Cống ngăn triều - âu thuyền Cái Khế góp phần chống ngập cho khu vực trung tâm TP Cần Thơ. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Người dân Tây Đô mừng vì hiệu quả của cống ngăn triều
Nhiều ngày qua các tuyến đường chính ở quận Ninh Kiều, Bình Thủy (TP Cần Thơ) như: Trần Hưng Đạo, Huỳnh Cương, Võ Văn Kiệt, Mậu Thân… đều khô ráo dù triều cường trên sông Hậu đạt 2,15m, vượt báo động 3 là 0,15m. Đây cũng là mực nước thường khiến cho nội ô TP Cần Thơ ngập lênh láng như sông vào các đợt triều cường trước đó.
Từ ngày 30/10 đến nay, Ban quản lý dự án ODA TP Cần Thơ đã cho vận hành thử hệ thống cửa van của âu thuyền Cái Khế (gói thầu thuộc Dự án 3) và hệ thống ngăn triều bảo vệ đô thị trung tâm quận Ninh Kiều và một phần quận Bình Thủy.
Ông Bùi Thái Thượng, Giám đốc Ban Quản lý Dự án ODA TP Cần Thơ cho biết, dù chỉ mới thử nghiệm nhưng hệ thống ngăn triều đã phát huy tác dụng tức thời, đảm bảo mục tiêu chống ngập và bảo vệ vùng lõi của đô thị trung tâm của TP. Cũng theo ông Thượng, Cần Thơ có tổng cộng 9 cống nhỏ và 3 cống lớn trong dự án liên quan đến gói thầu. Trong đó 4 cống nhỏ trên đường Cách Mạng Tháng Tám, 2 cống nằm trên kè rạch Cái Sơn - Mương Khai, 3 cống nhỏ nằm trên kè sông Cần Thơ. 3 cống lớn gồm cống Đầu Sấu, cống Hàng Bàng, âu thuyền và cống Cái Khế.
“Hiện nay tất cả các cống trên đã hoàn thành và vận hành thử, trừ cống Cái Khế đã thử nghiệm trước cho 2 cửa, còn lại 1 cửa dự kiến lắp vào tháng 11 năm nay. Khi hoàn thành, 9 cống nhỏ, 3 cống lớn sẽ tạo thành hệ thống khép kín, chủ động thích ứng với nước lũ dâng cao. Nếu đóng đồng bộ 9 cống nhỏ, 3 cống lớn, dự án hoàn toàn chủ động kiểm soát được mực nước lên xuống”, ông Thượng nói.
Cuộc sống sinh hoạt của người dân khu vực trung tâm TP Cần Thơ thoát cảnh xáo trộn sau những ngày bị ngập liên tiếp. Việc đi lại trên nhiều tuyến đường giờ cao điểm cũng trở nên dễ dàng, hoạt động kinh doanh, mua bán của người dân diễn ra như những ngày thường.
Nhờ đóng cống ngăn triều ở TP Cần Thơ đã giúp nhiều tuyến đường không còn ngập. Trong ảnh: Tuyến đường Mậu Thân trước đây thường ngập sâu khi triều cường lên, nhưng nhiều ngày qua không còn cảnh nước ngập. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Bà Lê Thị Lánh, kinh doanh tạp hóa trên đường Mậu Thân, quận Ninh Kiều cho biết: Sợ sáng hôm nay ngập nên ai cũng dọn hàng ra trễ, chuẩn bị xắn quần để lội nước buôn bán, nhưng mãi mà không thấy nước lên như những ngày trước, tôi mừng thầm trong bụng, nhưng chưa biết nguyên nhân. Khi hỏi ra mới biết là thành phố đã có chỉ thị đóng cống ngăn triều cường, bà con ai cũng vui, đặc biệt con em đi học thuận lợi đến trường, không còn cảnh lội nước bì bõm giữa lòng TP.
Đầu tư gần 10 nghìn tỷ đồng khắc phục các điểm xung yếu
Cống ngăn triều - âu thuyền Cái Khế là công trình thủy lợi - giao thông cấp 3, hình thức cống hở; xây dựng trên rạch Cái Khế, tuyến công trình được đặt giữa vị trí cầu Ninh Kiều và Trung tâm Thương mại Cái khế, cách cầu Ninh Kiều 317m. Đến nay, tiến độ thi công công trình xây dựng âu thuyền Cái Khế đã đạt trên 80%, dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2023.
Ngoài ra, gói thầu cải tạo hệ thống thoát nước khu vực trung tâm quận Ninh Kiều (Dự án 3), tập trung cải tạo hệ thống thoát nước ở 32 tuyến đường trên địa bàn quận Ninh Kiều và 2 trạm bơm, để tạo thông thoáng, thoát nước thuận lợi và rải thảm lại mặt đường đảm bảo mỹ quan đô thị. Đến nay, gói thầu này đã thi công thảm nhựa hoàn thiện cơ bản toàn bộ mặt đường các tuyến, góp phần giảm ngập ở các tuyến đường ở khu vực trung tâm TP.
Trước đây 1 tuần, mỗi khi triều cường về các tuyến đường trong nội ô TP Cần Thơ nhập sâu trong biển nước. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Dự án 3, vốn vay của Ngân hàng Thế giới, có tổng mức đầu tư hơn 9.167 tỷ đồng (bao gồm vốn vay và vốn đối ứng), thời gian thực hiện đến cuối tháng 6/2024. Dự án có ý nghĩa rất quan trọng đối với TP Cần Thơ, góp phần chỉnh trang đô thị, bảo vệ vùng lõi trung tâm của TP (quận Ninh Kiều và một phần quận Bình Thủy) trước rủi ro do ngập lụt, tăng cường khả năng kết nối giữa khu vực trung tâm và các khu vực đô thị mới phát triển.
Tuy vậy hiện nội ô Cần Thơ vẫn còn một số vị trí xung yếu, còn chịu ảnh hưởng của triều cường. Xung yếu nhất là đường dẫn qua cầu Cồn Khương, nước tràn qua đường dẫn trên về đường Cách Mạng Tháng Tám và một phần đường Nguyễn Văn Cừ, Trần Việt Châu sau đó tràn về công viên Hùng Vương gây ngập cục bộ. Điểm xung yếu thứ hai là kè Ninh Kiều (khu vực bến Ninh Kiều), khi triều cường dâng đạt đỉnh, nước sẽ dâng qua kè và tràn vào tuyến đường Hai Bà Trưng, một phần đường Ngô Quyền, Ngô Gia Tự gây ngập cục bộ.
Hiện Ban quản lý dự án ODA TP Cần Thơ đã đề xuất thành phố xúc tiến sớm việc nâng cấp kè Ninh Kiều đồng bộ với kè sông Cần Thơ và kè cầu đi bộ, hạn chế nước tràn từ sông Cần Thơ. Cùng với đó là nâng cấp đường Cách Mạng Tháng Tám, nhằm hạn chế được tối đa nước tràn qua đường vào khu vực trung tâm.
