Hạt điều Việt Nam cần được nâng cao hơn nữa về chất lượng để giữ vị thế trên thị trường thế giới.
Áp lực cạnh tranh
Lâu nay, Bờ Biển Ngà luôn là nước xuất khẩu điều thô lớn nhất thế giới. TS Adama Coulibaly, Tổng Giám đốc Hội đồng Bông và Điều của Bờ Biển Ngà, cho biết, sản lượng điều thô của nước này hiện đã trên 1 triệu tấn và xuất khẩu điều thô năm 2022 là 719.900 tấn. Bên cạnh điều thô, Bờ Biển Ngà cũng đang đẩy mạnh chế biến nhân điều để xuất khẩu. Năm 2022, nước này đã xuất khẩu được 36.807 tấn nhân điều sang nhiều thị trường như Mỹ, EU, Úc …
Nếu so với lượng nhân điều xuất khẩu của Việt Nam (519 nghìn tấn trong năm 2022), thì rõ ràng lượng nhân điều xuất khẩu của Bờ Biển Ngà còn khá khiêm tốn, nhưng đây cũng là dấu hiệu cho thấy áp lực cạnh tranh đang ngày càng tăng lên với nhân điều Việt Nam trên thị trường thế giới khi nhiều nước vốn chỉ xuất khẩu điều thô đã bắt đầu chú trọng tới chế biến xuất khẩu nhân điều.
Chẳng hạn, tại thị trường Mỹ, thống kê của Ủy ban Thương mại Quốc tế của Mỹ, cho thấy, năm 2022, dù hạt điều Việt Nam vẫn chiếm thị phần áp đảo (đạt 131.490 tấn, chiếm 88,74% tổng lượng nhân điều nhập khẩu), nhưng lượng nhập khẩu giảm tới 19,5% so với năm 2021. Trong khi đó, lượng nhân điều nhập khẩu từ Bờ Biển Ngà lại tăng tới 49,2% và đạt gần 7 nghìn tấn.
Không chỉ chịu áp lực từ nhân điều chế biến của các nước khác, nhân điều Việt Nam vẫn luôn phải đối mặt với sự cạnh tranh từ các loại hạt khác, nhất là khi sản lượng hạt điều trên toàn cầu đang tăng nhanh. Ông Michael Waring, Chủ tịch Hội đồng Hạt và Quả khô quốc tế (INC) cho biết, sản lượng hạt điều trên toàn cầu hiện đã vượt mức 5 triệu tấn. Trong các loại hạt phổ biến trên thế giới, hạt điều hiện chỉ đứng sau hạt hạnh nhân và hạt óc chó về sản lượng.
Ông Vũ Thái Sơn, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Long Sơn cho hay, với những tiến bộ về khoa học kỹ thuật trong nông nghiệp, sản lượng điều thô trên thế giới đang ngày càng tăng lên. Đồng thời, sản lượng nhiều loại hạt khác cũng tăng, trong đó có những loại hạt như hạnh nhân thì cung đã vượt cầu khá nhiều.
Theo ông Tạ Quang Huyên, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Hoàng Sơn 1, dù giá hạt điều trên thị trường thế giới giảm nhiều so với cách đây 2 năm, nhưng hiện tại giá các loại hạt như hạnh nhân, óc chó … vẫn đang rẻ hơn so với hạt điều bởi mức giảm giá của những loại hạt này cao hơn so với mức giảm giá của hạt điều. Do đó, các loại hạt khác đang được các nhà rang chiên, bản lẻ quốc tế ưu tiên hơn so với hạt điều, người tiêu dùng cũng đang có xu hướng chọn những loại hạt có giá rẻ hơn.
Phải làm tốt chất lượng
Trong bối cảnh ấy, để xuất khẩu có hiệu quả, giữ được thị trường và vị thế của hạt điều Việt Nam trên thị trường thế giới, ngoài việc phải tính toán mua điều thô với giá hợp lý (so với giá nhân điều xuất khẩu) để đảm bảo có lợi nhuận, các doanh nghiệp điều Việt Nam phải chú trọng hơn nữa trong việc nâng cao sức cạnh tranh của nhân điều Việt Nam, mà trước hết là về an toàn thực phẩm.
Tại Hội nghị Điều quốc tế Việt Nam lần thứ 12, ông John Sessler, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Thực phẩm Mỹ chia sẻ, hạt điều Việt Nam rất được người Mỹ ưa chuộng và Việt Nam đang là nguồn cung hạt điều quan trọng nhất cho thị trường Mỹ. Tuy nhiên, an toàn thực phẩm là vấn đề mà các nhà xuất khẩu nhân điều Việt Nam luôn phải chú ý tới và thực hiện một cách chuẩn chỉnh, bài bản hơn nữa. Bởi các cơ quan chính phủ của Mỹ sẽ ngày càng kiểm soát chặt chẽ hơn về an toàn thực phẩm và sắp tới có thể sẽ yêu cầu cả truy xuất nguồn gốc.
Ông Marc Rosenblatt, đại diện của Richard Franco Agency (một công ty chuyên môi giới hạt điều và các loại hạt khác), lưu ý các doanh nghiệp điều Việt Nam không nên sử dụng điều thô để quá lâu trong kho tới 3-4 năm vì nhân điều từ nguồn điều thô này thường không còn vị nên bị khách hàng phàn nàn. Các doanh nghiệp điều Việt Nam cần tập trung làm tốt về chất lượng để giữ được hình ảnh hạt điều Việt Nam là ngon nhất trên thế giới.
Ông Michael Waring, Chủ tịch Hội đồng Hạt và Quả khô quốc tế
Gen Z (thế hệ sinh ra trong thời điểm thế giới có những bước tiến vượt bậc về công nghệ) đang đóng vai trò ngày càng quan trọng hơn trên thị trường tiêu dùng thế giới. Riêng ở Trung Quốc, thế hệ gen Z đang chiếm khoảng 16,5% dân số, đóng góp hơn 50% tỷ trọng tiêu dùng và tác động mạnh tới các kênh tiêu dùng trực tuyến.
Chính vì vậy, các doanh nghiệp hạt điều cũng như ngành hạt và quả khô toàn cầu cần xây dựng chiến lược marketting nhắm vào thế hệ gen Z như hướng tới các nguồn năng lượng tự nhiên, tốt cho sức khỏe tự hạt và quả khô …
