Dịch chuyển cây xanh để cải tạo vườn hoa Lý Thái Tổ
Mấy ngày qua, thông tin quận Hoàn Kiếm sẽ di dời, chặt hạ nhiều cây xanh trước khu vực tượng đài Lý Thái Tổ để thực hiện dự án cải tạo, nâng cấp vườn hoa Lý Thái Tổ được dư luận quan tâm. Theo kiến trúc sư Trần Huy Ánh - Ủy viên thường Hội Kiến trúc sư Hà Nội, đây là thông tin chưa chính xác.
KTS Trần Huy Ánh khẳng định: Theo tinh thần của đề án, việc cải tạo, nâng cấp vườn hoa Lý Thái Tổ dùng các giải pháp về công nghệ, không xây dựng bất kỳ công trình nào làm ảnh hưởng, che chắn không gian hồ Gươm. Hoàn Kiếm là một trong những quận rất thận trọng trong tất cả các dự án tạo cảnh quan, luôn tìm phương án tiết kiệm và có hiệu quả nhất nên rất cẩn trọng.

Phối cảnh vườn hoa Lý Thái Tổ.
Việc cắt tỉa, loại bỏ những cây xanh yếu, sâu bệnh, còng queo… là việc thường xuyên, bình thường trong quá trình duy tu tôn tạo. Trong quá trình thực hiện đề án cải tạo, nâng cấp vườn hoa Lý Thái Tổ, tiến hành thi công dự án lắp đặt cột mốc số 0 sẽ cần phải di chuyển những cây xanh nằm trong dự án để lấy mặt bằng. Tuy nhiên, không phải là chặt bỏ như thông tin dư luận đang quan tâm mà chỉ là di chuyển từ vị trí này sang vị trí khác.
Ông Ánh cho biết, sau cơn bão Yagi xảy ra vào tháng 9/2024, nhiều cây xanh bị nghiêng, đổ…, quận Hoàn Kiếm đã khắc phục trồng lại mà không phá bỏ, thay thế. Đơn vị thi công là những chuyên gia có nhiều kinh nghiệm trong việc di dời, dịch chuyển cây xanh do đó người dân hoàn toàn yên tâm”, KTS Trần Huy Ánh thông tin.
Theo phương án thiết kế cải tạo, nâng cấp vườn hoa Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm sẽ di dời, dịch chuyển 25 cây xanh – những cây nằm trên đường dạo và trên hệ thống nhạc nước của dự án. Những cây xanh sẽ bị di dời, dịch chuyển gồm: 8 cây gồm vàng anh, giáng hương, muồng hoàng yến, đề, lát, sưa đỏ và 2 cây lộc vừng sẽ phải cắt hạ thân và tán để dịch chuyển trong nội bộ vườn hoa; 8 cây gồm giáng hương, ngọc lan, 3 cây bằng lăng, 3 cây thàn mát phải cắt hạ thân và tán để dịch chuyển ra khỏi vườn hoa.
9 cây sẽ chặt hạ, thay thế gồm thàn mát, lát, giàu nước, muồng đen, lan tây, giáng hương, liễu và 2 cây lộc vừng do bị sâu mục, kém phát triển. Các cây này sẽ bị chặt hạ, không trồng lại.

KTS Trần Huy Ánh phát biểu tại Lễ công bố kết quả cuộc thi thiết kế cột mốc Km0. Ảnh: NVCC.
Vườn hoa Lý Thái Tổ nằm trên địa bàn phường Tràng Tiền có diện tích 10.040m2, được giới hạn bởi các tuyến phố Đinh Tiên Hoàng, Lê Thạch, Lê Lai và Ngô Quyền. Với chức năng quan trọng trong việc kết nối hồ Gươm với vùng phụ cận. Sau hơn 20 năm đưa vào sử dụng, hiện trạng cây xanh chưa phù hợp, thảm cỏ và đường dạo đã xuống cấp, cần được cải tạo để đảm bảo cảnh quan và công năng sử dụng.
Quận Hoàn Kiếm đã hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư dự án cải tạo vườn hoa Lý Thái Tổ với mục tiêu cải tạo chống xuống cấp, bổ sung trang thiết bị đô thị gắn với phát huy hiệu quả giá trị lịch sử, văn hóa khu vực hồ Gươm. Cụ thể, không gian vườn hoa sẽ được tổ chức lại thành 3 khu vực chính: khu vực Khánh tiết, khu vực sân Nhà Kèn và khu vực công viên vườn hoa.
Khu vực Khánh tiết: gồm tiền sảnh, sân Khánh tiết và sân dâng hương. Mở rộng sân Khánh tiết về phía vỉa hè đường Đinh Tiên Hoàng, với Km0 được đặt tại trung tâm sân Khánh tiết.
Khu vực sân Nhà Kèn: quy hoạch lại hệ thống cây xanh thảm cỏ và khu vực sân Nhà Kèn nhằm tăng diện tích sử dụng.

Hà Nội đang triển khai nhiều dự án để cải tạo, làm đẹp không gian hồ Hoàn Kiếm. Ảnh: Kiên Trung.
Khu vực Công viên vườn hoa: tổ chức không gian 2 trục chính: gồm trục Nhà Kèn - Ngân hàng Nhà nước; Văn phòng Chủ tịch nước - Cung Thiếu nhi. Mở rộng khoảng sân ở giữa để tổ chức các hoạt động. Bố trí hệ thống nhạc nước dọc theo trục Đông - Tây. Bổ sung nhà vệ sinh công cộng và Trung tâm thông tin du lịch tại khu vực này.
Bên cạnh đó là mở rộng không gian vườn hoa kết nối với các tuyến phố Lê Lai, Lê Thạch và Đinh Tiên Hoàng. Lát đá khu vực vườn hoa và lòng đường phố Lê Lai và Lê Thạch; sơn kẻ kết hợp lát đá lòng đường phố Đinh Tiên Hoàng để kết nối khu vực vườn hoa và hồ Hoàn Kiếm.
Thay thế cây bóng mát, loại bỏ những cây không phù hợp, trồng bổ sung tăng diện tích bóng mát và cảnh quan của vườn hoa; bổ sung hệ thống chiếu sáng cảnh quan và trang thiết bị đô thị đáp ứng công năng sử dụng mới.
Về tiến độ triển khai dự án, UBND quận Hoàn Kiếm cho biết, dự kiến thi công trong tháng 4/2025 và hoàn thành vào tháng 10/2025.
Hiện nay, quận Hoàn Kiếm đang chuẩn bị thực hiện dự án đầu tư cải tạo vườn hoa Lý Thái Tổ. Tổng mức đầu tư sơ bộ của dự án là hơn 182 tỉ đồng từ nguồn ngân sách quận Hoàn Kiếm.
Sử dụng công nghệ tạo hiệu ứng ánh sáng cho cột mốc Km0
Hà Nội đang thi công lắp đặt cột mốc Km0 (cột mốc số 0) tại trung tâm sân Khánh tiết. Đây là phương án được trao giải thưởng tại cuộc thi Thiết kế Công trình Cột mốc Km0 (thuộc dự án đầu tư xây dựng, cải tạo chỉnh trang khu vực xung quanh hồ Hoàn Kiếm) do UBND quận Hoàn Kiếm giao Tạp chí Kiến trúc (Hội Kiến trúc sư Việt Nam) tổ chức vào tháng 4/2020 với sự bảo trợ của Hội Mỹ thuật Việt Nam, Hội Kiến trúc sư Việt Nam.

Tác phẩm "Cổng ánh sáng" - Cột mốc Km0 được trao giải Nhất. Ảnh: BTC.
Vượt qua 105 tác phẩm dự thi, tác phẩm “Cổng ánh sáng” của nhóm tác giả Phạm Trung Hiếu, Vũ Bình Minh, Phạm Huy Đông, Nguyễn Đăng Hải, Phạm Thái Bình đã được trao giải nhất.
Theo KTS Trần Huy Ánh, đây là phương án có ý tưởng sáng tạo độc đáo, thể hiện tính bền vững, gần gũi và khả thi. Biểu tượng Km0 đặt trên mặt sân với ngôn ngữ tạo hình hiện đại, tối giản nhưng tinh tế phù hợp với không gian cảnh quan quảng trường trước tượng đài Lý Thái Tổ.
Ngoài ra phương án còn sử dụng công nghệ cao, hiện đại trong các kịch bản tạo hình chiếu sáng tạo thêm ý nghĩa và hiệu quả thị giác cho cột mốc Km0 và nghiên cứu thêm về khả năng tra cứu chỉ dẫn địa lý bằng công nghệ.
"Đây là kết quả của một cuộc thi do Hội Kiến trúc sư Việt Nam tổ chức, đã được trao giải thưởng. Do đó, quận rất cân nhắc khi lựa chọn phương án này. Một công trình tạo hiệu ứng thị giác, tri kiến trúc tức là không xây dựng, chỉ sử dụng giải pháp công nghệ, không có bất kỳ công trình nào che chắn cảnh quan hồ Gươm", KTS Trần Huy Ánh nói.