Từ năm 2007 đến nay, do địa tầng khu vực mỏ núi Tiên quá dày, đá Bazan ở đây nằm quá sâu nên Nhà máy triển khai máy móc khai thác được một thời gian đã phải dừng lại.
Để có nguyên liệu cho Nhà máy sản xuất Puzơlan, đơn vị này đã phải mua lại một ít quặng của Cty Trường Sơn rồi chuyển sang khai thác quặng theo kiểu “thổ phỉ” tại khu vực giáp ranh 2 xã Nghĩa Lâm và Nghĩa Sơn. Dư luận tại 2 địa phương này đã có nhiều ý kiến phản ánh tình hình trên lên các cấp chính quyền yêu cầu làm rõ và xử lý các sai phạm.
Ngày 4/4, Đoàn kiểm tra của Phòng TN-MT huyện Nghĩa Đàn phối hợp với UBND xã Nghĩa Lâm tiến hành khảo sát thực tế khẳng định: Khu vực khai thác quặng được cấp có thẩm quyền phê duyệt (tại đồi núi Hang) hiện không được khai thác, trong khi khu vực nằm tại xóm Sơn Tây, xã Nghĩa Sơn chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt lại bị khai thác nhiều nhất. Qua kiểm tra hồ sơ, nhà máy không đưa ra được một giấy tờ kiểm định chất lượng của đá tại nơi hiện nay họ đang khai thác.
Chúng tôi có mặt tại địa bàn 2 xã Nghĩa Lâm và Nghĩa Sơn, Nghĩa Đàn để tìm hiểu tình hình. Tại mỏ núi Hang, chúng tôi cũng không nhìn thấy một động thái nào cho thấy quặng đá Bazan đang được khai thác tại đây. Tìm đến mỏ núi Tiên tưởng sẽ tận mắt chứng kiến cảnh khai thác nguyên liệu nhưng cũng chẳng thấy một ai. Nói cho công bằng, khu mỏ đã bị đào bới nham nhở nhưng theo quan sát của chúng tôi công việc đào bóc lớp đất đá bề mặt hiện chưa đến lớp vỉa có quặng đá Bazan. Đơn vị khai thác đã rút hết máy móc, thiết bị và công nhân ra khỏi khu mỏ.
 |
| Làm việc với lãnh đạo Nhà máy Puzơlan Nghĩa Đàn, trả lời câu hỏi của chúng tôi về việc xử lý 2 vấn đề về khai thác mỏ trái phép và tình trạng ô nhiễm môi trường do việc khai thác mỏ gây ra theo yêu cầu của Phòng TN-MT huyện Nghĩa Đàn đã tiến hành đến đâu? Ông Đỗ Đức Tuyên, PGĐ Nhà máy thừa nhận là mỏ núi Hang đang trong giai đoạn làm thí nghiệm nhưng lại ngụy biện là mỏ núi Tiên hiện đang được khai thác để sản xuất Puzơlan cung cấp cho công trình thuỷ điện Bản Vẽ bình quân 2-3 nghìn tấn/tháng(!?) Ông Tuyên không biết là chúng tôi đã có cuộc thâm nhập các khu vực liên quan trước khi vào làm việc với nhà máy. |
Một công dân xóm Tây Sơn (xin giấu tên) cho biết: Khu vực này chưa được cấp phép khai thác đá nên Nhà máy Puzơlan Nghĩa Đàn đã dùng ông Lê Văn Nam, người địa phương, là cán bộ Nhà máy ngấm ngầm môi giới tìm cách mua lại đất lâm nghiệp của dân để khai thác quặng bất hợp pháp. Để không bị “sờ gáy” ông Lê Văn Nam đã bày trò làm đơn xin cán bộ địa chính xã cho cải tạo đất (đào và san mặt bằng) cho dân để Nhà máy công khai khai thác quặng. Tại khu vực giáp ranh giữa Nghĩa Sơn và Nghĩa Lâm, người dân địa phương đã chỉ ra danh tính nhiều hộ dân đã bán đất lâm nghiệp được giao 50 năm cho Nhà máy để lấy tiền như hộ ông Thiều Bá Trọng bán gần 1 ha; hộ ông Trường (xóm 6, Nghĩa Lâm) bán hàng nghìn m2, một số hộ dân được cấp đất ở dọc đường 598 cũng đã bán dưới hình thức này. Hiện ông Nam đang gạ bà Tô Thị Hiệu để mua khoảng 2 ha đất lâm nghiệp mà bà đã trồng lát hoa cách đây khoảng 8-9 năm...
Bản thân ông Lê Văn Nam cũng làm đơn gửi UBND xã Nghĩa Sơn để bán 10.000 m2 đất lâm nghiệp tại khe Yêu với danh nghĩa cải tạo đất. Trong đơn ông Lê Văn Nam xin được bán đá Bazan tận thu cho Nhà máy Puzơlan Nghĩa Đàn, xin nộp thuế tài nguyên và tất cả các lệ phí khác cho xã. Điều chúng tôi bất ngờ là đơn của các hộ trên đã được ông Lê Minh Dục, cán bộ xã Nghĩa Sơn “duyệt” đồng ý. Theo gương ông Nam, các hộ dân đồng loạt bán đất lâm nghiệp được giao cho nhà máy. Và trên thực tế khu vực giáp ranh nói trên chúng tôi chứng kiến cả một vùng rộng hàng chục ha đất có quặng đá Bazan đã bị khai thác một cách khá bừa bãi và ồ ạt. Người dân ở đây cho hay: Được cán bộ xã “bật đèn xanh” nên mấy tháng nay khu vực này trở thành một công trường khai thác quặng nhộn nhịp(?!)
