Hoạt động giao dịch tại Co-op Bank.
Một gia đình liệt sỹ kêu cứu ông Nguyễn Minh Trí và vợ Trần Thị Thanh Hà ở xã Nhơn Mỹ (Kế Sách, Sóc Trăng) gửi đơn kêu cứu nhiều cơ quan về việc bị giả mạo chữ ký vay tiền ngân hàng, nguy cơ mất hơn 2,2 ha vườn cây trái là nguồn sống của gia đình chục người. Kiện ra tòa và nhiều cấp xét xử Theo hồ sơ, năm 2009 vợ chồng ông Trí cần tiền cải tạo khu vườn nên nhờ ông Tăng Văn Giá và vợ là bà Vũ Thị Nga (nuôi cá tra ở xã Nhơn Mỹ) vay 80 triệu đồng tại Co-op Bank - Chi nhánh Sóc Trăng.
Ông Trí là con liệt sỹ, hồi nhỏ nhà nghèo chỉ học đến lớp 4, cần cù mà tạo lập được vườn trái cây rộng hơn 2,2 ha chứ không biết quan hệ vay tiền ngân hàng. Nhờ ông Giá, ông Trí trả công 7 triệu đồng, và giao cho ông Giá 3 sổ đỏ đất, đồng thời ký hợp đồng thế chấp vay vốn. Đến hạn, ông Trí trả đủ vốn và lãi cho ngân hàng nhưng ông Giá không giao lại 3 sổ đỏ đất. Đòi mãi không được sổ đỏ, ông Trí đến ngân hàng mới hay ông Giá đã làm phụ lục hợp đồng số 0200/11/PLHĐTC ngày 15/6/2011, đem đất của ông Trí (định giá gần 1,2 tỷ đồng) tiếp tục thế chấp thực hiện hợp đồng năm 2009 để vay nhiều tiền. Phụ lục hợp đồng có chữ ký của vợ chồng ông Trí và xác nhận của UBND xã Nhơn Mỹ.
Vợ chồng ông Trí bất ngờ vì không hề ký phụ lục hợp đồng nên giữa năm 2016, làm đơn khởi kiện ra tòa yêu cầu tuyên vô hiệu văn bản có chữ ký giả mạo để bảo vệ tài sản. Tòa án nhiều cấp đã xét xử vụ án về “Yêu cầu tuyên bố hợp đồng thế chấp bảo lãnh quyền sử dụng đất vô hiệu” với các phán quyết khác nhau. Vợ chồng ông Giá ở huyện Thạnh Trị (Sóc Trăng) nên TAND huyện Thạnh Trị thụ lý giải quyết và xử sơ thẩm ngày 15/8/2018 bác yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông Trí.
Ông Trí bên xấp đơn kêu cứu
Vợ chồng ông Trí kháng cáo và VKSND tỉnh Sóc Trăng kháng nghị nên ngày 28/11/2018, TAND tỉnh Sóc Trăng xử phúc thẩm, chấp nhận yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông Trí. Viện trưởng VKSND cấp cao tại TPHCM kháng nghị và ngày 28/5/2020, Ủy ban Thẩm phán TAND cấp cao tại TPHCM xem xét giám đốc thẩm đã quyết định hủy toàn bộ bản án phúc thẩm, giữ nguyên bản án sơ thẩm.
Sau đó, ông Giá vẫn chưa trả được nợ vay nên Co-op Bank khởi kiện vụ “Tranh chấp hợp đồng tín dụng” để thu hồi nợ. TAND huyện Thạnh Trị thụ lý giải quyết trong năm 2021. Lúc này, khoản vay của ông Giá cả gốc và lãi đã hơn 3,47 tỷ đồng. Đảm bảo khoản vay của ông Giá còn có đất người khác, tuy nhiên, tính toán sơ bộ thì đất của gia đình ông Trí sẽ mất hết.
Vợ chồng ông Trí liên tục kêu cứu. Ngày 14/2/2022, tiếp tục gửi đơn kêu oan đến nhiều cơ quan ở tỉnh và Trung ương “về việc ông Giá giả mạo chữ ký đã làm thiệt hại rất lớn đến tài sản của gia đình tôi, quá oan sai cho gia đình chúng tôi là gia đình liệt sĩ. Chúng tôi khẩn thiết kêu cứu lãnh đạo các cấp xem xét giải oan cho gia đình chúng tôi”. Đề nghị làm rõ chữ ký giả mạo Tòa án các cấp xét xử với nhiều phán quyết khác nhau nhưng vấn đề mấu chốt là chữ ký của vợ chồng ông Trí trong phụ lục hợp đồng vay tiền là giả hay thật thì vẫn chưa được làm sáng tỏ.
Bản án sơ thẩm cho biết: “Đã tiến hành trưng cầu giám định để xác định chữ ký của ông Trí, bà Hà. Kết luận giám định số 302/C54B ngày 29/3/2017 của Phân viện Khoa học hình sự tại TPHCM, kết luận giám định số 53/GĐKTHSP11 ngày 27/02/2018 của Phòng giám định kỹ thuật hình sự thuộc Bộ Quốc phòng đều không kết luận được chữ ký trên phụ lục hợp đồng”. Vì không kết luận được chữ ký là giả nên án sơ thẩm tuyên bác yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông Trí.
Trách nhiệm chứng minh chữ ký của ông Trí là thật hay giả trong Phụ lục Hợp đồng thuộc về cơ quan tố tụng. Không phải của vợ chồng ông Trí.
Hơn nữa, chữ ký không phải là căn cứ duy nhất mà tòa cần xem xét quy trình thẩm định, cho vay vốn khi của Ngân hàng Co-opBank đã được thực hiện đầy đủ hay chưa?
Còn án phúc thẩm xem xét nhiều mối liên quan để nhận định chữ ký là giả, chấp nhận yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông Trí. Quyết định giám đốc thẩm lại cho rằng “ông Trí, bà Hà khởi kiện nhưng không chứng minh được chữ ký tại phụ lục là giả” nên hủy án phúc thẩm, giữ án sơ thẩm. Quyết định giám đốc thẩm còn dựa vào lý do “Phụ lục được xác nhận tại cơ quan có thẩm quyền”. Đó là xác nhận của Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn Mỹ Ngô Thị Huyền Trân.
Vợ chồng ông Trí phản bác: “Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn Mỹ Ngô Thị Huyền Trân ký chứng thực trái quy định pháp luật vì không có mặt chúng tôi”. Bà Trân hiện là Phó ban Dân vận huyện Kế Sách. Hồ sơ có lời khai của ông Giá cho rằng phụ lục được ông viết sẵn nội dung rồi nhờ một người quen cầm đến cho vợ chồng ông Trí ký tên và xác nhận của xã. Người quen này lại khai không hề cầm giấy tờ gì của ông Giá để đưa cho vợ chồng ông Trí.
Vợ chồng ông Trí gửi đơn tố cáo việc giả mạo chữ ký đến nhiều cơ quan nhưng chưa được giải quyết. Cuối năm 2021, vợ chồng ông gửi đơn khiếu nại tới TAND tối cao đề nghị tái thẩm và đã được nhận đơn, cũng nhờ vậy mà đất của gia đình chưa bị kê biên trong vụ án ngân hàng kiện đòi nợ ông Giá. Đơn kêu oan gửi nhiều cơ quan ngày 14/2/2022, vợ chồng ông Trí khẩn thiết đề nghị “Giám định chữ ký và chữ viết tại phụ lục hợp đồng thế chấp số 0200/11/PLHĐTC ngày 15/6/2011, chữ ký và chữ viết tên Nguyễn Minh Trí và Trần Thị Thanh Hà là do ông Giá tự viết và tự ký, để làm căn cứ giải quyết đúng theo quy định của pháp luật”.
