Ông Nguyễn Văn Ngọc, ngư dân tại thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh có tàu cá công suất trên 400CV, khai thác lưới rê ở vùng khơi. Khó khăn lớn nhất đối với ông là việc phải lái tàu liên tục trong nhiều giờ, đôi lúc ngủ quên dễ mất lái, lệch tọa độ điểm đến dẫn đến mất an toàn, tiêu tốn nhiên liệu. Năm 2023, ông Ngọc đã đầu tư 50 triệu đồng lắp đặt thiết bị lái tự động.
Ưu điểm của thiết bị này là dễ thao tác, chỉ cần chọn hướng đi hoặc tọa độ điểm đến trên màn hình với khả năng lưu 20 điểm đến; có thể điều khiển bằng 4 chế độ lái linh hoạt. Trong đó, chức năng lái bằng Remote giúp người lái tàu di chuyển ra xa khỏi buồng lái nhưng vẫn điều khiển được tàu cá như khi lái bằng vô lăng. Thiết bị còn có các chức năng báo động cảnh giới cho thuyền trưởng; cảm biến báo động chống ngủ quên; báo động khi phát hiện không có người cảnh giới trên ca bin...
Từ khi lắp đặt thiết bị lái tự động, ông Ngọc chỉ cần chọn hướng đi hoặc cài đặt tọa độ điểm đến là máy tự điều khiển tàu cá đến đúng địa điểm với quãng đường ngắn nhất.
“Bình quân mỗi chuyến biển, tôi giảm được khoảng 4-5 triệu đồng tiền nhiên liệu so với trước đây. Người lái không phải thường xuyên nhìn la bàn để điều chỉnh hướng lái. Tranh thủ thời gian rảnh rỗi, lái tàu sẽ được nghỉ ngơi hay làm những công việc khác”, ông Ngọc cho hay.
Huyện Gio Linh hiện có hơn 860 tàu thuyền khai thác thủy sản và dịch vụ với tổng công suất trên 101 nghìn CV, trong đó có trên 200 tàu cá có chiều dài từ 6m trở lên. Đội tàu khai thác xa bờ của huyện có gần 170 chiếc, số còn lại khai thác vùng lộng và gần bờ. Tổng sản lượng thủy sản hằng năm từ 15-16 nghìn tấn.
Ông Lê Văn Toàn, Phó phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Gio Linh cho biết, trước đây, đội tàu của huyện có công suất thấp. Hầu hết tàu đánh bắt là tàu vỏ gỗ, thiếu các trang thiết bị an toàn, hệ thống bảo quản sản phẩm thô sơ, tỉ lệ thất thoát lớn, chất lượng sản phẩm thấp, số sản phẩm đáp ứng nhu cầu xuất khẩu không nhiều.
Những năm qua, thông qua các chính sách hỗ trợ, ngư dân Gio Linh đã đầu tư trang thiết bị và trở thành huyện có đội tàu hùng hậu, hiện đại nhất tỉnh. Hầu hết các tàu cá của ngư dân Gio Linh được trang bị đầy đủ các trang thiết bị an toàn như hệ thống thông tin liên lạc tầm xa, định vị vệ tinh, thiết bị giám sát hành trình; các công nghệ đánh bắt mới, hiện đại như máy dò cá, máy tời thủy lực cải tiến, lái tàu tự động, hầm bảo quản bằng PU... Nhờ vậy, sản lượng đánh bắt, chất lượng sản phẩm ngày càng được nâng cao; thất thoát sau khai thác đã được giảm đáng kể.
Ông Phan Hữu Thặng, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Quảng Trị khẳng định, chủ trương hiện đại hóa tàu cá đã mang lại hiệu quả rất thiết thực. Từ chủ trương này, ngư dân có điều kiện tiếp cận và lắp đặt các trang thiết bị hiện đại, đảm bảo an toàn cho người và phương tiện khi hoạt động, khai thác trên biển.
Điều này giúp ngư dân đủ khả năng hoạt động trên tất cả các ngư trường thuộc vùng biển Việt Nam. Sự phát triển của đội tàu theo hướng giảm số tàu công suất nhỏ, tăng số tàu có công suất lớn sẽ làm giảm áp lực khai thác thủy sản vùng biển ven bờ, một trong những yếu tố quan trọng để phục hồi nguồn lợi thủy sản.
Quảng Trị có gần 2,3 nghìn tàu thuyền các loại với tổng công suất trên 140 nghìn CV đang tham gia đánh bắt. Trong số đó có 184 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên được trang bị đầy đủ ngư cụ, trang thiết bị hiện đại thuận lợi cho việc vươn khơi bám biển dài ngày. Đội tàu cá hùng hậu này đang mang về cho tỉnh sản lượng đánh bắt xấp xỉ 27 nghìn tấn/năm.