Maksim Oreshkin, cố vấn kinh tế của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Điện Kremlin.
Trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Expert hôm 26/12, Maksim Oreshkin, cố vấn cấp cao về kinh tế của Tổng thống Nga Vladimir Putin, cho biết các lệnh trừng phạt do phương Tây áp đặt từ tháng 2/2022 đã khiến Liên minh châu Âu (EU) đánh mất cả an ninh năng lượng và thị trường xuất khẩu quan trọng.
Ông Oreshkin chỉ ra những nền tảng cho sự thịnh vượng của EU gồm có dễ dàng mua năng lượng giá rẻ từ Nga, tận dụng nhân công giá rẻ ở Trung Quốc và thu lợi từ xuất khẩu cho Moscow và Bắc Kinh.
"Việc dần đánh mất những yếu tố trên đang khiến nền kinh tế EU bị đình trệ, bởi vì các nhà sản xuất châu Âu hiện không còn thị trường xuất khẩu cũng như lợi thế về công nghệ như họ từng có trong 10 - 20 năm trước", ông Oreshkin nói.
Ông Oreshkin cũng cáo buộc Mỹ "ăn tươi nuốt sống các đối tác châu Âu, bóp nghẹt ngành sản xuất hóa chất, ô tô và các ngành công nghiệp khác của châu Âu".
"Các nền kinh tế Mỹ, Nhật Bản và EU đang dần đánh mất vị thế và tầm quan trọng. Sự lụi tàn của các quốc gia Bắc bán cầu và sự phát triển của các quốc gia ở phía Đông và phía Nam sẽ tiếp tục định hình nền kinh tế toàn cầu", ông dự đoán.
Oreshkin cũng lưu ý rằng Trung Quốc đã trở thành một cường quốc kinh tế hàng đầu, trong khi Nga hiện là nền kinh tế lớn nhất ở châu Âu và "đang dần thay thế Nhật Bản trở thành nền kinh tế lớn thứ tư thế giới".
"Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu các công ty như Mercedes và BMW sẽ dần bị lãng quên trong 10 năm tới. Là những thương hiệu lớn, họ có thể sẽ vẫn tồn tại, nhưng sẽ giống như số phận của Volvo là được bán cho Trung Quốc. Nói cách khác, chúng thực sự sẽ không còn là xe hơi châu Âu", ông Oreshkin dự báo.
EU, và đặc biệt là cường quốc công nghiệp Đức, đã rơi vào một cuộc khủng hoảng kinh tế trong một hơn một năm qua, kể từ khi Brussels phát động cuộc chiến trừng phạt đối với Nga để phản đối cuộc xung đột ở Ukraine. Kết quả là, EU đã tự đánh mất nguồn cung năng lượng giá rẻ từ Nga, quốc gia từng cung cấp năng lượng cho phần lớn ngành công nghiệp của khối.
Hồi đầu năm 2023, lãnh đạo Hiệp hội Công nghiệp ô tô Đức, Hildegard Muller, cảnh báo rằng nước này "đang mất đi đáng kể khả năng cạnh tranh quốc tế" vì chi phí năng lượng tăng vọt.
Trung Quốc trở thành nhà xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới lần đầu tiên trong quý I/2023, với 1,07 triệu xe và đẩy Nhật Bản xuống vị trí thứ hai. Bắc Kinh đã giữ vững vị trí dẫn đầu trong các quý tiếp theo, với 3,92 triệu xe được xuất khẩu trong 10 tháng đầu năm, tăng 59,7% so với cùng kỳ năm 2022, theo dữ liệu từ Hội đồng Xúc tiến Thương mại Quốc tế Trung Quốc.
Trong khi đó, sau khi các nhà sản xuất ô tô châu Âu, Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản ngừng bán ô tô cho Nga theo các lệnh trừng phạt, Trung Quốc đã trở thành nước xuất khẩu ô tô lớn nhất cho Moscow trong năm 2023. Theo dữ liệu mới nhất, các thương hiệu Trung Quốc chiếm 92% tổng lượng ô tô nhập khẩu của Nga trong 9 tháng đầu năm 2023.
Theo cố vấn Tổng thống, các nền kinh tế lớn của thế giới nhắm đến thị trường các nước đang phát triển ở châu Á và châu Phi trong những năm tới. Nga cũng có định hướng tương tự, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng, ông Oreshkin dự đoán.
"Tăng trưởng kinh tế ở châu Á và châu Phi càng mạnh, mức tiêu thụ năng lượng của họ sẽ càng cao và thị trường năng lượng sẽ khởi sắc. Đối với Nga, nhiệm vụ chính là duy trì sản xuất hiệu quả những gì chúng ta vẫn làm, trong đó có năng lượng. Chúng ta phải giảm thiểu chi phí, nâng cao sản lượng, và sau đó những biến động trên thị trường năng lượng sẽ không còn tác động mạnh đến chúng ta", ông Oreshkin kết luận.
