Một vụ lúa thất bát đã là chuyện cũ, nhưng bài học cảnh giác trước con vật bé nhỏ mà láu lỉnh thì được người dân nơi đây ghi lòng. Để rồi vụ HT năm nay cùng với sự hỗ trợ thiết thực của các cấp chính quyền, bà con đã chủ động diệt chuột để có vụ mùa bội thu…
TRẮNG ĐÊM
Nằm trong vùng 4 tả nguồn sông Kiến Giang, nhưng đồng đất Hoành Vinh lại có tính đặc thù. Sau khi đại công trình thủy lợi Thượng Mỹ Trung đưa vào sử dụng, vùng hoang hóa Ông Đồng tiếp giáp với đồng đất Hoành Vinh được mở rộng diện tích trồng lúa nhưng chỉ là chân đất gieo cấy được vụ ĐX.
Nông dân các xã Vạn Ninh, Gia Ninh, Tân Ninh canh tác trên vùng đất này chấp nhận bỏ ruộng hoang trong vụ HT vì sợ lũ sớm, nạn chuột và mặc nhiên vùng ruộng hoang này trở thành hang ổ bao la của lũ chuột. Và cánh đồng Hoành Vinh trong khu vực trở thành "mặt trận tiền tiêu" của giặc chuột.
Nói về nạn chuột, ông Phan Văn Khoa, GĐ Sở NN-PTNT Quảng Bình cho hay, tiến trình sinh sản của 1 con chuột trong 1 năm được tính theo cấp số nhân. Mỗi cặp vợ chồng nhà chuột 1 năm sinh sản từ 2.300 - 2.400 con. Trong những năm qua chuột đe dọa đến SX nông nghiệp ở Quảng Bình, đặc biệt vụ HT, có nhiều nơi không dám làm lúa vì sợ chuột.
Ngay đầu vụ, xác định nạn chuột sẽ hoành hành nên các phương án diệt trừ được địa phương chủ động triển khai. UBND huyện Quảng Ninh ban hành chính sách hỗ trợ phương pháp diệt chuột bằng bả sinh học và 80% kinh phí mua thuốc Biorat. Nhưng phương pháp này chỉ có hiệu quả thời gian đầu, loài chuột tinh ranh nhanh chóng phát hiện ra độc tố, chúng không ăn bả thuốc như trước.
Lúc này giải pháp hiệu quả mà HTX Hoành Vinh đưa ra là phát động toàn dân diệt chuột. Bằng nhiều hình thức, từ ra quân của các đoàn thể thanh niên, phụ nữ, nông dân đến thiếu niên, học sinh… Cả xã hưởng ứng chiến dịch diệt chuột bảo vệ lúa. Ban đầu HTX hỗ trợ 2.000 đồng/con chuột bị diệt.
Ông Võ Quang Ngùng, Phó Chủ nhiệm HTX Hoành Vinh cho biết: "Những ngày đầu, HTX thành lập hội đồng nghiệm thu, cứ mỗi buổi sáng, cán bộ ra trụ sở nghiệm thu nguyên con chuột, sau đó cho cắt đuôi để đếm, phần con chuột HTX thuê máy đào để chôn, tránh ô nhiễm môi trường".
Ông Võ Quang Chào, kế toán HTX Hoành Vinh cho chúng tôi xem tường tận các biên bản nghiệm thu, tiêu hủy chuột. Tính đến những ngày đầu tháng 9, số chuột bị tiêu diệt trên cánh đồng Hoành Vinh gần 30.000 con. Có 260 hộ gia đình thức trắng nhiều đêm để diệt chuột. Xuất hiện những "kiện tướng" diệt ngàn con chuột như ông Nguyễn Viết Nhân, Võ Doãn Lộc, Võ Quang Quý…
Dùng bẫy lồng để bắt chuột
Thấu hiểu nỗi cực nhọc của nông dân trong “cuộc chiến” với chuột, ông Nguyễn Ngọc Ánh, Chủ tịch UBND huyện Quảng Ninh cho biết huyện sẽ hỗ trợ hơn 50% chi phí đánh diệt chuột bằng thủ công cho các HTX đặc thù nơi giáp ranh giữa những cánh đồng trọng điểm với các cánh đồng bỏ hoang vụ HT này.
Đây là sự hỗ trợ cần thiết, kịp thời của của huyện và cũng là giải pháp “kích cầu” thiết thực trong việc khuyến khích SX vụ HT.
YÊN BÌNH
Lúc này lúa HT của Hoành Vinh đã nặng hạt, cả cánh đồng đang chuyển màu vàng óng… Một vụ mùa bội thu đã trong tầm tay. Nhưng đấy không phải là “của trên trời rơi xuống”. Ngoài những nỗ lực diệt chuột như vừa đề cập đến, Hoành Vinh đã có những cách làm sáng tạo mà trọng tâm là huy động được nội lực.
| Chia tay với bà con Hoành Vinh, Chủ nhiệm HTX Võ Doãn Dực trong ánh mắt có chút mệt mỏi sau nhiều đêm thức trắng. Ông tiếp tục chia sẻ: "Vụ HT ni khá vất vả, nhưng vui vì sự đồng lòng, đồng sức của bà con nông dân và quan tâm của huyện, của tỉnh. Lúc này trời bắt đầu chuyển mưa, đàn chuột đang di cư theo bản năng và bẫy của bà con đã giăng sẵn trên các đường đi của chuột, quyết không cho chúng nó thoát... Còn khoảng tuần lễ nữa Hoành Vinh sẽ vào vụ gặt". |
Ông Nguyễn Viết Ánh đã có nhận xét: “Ít địa phương nào có được sự đầu tư đồng bộ trên cánh đồng như ở Hoành Vinh. 10 năm qua, khi người dân là chủ thể trong việc đóng góp để quy hoạch đồng ruộng, sức dân Hoành Vinh mỗi năm đầu tư cho giao thông, thủy lợi nội đồng hơn 1 tỷ đồng, tạo nên diện mạo mới đầy tiềm năng mô hình lúa 2 vụ.
Hệ thống đê bao, bờ vùng, bờ thửa theo thế bàn cờ chỉn chu, ô tô đi lại dễ dàng trên cánh đồng lộng gió. Cánh đồng Hoành Vinh là "át chủ bài” để xã An Ninh chiếm gần 1/3 sản lượng lúa của huyện nông nghiệp Quảng Ninh”.
Vụ ĐX vừa qua được mùa, lại được giá, với các chính sách hỗ trợ thiết thực, người nông dân Hoành Vinh thực sự gắn bó trên những cánh đồng. Ông Võ Doãn Chúc, người trong thôn cho biết, gia đình ông đầu tư làm 3 ha, sau khi thu hoạch, bán lúa, cộng với các khoản thu nhập từ chăn nuôi, ông đã hoàn thành gian nhà tránh bão.
Còn ông Nguyễn Chí Tình, hồ hởi: "Vụ rồi tui trúng to, hơn 2 ha lúa ĐX được mùa, rứa là sau bão, lũ, trời vẫn thương bà con nông dân làng mình. Xuống vụ HT, một số gia đình còn đắn đo, còn tui mạnh dạn xin HTX làm hơn 1 ha, lúa tốt bời bời, khả năng được mùa lớn".
Những “triệu phú” thu nhập từ lúa ở Hoành Vinh như ông Chúc, ông Tình hiện nay không ít.
Xử lý chuột trước lúc đưa đi chôn lấp
Chuyện vui trên cánh đồng lại nối dài, ông Võ Doãn Dực, Chủ nhiệm HTX Hoành Vinh cho biết thêm: "Hơn 100 ha lúa trên cánh đồng mẫu lớn có hiệu quả là nhờ sự đỡ đầu có trách nhiệm của Công ty CP TCty Vật tư nông nghiệp Nghệ An và các dự án thuộc Sở NN-PTNT Quảng Bình. Nhờ sự kết nối được với doanh nghiệp mà hạt gạo Hoành Vinh được bao tiêu. Cánh đồng 374 ha của Hoành Vinh đã làm ra lúa chất lượng cao, có thương hiệu.
Theo ông Dực, sự gắn kết, tạo đầu ra cho lúa gạo đã khuyến khích người nông dân xuống vụ HT khá dứt khoát, HTX Hoành Vinh làm vượt 20% diện tích huyện giao, là điều khác lạ với nhiều địa phương khác trong huyện. Bộ giống chủ lực gồm NA2; QB 01; HT1... Vụ HT năm nay thời tiết rất thuận và nạn chuột phá hại đã cơ bản bị vô hiệu hóa nên lúa tốt… Hoành Vinh đang nối dài những thành quả đáng khen ngợi trên mặt trận SX nông nghiệp...
