Giống thủy sản cho nuôi biển: [Bài 3] Cá mú trân châu lên ngôi

Do đó có thể nói cá mú trân châu hiện đã soán ngôi các loài cá mú khác từng được nuôi trước đây. Hơn nữa, chúng được nuôi đa dạng trong ao đất hoặc nuôi biển bằng lồng bè.

Cá mú trân châu, giống cá mú ưu Việt

Cá mú trân châu được sinh ra bởi sự kết hợp hoàn hảo giữa cá mú nghệ (con đực) và cá mú cọp (con cái) nên thừa hưởng đặc tính nổi trội của 2 loài cá mú bố mẹ, đó là có thịt thơm ngon, màu sắc đẹp, lớn nhanh và khả năng chống chịu tốt với sự thay đổi môi trường và dịch bệnh.

Đặc biệt, cá mú trâu châu có lớp vảy dày được thừa hưởng từ cá mú nghệ nên ngoại hình của chúng không bị trầy xước, lở loét gây mất thẩm mỹ trong quá trình vận chuyển để thương mại như một số loài cá mú khác.

Theo TS Trương Quốc Thái, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nuôi biển Nha Trang, thuộc Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản III (Viện III), từ năm 2019, Viện III đã làm chủ công nghệ sản xuất giống cá mú trân châu.

Đây là kết quả đề tài “Nghiên cứu quy trình sản xuất giống cá mú lai là con lai giữa cá mú cọp cái và cá mú nghệ đực (♀ Epinephelus fuscoguttatus x ♂ E. lanceolatus) tại Khánh Hòa” được triển khai vào năm 2018 do chính ông làm chủ nhiệm.

Để tìm hiểu sâu hơn về loài cá mú có tính ưu việt này, chúng tôi được ông Lương Trọng Bích, cán bộ kỹ thuật tại Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nuôi biển Nha Trang dẫn tham quan đàn bố mẹ đang được nuôi và chăm sóc kỹ lưỡng như “con mọn”. Tại đây chúng tôi chứng kiến đàn cá bố mẹ và hậu bị lên đến hàng trăm con được nuôi trong bể xi măng và nuôi trong lồng bè trên biển.

Chia sẻ về quy trình sản xuất ra giống cá mú trân châu, ông Lương Trọng Bích, cho biết đầu tiên tiến hành nuôi vỗ cá bố mẹ. Từ tháng 3 đến tháng 11 âm lịch hàng năm là vào mùa sinh sản, cá bố mẹ được kiểm tra định kỳ hàng tháng về mức độ thành thục thông qua việc thăm trứng và tinh bằng ống thăm. Khi thấy cá có tinh và trứng phát triển tốt, thì sẽ tiến hành tiêm hoóc môn để kích thích cho chín trứng, chín tinh. Sau đó sẽ vuốt tinh và vuốt trứng, để thụ tinh nhân tạo.

Những trứng sau khi đã thụ tinh sẽ được đem đi ấp trong các bể ấp trứng. Sau khi trứng nở, ấu trùng cá mới nở sẽ được chuyển vào các bể ương ấu trùng có kích thước từ 8 - 15m3 với mật độ thích hợp.

Theo ông Lương Trọng Bích, từ giai đoạn cá mới nở đến cá đạt kích thước 5-7cm phải mất gần 2 tháng. Trong đó, cá giống ở giai đoạn dưới 23 - 25 ngày được cung cấp thức ăn chủ yếu là luân trùng, Artemia kết hợp với bổ sung vi tảo. Giai đoạn từ 25 - 30 ngày, cá đạt kích thước từ 2 – 3 cm sẽ luyện cho ăn bằng thức ăn công nghiệp. Cá giống sẽ được nuôi bằng thức ăn công nghiệp đến khi cá đạt kích cỡ từ 5 - 7cm thì xuất ra thị trường.

Cá mú trân châu soán ngôi các loài cá mú khác

Theo TS Trương Quốc Thái, việc sản xuất thành công giống cá mú trân châu đã đáp ứng phần nào nhu cầu con giống cho người nuôi trong nước. Đặc biệt, trong vài năm trở lại đây, việc nuôi thương phẩm cá mú trân châu phát triển mạnh ở các tỉnh ven biển từ Bắc đến Nam, bởi người dân ưa chuộng thả nuôi  đối tượng này do có tính ưu Việt như đã đề cập ở trên. Vì vậy, chúng ta có thể khẳng định cho đến nay cá mú này đã soán ngôi dành phần nuôi nhiều so với các loài cá mú khác được nuôi trước đây.

“Hiện nay, vùng nuôi thương phẩm cá mú trân châu được phát triển trải dài hầu hết các tỉnh ven biển nước ta, riêng tại Khánh Hòa, khu vực nuôi thương phẩm cá mú trân châu chính là ở TP. Cam Ranh”, ông Thái chia sẻ và cho biết thêm, trước đây, ở khu vực Khánh Hòa các loài cá mú được nuôi phổ biến gồm cá mú đen, mú nghệ, mú cọp. Tuy nhiên, từ khi giống cá mú trân châu “ra đời”, diện tích nuôi thương phẩm loài cá mú này không ngừng tăng lên qua từng năm.

Theo đó, chỉ tính riêng khu vực Khánh Hòa và các tỉnh miền Trung hiện cá mú trân châu thả nuôi đã chiếm 60-70% so với các giống cá mú khác. Còn so với các loại cá biển khác, cá mú trân châu cũng đã chiếm khoảng 40%.

Để tìm hiểu cá mú trân chân được nuôi hiệu quả như thế nào, chúng tôi đến vùng nuôi xã Cam Thịnh Đông (TP Cam Ranh), nơi vài năm trở lại đây người dân đã chọn cá mú trân châu là đối tượng nuôi chính.

Ông Lê Hữu Ngạn, Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Thịnh Đông cho biết, trong khoảng 3 năm trở lại đây diện tích nuôi cá mú trân châu trên địa bàn không ngừng mở rộng trên diện tích vốn nuôi tôm thẻ chân trắng, nuôi cá hồng, cá chẽm, cá mú đen…

Đến nay, toàn xã đã có đến 120 ha nuôi cá mú này, chiếm hơn 1/3 tổng diện tích nuôi trồng thủy sản ao địa trên địa bàn. Ngoài ra, nhiều diện tích nuôi ốc hương, người dân cũng chuyển sang hình thức nuôi luân canh với cá mú trân châu vài vụ rồi quay lại với ốc hương.

Ông Nguyễn Văn Sơn, một người nuôi trồng thủy sản ở thôn Hòa Diêm, xã Cam Thịnh Đông cho biết, hiện nay đa số bà con trên địa bàn đều nuôi cá mú trân châu thay cá mú đen. Bởi cá mú này nuôi nhanh lớn, tầm 10-12 tháng là thu hoạch tỉa, trong khi cá mú đen phải trên 15 tháng.

Điều phấn khởi là đầu ra cá mú trân châu khá dồi dào, ngoài xuất sang thị trường Trung Quốc còn tiêu thụ tại nội địa phục vụ khách du lịch ở các quán sá, nhà hàng, khách sạn. Giá cá thương phẩm được thu mua với mức trung bình khoảng 200 ngàn đồng/kg, tăng hơn 10 ngàn đồng/kg so với cá mú đen.

Đặc biệt cách đây 2 tháng do nguồn cung khan hiến, cá được thu mua với giá 270 ngàn đồng/kg. Nhưng hiện đã hạ xuống còn 220 ngàn đồng/kg, song với giá này người nuôi thu hoạch lãi khá. Bởi theo ông Nguyễn Văn Sơn, chi phí đầu tư nuôi cho 1kg cá mú trân châu chỉ tốn từ 140-150 ngàn đồng/kg. Như gia đình ông Sơn mới đây thu hoạch trên 2 tấn cá này, bán với giá trên, sau khi trừ chi phí lãi 240 triệu đồng, rất phấn khởi.

Được biết , hiện nay mỗi năm Viện III sản xuất cá mú trân châu khoảng 500.000 – 700.000 ngàn con để đáp ứng nhu cầu con giống cho người nuôi trong nước. Bên cạnh đó, Viện III cũng đã chuyển giao công nghệ sản xuất giống cho 5 đơn vị trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa và tập huấn cho nhiều bà con trên địa bàn TP Cam Ranh và thị xã Ninh Hòa.