Trao đổi với NNVN, ông Nguyễn Văn Công, PGĐ Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ninh cho biết: Từ cuối năm 2018, phía Trung Quốc áp dụng đầy đủ các yêu cầu về điều kiện XK thủy sản sang nước này, các DN Việt Nam đã chưa kịp thích ứng và đã nảy sinh một loạt khó khăn.
 |
| Ông Nguyễn Văn Công (trái), PGĐ Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ninh, trong buổi tọa đàm "Giải bài toán xuất khẩu thủy sản chính ngạch sang Trung Quốc" do Báo NNVN tổ chức. |
Một loạt các mặt hàng thủy hải sản có lợi thế của Việt Nam chưa thuộc danh mục được phía Trung Quốc cho phép NK đã không thể XK được. Bên cạnh đó, nhiều mặt hàng thủy hải sản cũng gặp nhiều vướng mắc do chưa đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu của phía Trung Quốc về yêu cầu truy xuất nguồn gốc, bao gói sản phẩm...
Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động XK thủy hải sản của tỉnh Quảng Ninh nói riêng, cũng như các địa phương khác XK qua địa bàn tỉnh Quảng Ninh nói chung sang thị trường truyền thống Trung Quốc.
Hiện nay, số lượng các DN đủ điều kiện để XK mặt hàng thủy hải sản sang thị trường Trung Quốc tại Quảng Ninh nói chung, TP. Móng Cái nói riêng lại rất ít, khiến việc XK gặp nhiều hạn chế.
Nguyên nhân theo ông Nguyễn Văn Công, đó là muốn XK sang thị trường Trung Quốc, điều kiện đầu tiên là DN phải được Trung Quốc cho phép XK thủy sản.
Hiện nay, Việt Nam có 665 doanh nghiệp (DN) được phép xuất khẩu (XK) sản phẩm thủy sản vào thị trường nước này; trong đó Quảng Ninh có 5 DN đủ điều kiện XK. Như vậy, số lượng DN Việt Nam được XK vào thị trường Trung Quốc là lớn (tương đương với số DN Trung Quốc được XK vào thị trường Việt Nam là 667 DN).
 |
| Tại Quảng Ninh, chưa có nhiều DN chế biến thủy sản đáp ứng được yêu cầu chế biến, cấp đông sản phẩm theo yêu cầu của thị trường Trung Quốc. Ảnh: Đình Mười. |
Tuy nhiên, số lượng mặt hàng được XK sang thị trường này phụ thuộc vào danh sách các mặt hàng được phép NK (hiện nay tồn tại 3 danh sách: Danh sách 128 sản phẩm thủy sản được XK chính ngạch vào thị trường Trung Quốc, danh sách 48 loài thủy sản tươi sống được XK chính ngạch vào thị trường này, danh sách 137 sản phẩm trao đổi qua cặp chợ Móng Cái). Điều kiện bảo quản cũng là một điều kiện khó khăn đối với XK thủy sản vào thị trường Trung Quốc.
Hầu hết các sản phẩm thủy sản XK sang thị trường Trung Quốc hiện nay yêu cầu dưới dạng qua chế biến, cấp đông. Những năm vừa qua, do việc mở cửa XK nguyên liệu thô sang thị trường Trung Quốc đã gây khó khăn cho các DN của Việt Nam chế biến XK vào thị trường này, hầu như các DN chế biến từ Huế trở ra đều khó khăn trong cạnh tranh thu mua nguyên liệu nên công suất chế biến chỉ đạt khoảng 30% thiết kế. Tại thời điểm hiện nay các DN chưa kịp thích ứng để vận hành lại các dây chuyền chế biến theo yêu cầu của thị trường.
Bên cạnh đó, khó khăn lớn nhất hiện nay lại nằm ở phía Trung Quốc khi mà đối với sản phẩm tôm XK sang thị trường Trung Quốc chỉ do ở dạng tươi sống, cấp đông; không có dạng ướp đá. Điều này làm cho người nuôi trồng hiện nay lại xuất ngược tôm vào các cơ sở chế biến ở Miền Trung để chế biến XK sang Trung Quốc trong khi các DN của tỉnh chưa kịp thích nghi, khởi động lại dây chuyền chế biến.
