Vận hành hệ thống xử lý nước tại nhà máy nước mặt sông Đuống. Ảnh: Đăng Anh.
Từ 18 giờ đến 19 giờ tối 11/5, tại thành phố Hà Nội xảy ra trận mưa lớn trên diện rộng và cường độ cao. Chỉ trong khoảng 50 phút, lượng mưa lên đến gần 100 mm, trong đó một số khu vực mưa rất lớn, như tại quận Cầu Giấy, lượng mưa đạt 133,9 mm; quận Ba Đình, Hoàn Kiếm có lượng mưa gần 90 mm. Lượng mưa lớn, tập trung đã gây úng ngập nhiều khu vực như ngã tư Phan Bội Châu - Lý Thường Kiệt, Thụy Khuê, Cao Bá Quát, Trần Đăng Ninh, Hoa Bằng, ngã ba Vũ Trọng Phụng - Quan Nhân, Tông Đản…
Tại thời điểm đó, ở nhiều điểm úng ngập lớn, đều có mặt công nhân Công ty Thoát nước Hà Nội cùng các thiết bị tham gia xử lý úng ngập, đồng thời tham gia điều tiết, hướng dẫn các phương tiện giao thông. Nhờ đó, chỉ sau thời gian ngắn, nước mưa được tiêu thoát. Đến khoảng 21 giờ, các điểm úng ngập cơ bản rút hết nước, giao thông đi lại bình thường.
Theo đại diện Công ty Thoát nước Hà Nội, thực hiện phương án, kế hoạch thoát nước mùa mưa và phòng, chống úng ngập, ngay từ đầu trận mưa, đơn vị đã triển khai lực lượng, huy động 100% công nhân và các phương tiện máy móc, thiết bị ứng trực, xử lý úng ngập tại hiện trường. Đồng thời, vận hành các trạm bơm Yên Sở, Bắc Thăng Long - Vân Trì, Đồng Bông 1, Đồng Bông 2, Cổ Nhuế…, mở các cửa phai, đưa nước vào các hồ điều hòa giúp nước trong khu vực nội thành tiêu thoát nhanh nhất.
Tuy nhiên, do mưa lớn với cường độ cao, vượt công suất tiêu thoát nước của hệ thống thoát thành phố (từ 50 đến 100 mm trong thời gian hai giờ), cho nên gây úng ngập nhiều khu vực, ảnh hưởng đến giao thông. Sau khi nước rút hết, các đơn vị tiếp tục thu gom rác thải tại các miệng hố ga, ghi thu, vệ sinh mặt đường, chủ động ứng phó những trận mưa tiếp theo.
Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội Trịnh Ngọc Sơn cho biết, từ đầu năm 2021, đơn vị đã xây dựng phương án thoát nước mùa mưa và phòng, chống úng ngập. Các xí nghiệp nạo vét hệ thống sông, kênh, mương, cống dọc, tập trung tại các trục tiêu thoát nước chính, các khu vực thường xảy ra úng ngập; sửa chữa, bảo dưỡng trạm bơm, đập điều tiết...; hạ mực nước đệm trên hệ thống thoát nước nhằm đưa nước nhanh nhất về các nguồn tiêu và các trạm bơm đầu mối.
Đồng thời, công ty nâng cấp, hoàn thiện sơ đồ vận hành hệ thống thoát nước lưu vực sông Nhuệ, sông Tô Lịch và phương án điều tiết các điểm úng ngập nhằm chủ động chỉ đạo, phối hợp giữa các đơn vị vận hành hệ thống cửa phai, trạm bơm hạ mực nước trên hệ thống, sẵn sàng ứng phó khi có mưa trên địa bàn...
Với các điểm úng ngập tồn tại nhiều năm nay, phương án ứng trực, xử lý cụ thể được xây dựng; đồng thời chuẩn bị sẵn sàng các phương tiện, thiết bị cơ giới, gồm: 128 xe hút; hai xe bơm di động công suất 1.800m3/giờ, chín máy bơm chuyên dùng... kịp thời xử lý úng ngập, giải tỏa ách tắc giao thông khi có mưa lớn.
Đồng chí Trịnh Ngọc Sơn cho biết, đơn vị đặt mục tiêu đưa nước nhanh nhất về các nguồn tiêu và các trạm bơm đầu mối, bảo đảm thoát nước nhanh nhất với các trận mưa có cường độ 310 mm/hai ngày tại khu vực đã được cải tạo theo dự án thoát nước; giảm úng ngập ở các khu vực trên địa bàn quản lý; duy trì không để phát sinh các hiện tượng, sự cố ô nhiễm môi trường.
Theo đánh giá của Sở Xây dựng Hà Nội, khu vực nội thành Hà Nội có diện tích khoảng 300 km2, nhưng hiện nay mới đầu tư xây dựng hoàn chỉnh hệ thống thoát nước lưu vực các sông Tô Lịch, Lừ, Sét, Kim Ngưu, với diện tích 77,5 km2, bao gồm địa bàn các quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Hoàng Mai và một phần các quận Tây Hồ, Cầu Giấy, Thanh Xuân, có năng lực tiêu thoát nước khi xảy ra những trận mưa có cường độ 300 mm/hai ngày. Các khu vực còn lại trong nội đô chủ yếu tiêu thoát nước bằng hình thức tự tiêu, tự chảy qua các kênh, sông...
Đối với các trận mưa dưới 50 mm/hai giờ không xảy ra úng ngập. Các trận mưa từ 50 đến 100 mm trong thời gian hai giờ, trên các tuyến phố chính khu vực nội thành tồn tại 11 điểm úng ngập cục bộ, giảm năm điểm úng ngập so với mùa mưa năm 2020.
Ngoài ra, một số ngõ, ngách khu dân cư còn tình trạng úng ngập cục bộ khi mưa lớn do hệ thống thoát nước đã xuống cấp hoặc hệ thống thoát nước gặp sự cố. Để chủ động thoát nước mùa mưa và phòng, chống úng ngập năm 2021, Sở đã chỉ đạo các đơn vị duy trì thoát nước kiểm tra, sửa chữa công trình đầu mối, trạm bơm thoát nước; duy tu, duy trì gần 100 hồ điều hòa; nạo vét 110 km cống ngầm bằng dây chuyền cơ giới; nạo vét gần 50 nghìn m3 bùn trên hệ thống mương, sông, hồ…
Từ ngày 15/4, các đơn vị thoát nước đã vận hành theo cơ chế mùa mưa, sẵn sàng nhân lực và phương tiện máy móc phục vụ công tác tiêu thoát nước trên địa bàn thành phố.
