Hiện trên địa bàn tỉnh Bình Định có gần 5.400 tàu cá tham gia khai thác hải sản trên biển. Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã hình thành được 265 tổ đoàn kết sản xuất trên biển với 1.049 tàu cá. Tổ đoàn kết trên biển có vai trò gắn kết, tương trợ lẫn nhau trong quá trình khai thác hải sản trên biển. Thị xã Hoài Nhơn là địa phương có số lượng tổ đoàn kết trên biển nhiều nhất tỉnh Bình Định với 220 tổ, hơn 800 tàu cá đánh bắt xa bờ tham gia.
Theo ông Nguyễn Chí Công, Phó Chủ tịch UBND thị xã Hoài Nhơn (Bình Định), các tổ đoàn kết trên biển ở Hoài Nhơn được ví như những “cột mốc sống” góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng. Điểm nổi bật của các tổ đoàn kết trên biển là mang lại hiệu quả cao về mặt tuyên truyền, vận động ngư dân chấp hành pháp luật, khai thác hải sản hợp pháp. Không chỉ vậy, tổ đoàn kết trên biển còn tổ chức sản xuất hợp lý nhằm làm giảm chi phí cho các tàu cá, góp phần trong việc cứu nạn, cứu hộ mỗi khi có tàu cá hoặc ngư dân gặp nạn trên biển.
Cũng theo ông Công, tổ đoàn kết thường liên kết từ 3 – 5 tàu/tổ, được thành lập theo nguyên tắc "4 cùng": Cùng nghề, cùng ngư trường, cùng địa bàn cư trú và cùng dòng họ, bạn bè thân thích. Thành lập tổ đoàn kết nhằm mục đích nâng cao ý thức, trách nhiệm trong hoạt động khai thác, nhất là tinh thần tương thân, tương trợ, giúp đỡ nhau trong khó khăn, hoạn nạn; hỗ trợ nhau phòng tránh thiên tai, tham gia cứu hộ, cứu nạn; đấu tranh phòng chống tội phạm, bảo vệ chủ quyền, an ninh, trật tự vùng biển.
“Ngoài ra, tổ đoàn kết còn giúp ngư dân trao đổi, học hỏi kinh nghiệm, kỹ thuật trong nghề; cung cấp kịp thời thông tin ngư trường, tự làm khâu hậu cần để rút ngắn thời gian đến ngư trường khai thác, đồng thời kéo dài thời gian bám biển, giảm chi phí sản xuất, giảm thất thoát sau thu hoạch; nắm vững giá cả thị trường, chủ động tiêu thụ sản phẩm, tăng hiệu quả kinh tế”, ông Công chia sẻ.
Một trong những tổ đoàn kết trên biển hoạt động hiệu quả ở thị xã Hoài Nhơn là tổ đoàn kết của anh Nguyễn Văn Thượng ở phường Hoài Thanh. Tổ đoàn kết của anh Thượng gồm có 9 tàu với gần 100 ngư dân tham gia, các tàu đều hành nghề lưới vây kiêm nghề câu cá ngừ đại dương, hoạt động chủ yếu ở vùng biển Trường Sa.
Ông Huỳnh Ngọc Thạch, Phó Chủ tịch UBND phường Hoài Thanh (thị xã Hoài Nhơn) cho biết: Tổ đoàn kết của anh Nguyễn Văn Thượng luôn đi đầu trong chấp hành pháp luật trên biển. Bản thân anh Thượng là một trong những ngư dân tiêu biểu của phường. Các thành viên trong tổ tham dự đầy đủ những buổi tuyên truyền pháp luật và thường xuyên có ý kiến chia sẻ về thực tế đánh bắt, đề xuất cách áp dụng hiệu quả, phù hợp với thực tế.
Theo ông Thạch, các tàu cá trong tổ đoàn kết của anh Thượng đều tuân thủ các quy định chống khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU); không để xảy ra tình trạng mất tín hiệu thiết bị giám sát hành trình khi đang đánh bắt trên biển; các thành viên đều ký cam kết tuân thủ quy định chống khai thác IUU.
Nhờ phát huy hiệu quả vai trò tổ đoàn kết trong khai thác nên năng suất đánh bắt tăng, thu nhập cao của những chuyến biển của các tàu cá trong tổ đoàn kết trên biển của anh Thượng đã thu hút, giữ chân được lao động đi biển, tạo hiệu ứng tốt trong việc tuân thủ quy định IUU của ngư dân phường Hoài Thanh.
“UBND phường Hoài Thanh vừa phối hợp với Đồn Biên phòng Tam Quan Nam cùng anh Thượng thực hiện việc ký cam kết tuân thủ Nghị định số 38/2024/NÐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản và Nghị quyết 04/2024/NQ-HĐTP hướng dẫn xử lý hình sự hành vi khai thác, mua bán trái phép thủy sản. UBND phường đã đề nghị anh Thượng cùng phối hợp tuyên truyền hai Nghị định nói trên đến với tất cả ngư dân”, ông Huỳnh Ngọc Thạch, Phó Chủ tịch UBND phường Hoài Thanh chia sẻ.