyền điện máy.

Ngày càng được ưa chuộng

Vẫn chị Thi cho biết, trong sản xuất cải củ nói chung, khó nhất là khâu tiêu thụ sản phẩm. Để khắc phục hạn chế này, ban đầu chị phải mang củ cải xuống Hà Nội chào hàng và tặng cho một số mối hàng ăn thử. Sau khi có được thị phần bao tiêu ổn định, chị còn mạnh dạn vay vốn mua xe ô tô vận tải chở củ cải đi giao cho các mối hàng.

Để giữ vững thị phần tiêu thụ sản phẩm, bên cạnh bố trí cơ cấu mùa vụ sản xuất hợp lý để có rau cung ứng thường xuyên cho khách hàng, chị Thi còn luôn coi trọng đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong sản xuất, tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất rau VietGAP, đặc biệt là không sử dụng thuốc trừ cỏ và chất kích thích sinh trưởng, không dùng thuốc bảo vệ thực vật hoá học ngoài danh mục nhà nước cho phép trong canh tác rau an toàn... Nhờ đó, từ 5 năm nay, gia đình chị Thi đã trở thành cơ cở sản xuất và cung ứng củ cải Hàn Quốc có uy tín với người tiêu dùng Hà Nội.

Kế hoạch thời gian tới, chị Thi sẽ thuê thêm đất để mở rộng diện tích trồng cải củ và thành lập HTX để có tư cách pháp nhân, thuận tiện cho giao dịch, cung ứng cho các đơn hàng lớn. Hiện chị Thi đã tạo được việc làm thường xuyên cho 2 lao động trong xã, trả lương ổn định 10 triệu đồng/người/tháng cùng một số lao động thời vụ.

Ông Bùi Văn Hiển, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Tân Lạc cho biết, xã Quyết Chiến có nhiều lợi thế cho sản xuất các loại rau có nguồn gốc ôn đới vì ở độ cao khoảng 800m so với mặt nước biển, còn duy trì được nhiều diện tích rừng nguyên sinh, thời tiết quanh năm mát mẻ, đất canh tác tơi xốp, màu mỡ, chênh lệch nhiệt độ không khí ngày/đêm trên 10 độ C giúp trồng được nhiều vụ cải củ/năm và củ cải rất nhanh lớn, khối lượng củ đạt cao hơn so với trồng ở các tỉnh đồng bằng.

Nhằm phát huy tốt những tiềm năng, lợi thế kể trên, nhiều năm qua, các cấp chính quyền huyện Tân Lạc luôn quan tâm hỗ trợ, tạo mọi thuận lợi cho các hộ dân đẩy mạnh sản xuất rau cải củ nói riêng như tập huẩn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật sản xuất rau VietGAP; hỗ trợ thành lập HTX; kiểm tra, giám sát và cấp chứng nhận VietGAP... Nhờ đó, diện tích gieo trồng cải củ của xã Quyết Chiến (huyện Tân Lạc) hiện đã đạt gần 30ha/năm. Củ cải của Quyết Chiến cũng đã được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao năm 2024.

Giống cải củ Dong Ha có nguồn gốc nhập nội từ Hàn Quốc, được Viện Nghiên cứu Rau quả (Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam) đánh giá, công bố giống tháng 11/2023; phù hợp gieo trồng tại vùng đồng bằng sông Hồng, Trung du miền núi phía Bắc, Bắc Trung bộ và vùng Tây Nguyên, riêng các khu vực có nhiệt độ từ 18 - 30 độ C có thể trồng quanh năm; năng suất củ đạt 60 - 80 tấn/ha. Về dịch hại, nhiễm nhẹ bệnh thối nhũn. Bộ phận sử dụng gồm củ, lá, có thể ăn tươi hoặc chế biến.