Các dự án điện mặt trời gần như bỏ trang trại phía dưới.
Mới đây, Sở Công Thương đã thành lập đoàn liên ngành cùng với Sở NN-PTNT, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng đi kiểm tra 441 dự án ĐMTAMN có công suất từ 500kw trở lên.
Kết quả, phần lớn các dự án ĐMTAMN đều không đạt tiêu chí trang trại. Nghĩa là các dự án này đã được đấu nối điện nhưng phần trang trại chưa nuôi trồng bất cứ thứ gì, hoặc chỉ nuôi trồng theo kiểu đối phó. Còn về mục đích sử dụng đất ở các dự án thì phần lớn đạt yêu cầu, chỉ có khoảng trên dưới 10 trường hợp chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo đúng tiêu chí. Cũng tại đợt kiểm tra này có 6 dự án không đảm bảo về phần mái.
Các dự án ĐMTAMN có thời hạn đến tháng 6 để hoàn thành tiêu chí trang trại.
Ông Phạm Văn Binh, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Gia Lai cho biết, do áp lực phải hoàn thành hệ thống, đấu nối trước ngày 31/12/2020 để được hưởng giá ưu đãi 1.943 đồng/kWh áp dụng trong 20 năm kể từ ngày vận hành phát điện (theo Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg ngày 6-4-2020 của Thủ tướng Chính phủ) nên nhiều nhà đầu tư triển khai làm trang trại nông nghiệp vẫn chưa đúng tiêu chí.
Theo ông Binh, với việc Chính phủ ban hành quyết định số 13 về khuyến khích phát triển điện mặt trời thì Bộ Công Thương ngay lập tức ban hành thông tư số 18/2020/TT-BCT về việc hướng dẫn mua bán điện. Thông tư này lại không nói đến tiêu chí đất đai hay trang trại để các nhà đầu tư thực hiện. Phải đến cuối tháng 9/2020, Bộ Công Thương mới ban hành văn bản 7088 mới có định nghĩa chính xác về hệ thống điệm mặt trời áp mái nhà.
Chính việc khuyến khích phát triển ĐMTAMN nên nhiều nhà đầu tư đã tranh thủ xây dựng dự án để được hưởng ưu đãi. Còn việc làm trang trại là quá trình lâu dài nên nhiều doanh nghiệp xin gia hạn thời gian thực hiện.
“Tới đây, khi báo cáo với UBND tỉnh, Sở Công Thương có hướng đề xuất cho các dự án ĐMTAMN gia hạn thêm thời gian đến tháng 6/2021 để hoàn thành hạng mục đúng với tiêu chí trang trại", ông Binh thông tin.
Ồ ạt đầu tư ĐMTAMN đang tạo ra nhiều hệ lụy.
Trước đó, báo Nông Nghiệp Việt Nam có loạt bài về ĐMTAMN đổ bộ vào Nam Trung bộ và Tây Nguyên: Nông nghiệp, nông thôn bị lợi dụng, cày xới như thế nào? Theo đó, nhiều doanh nghiệp đã lợi dụng chính sách ưu đãi của Chính phủ ồ ạt đầu tư dự án ĐMTAMN “núp bóng” trang trại. Hậu quả, ngành nông nghiệp Việt Nam đã bị cày xới, phá nát không thương tiếc. Cũng chính sự phát triển ồ ạt của điện mặt trời áp mái nhà dẫn đến tình trạng dư thừa nguồn điện nên buộc phải bị cắt giảm luân phiên, gây thiệt hại về kinh tế rất lớn cho các nhà đầu tư.
