Ngư dân lo lắng
Theo thống kê của Cục Thủy sản, trên cả nước có 8.143 tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) của Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT); trong đó, đến nay mới chỉ có 4.411 tàu cá được kết nối trở lại.
Trước đó, từ 10h30 ngày 15/4/2024, toàn bộ tàu cá lắp đặt thiết bị VMS của VNPT đều bị mất kết nối. Ngày 16/4/2024, Tổng Công ty Dịch vụ viễn thông - Ban Khách hàng Tổ chức - Doanh nghiệp (VNPT) đã phát thông báo về việc “gián đoạn dịch vụ quản lý tàu thuyền VNPT-VSS” gửi Cục Thủy sản, Trung tâm Thông tin thủy sản và Chi cục Thủy sản của 28 tỉnh ven biển trên toàn quốc.
Theo thông báo, từ 23h30 ngày 15/4/2024, bộ phận kỹ thuật giám sát hệ thống đã phát hiện sự cố mất kết nối do lỗi vệ tinh Thuraya 3 của đối tác gây ảnh hưởng đến toàn dịch vụ quản lý tàu thuyền VNPT-VSS. Ban Khách hàng Tổ chức - Doanh nghiệp của Tổng Công ty Dịch vụ Viễn thông đang phối hợp chặt chẽ với các bộ phận kỹ thuật cũng như đối tác Thuray để khắc phục sự cố nêu trên. Thông báo này cho rằng sự cố là do lỗi vệ tinh Thuraya 3.
Việc mất kết nối thiết bị VMS khiến các tàu cá mất liên lạc giữa biển và bờ. Chị Kim Thị Thủy, vợ của ngư dân Đặng Thành Được ở thôn Vĩnh Lợi, xã Mỹ Thành (huyện Phù Mỹ), chủ tàu hậu cần nghề cá mang số hiệu BĐ 94555 TS cho hay: Tàu cá của vợ chồng chị được lắp đặt thiết bị VMS của VNPT. Tàu xuất bến tại Cảng cá Đề Gi, xã Cát Khánh (huyện Phù Cát, Bình Định) vào ngày 12/4/2024, đây là chuyến biển thứ 3 trong năm của tàu cá BĐ 94555 TS. Vừa ra đến vùng biển khơi, vào lúc 10h30 ngày 15/4/2024, bỗng dưng tàu mất kết nối.
“Khi tàu của gia đình tôi mất kết nối VMS, ở nhà tôi ăn không ngon, ngủ không yên vì không biết tàu của mình như thế nào, đi hướng nào trên biển. Mất kết nối thì tàu cá đang hoạt động trên biển không thể nhắn tin vào bờ. Trong khi theo quy định, nếu không nhắn đủ số lượng tin nhắn vào bờ, ngư dân sẽ đối mặt với nguy cơ không được hưởng tiền hỗ trợ xăng dầu”, chị Kim Thị Thủy chia sẻ.
Lão ngư Nguyễn Văn Bảo, chủ tàu cá BĐ 93934 TS ở xã Mỹ Thành (huyện Phù Mỹ, Bình Định) cũng đang cùng tâm trạng như chị Thủy, ông lo lắng không nhận được tiền hỗ trợ khi tàu cá của mình cũng bị mất kết nối như bao tàu cá khác lắp đặt thiết bị của VNPT.
Khuyến khích lắp đặt thiết bị VMS của nhà cung cấp khác
Đáng quan ngại là khi thiết bị VMS bị mất kết nối, những tàu cá đang nằm bờ muốn ra khơi để tranh thủ thời gian đánh bắt mùa cá nổi cũng không dám mở biển. Bởi, khi thiết bị VMS trên tàu cá mất kết nối thì lực lượng chức năng không cho tàu ra khơi vì tàu không đủ điều kiện.
Ngư dân Nguyễn Tấn Hải, chủ tàu cá BĐ 93884 TS, đang rất muốn cho tàu cá ra khơi đánh bắt, nhưng chờ đợi mãi mà thiết bị VMS của VNPT vẫn chưa được kết nối trở lại. Ngư dân Hải lo lắng: “Tôi mong muốn các cấp, ngành chức năng có cách nào đó khắc phục tín hiệu của thiết bị VMS, hoặc linh động cho ngư dân ra khơi bám biển, đánh bắt cá kiếm kế sinh nhai. Ngư dân sống dựa vào biển mà không được ra khơi thì lấy gì bà con sống”.
Trước thực trạng trên, ngày 14/5/2024, Cục Thủy sản phát hành văn bản số 817/TS-KTTS gửi Sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố ven biển cùng Tổng công ty Dịch vụ viễn thông hướng dẫn phương án hỗ trợ tàu cá mất kết nối thiết bị VMS của VNPT. Theo đó, căn cứ ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT tại Báo cáo Số 769/BC-TS-KTTS ngày 4/5/2024 của Cục Thủy sản về việc tàu cá mất kết nối thiết bị VMS.
Cục Thủy sản đề nghị Sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố ven biển và Tổng Công ty Dịch vụ viễn thông thông báo, hướng dẫn các chủ tàu, thuyền trưởng tàu cá có lắp thiết bị VMS của VNPT thực hiện các giải pháp tạm thời để ra khơi nhưng phải tuân theo theo quy định.
Đối với tàu cá đang hoạt động trên biển tạm thời sử dụng các thiết bị hàng hải, thông tin liên lạc có thể thay thế, như hệ thống liên lạc tầm xa HF, hệ thống nhắn tin đài bờ… để báo cáo vị trí về Chi cục Thủy sản các tỉnh với tần suất 6 giờ/lần.
Đối với tàu cá đang neo đậu tại bến có kế hoạch đi đánh bắt phải chuẩn bị các thiết bị thông tin liên lạc thay thế bảo đảm kết nối về bờ, để báo cáo vị trí về bờ với tần suất 6 giờ/lần; đồng thời ký cam kết tuân thủ báo cáo vị trí 6 giờ/lần và tuyệt đối không vi phạm các hoạt động khai thác thủy sản bất hợp pháp trước khi cho xuất bến.
Ngành chức năng theo dõi, kiểm tra, kiểm soát, xử lý vi phạm đối với các chủ tàu, thuyền trưởng không chấp hành các giải pháp tạm thời theo quy định. Khuyến khích chủ tàu cá trang bị mới thiết bị VMS của các nhà cung cấp khác theo quy định của pháp luật. Thông báo đến các cơ quan chức năng thực hiện kiểm tra, kiểm soát, tuần tra tại cảng cá, trên các vùng biển để phối hợp, hướng dẫn, hỗ trợ ngư dân đồng thời xử lý vi phạm theo quy định.
Tổng công ty Dịch vụ viễn thông thu thập, tổng hợp, cập nhật toàn bộ thông tin của các tàu cá bị ngắt kết nối do sự cố vệ tinh gửi về Cục Thủy sản và Chi cục Thủy sản các tỉnh có tàu cá để đối chiếu, xác minh thông tin để xử lý vi phạm theo quy định.
“Bình Định đang tổng hợp số lượng tàu cá mất kết nối thiết bị VMS trên địa bàn và triển khai thực hiện hướng dẫn theo văn bản số 817/TS-KTTS của Cục Thủy sản”, ông Trần Văn Phúc, Giám đốc Sở NN-PTNT Bình Định, cho biết.